“Europa is nationaal beleid”

Contentverzamelaar

“Europa is nationaal beleid”

Herman van Rompuy krijgt een tweede termijn als vaste voorzitter van de Europese Raad (tot 30 november 2014). Onlangs gaf hij een aantal toespraken waarin hij zijn nieuwste kijk op de EU uiteen zet. Volgens van Rompuy zijn “nationale parlementen EU-instellingen geworden”. Met deze uitspraak geeft hij aan dat het ‘Europese’ en het ‘nationale’ steeds meer met elkaar verweven zijn. De problemen rond de Eurocrisis zijn hiervan een treffend voorbeeld. De Brusselse realiteit en de realiteit in de hoofdsteden zijn steeds minder gescheiden van elkaar. Hij vindt dat de EU niet hoeft te vrezen voor de toenemende invloed van nationale politiek in Brussel. Volgens hem wordt Europa niet opgebouwd door de lidstaten af te schaffen, maar juist door ze er juist meer bij te betrekken.

In een speech die hij in Duitsland afleverde onderstreept van Rompuy twee in zijn ogen zeer belangrijke elementen: onderlinge afhankelijkheid en gezamenlijke verantwoordelijkheid. In de aanpak van de Eurocrisis zijn er volgens hem tal van voorbeelden waaruit die afhankelijkheid en verantwoordelijkheid blijkt. Een voorbeeld van de verwevenheid van nationale en Europese politiek is het aftreden van de Slowaakse regering in de herfst van 2011, waardoor het besluit om het EU-noodfonds uit te breiden doorgang kon vinden. Van de onderlinge afhankelijkheid zijn ook legio voorbeelden te noemen. Als men in Ierland een referendum afkondigt verschijnt dat onmiddellijk op websites in andere lidstaten.
De toenemende rol van nationale parlementen op het EU-beleid is hiervan exemplarisch. Dit thema besprak van Rompuy tijdens een sessie in het Europees Parlement over het Europees semester met zowel EP-leden als nationale parlementariërs. Formeel juridisch zijn de nationale parlementen geen EU-instellingen. De officiële instellingen staan opgesomd in artikel 13 van het EU-verdrag. Wel worden de nationale parlementen op een aantal plaatsen uitdrukkelijk genoemd in de Verdragen en is Protocol nr. 1 bij de Verdragen gewijd aan de rol van de nationale parlementen
Van Rompuy doelt uiteraard op de toenemende invloed van de nationale parlementen op de besluitvorming in Brussel. Dossiers als de Eurocrisis en het ACTA-verdrag geven aan dat de parlementen belangrijke middelen in handen hebben om invloed uit te oefenen op het EU-beleid en ook niet schromen om die in te zetten.