15 november: Europese Rekenkamer publiceert jaarverslag

Contentverzamelaar

15 november: Europese Rekenkamer publiceert jaarverslag

ECA/05/11
Luxemburg, 15 november 2005

De Europese Rekenkamer publiceert vandaag haar jaarverslag over de uitvoering van de algemene begroting 2004 van de EU

De Rekenkamer is van oordeel dat de geconsolideerde verslagen 2004 over de uitvoering van de algemene begroting van de EU een getrouw beeld geven van de ontvangsten en uitgaven gedurende het jaar en van de financiële situatie aan het eind van het jaar, behoudens wat de post "Diverse debiteuren" betreft. Het boekhoudsysteem kon in 2004 evenmin als in het verleden de boeking van alle activa en passiva waarborgen. De Commissie heeft aanzienlijke vooruitgang geboekt wat betreft de invoering van de boekhouding op basis van het baten-lastenstelsel voor het begrotingsjaar 2005. De aanpassingen en valideringen die nodig zijn ter verzekering van een volledige uitvoering van het nieuwe boekhoudingskader zijn echter vertraagd. De Rekenkamer is van oordeel dat de toezicht- en controlesystemen zijn ingevoerd en doeltreffend werken, en dat de verrichtingen die aan de rekeningen ten grondslag liggen, over het geheel genomen wettig en regelmatig zijn wat betreft ontvangsten, betalingsverplichtingen, administratieve uitgaven en pretoetredingsstrategie. Wel bestaan er in het laatste geval nog grotere en kleinere risico's op het niveau van de uitvoerende organisaties. Voor het overige deel van de betalingskredieten - landbouwuitgaven, structurele acties, intern beleid en externe maatregelen - kan de Rekenkamer opnieuw geen goedkeurend oordeel over de wettigheid en regelmatigheid van de onderliggende verrichtingen geven. Er is een grotere inspanning vereist om de toezicht- en controlesystemen doeltreffend in te voeren en de gebreken te verhelpen op de gebieden waarop zich bij betalingen nog fouten van materieel belang voordoen.

Ondanks de vooruitgang die de Commissie heeft geboekt met de hervorming van haar interne-controlesysteem en de positieve impact hiervan op de wettigheid en regelmatigheid van haar interne uitgavenbeheer, is ten aanzien van de operationele doeltreffendheid nog vooruitgang geboden. Niettemin kan de Rekenkamer voor het eerst melden dat de inspanningen van de Commissie en de lidstaten om het geïntegreerde beheers- en controlesysteem (GBCS) ten uitvoer te leggen, vrucht hebben afgeworpen. Het GBCS, dat 59 % van de landbouwuitgaven bestrijkt, blijkt - mits juist toegepast - een doeltreffend middel te zijn voor de beperking van het risico van onregelmatige uitgaven.

De heer Weber, president van de Rekenkamer, zei vandaag tijdens de voltallige zitting van het EP het volgende: "De Rekenkamer constateerde dat zich bij het leeuwendeel van de betalingskredieten opnieuw fouten van materieel belang inzake de wettigheid en regelmatigheid voordeden in de onderliggende verrichtingen. Dit is het gevolg van verrichtingen met een inherent risico en van ondoeltreffende toezicht- en controlesystemen die het risico van onregelmatigheden niet tot een aanvaardbaar niveau beperken. Er zijn echter ook verbeteringen in systemen geconstateerd, met name bij het door de lidstaten gehanteerde GBCS - het belangrijkste toezicht- en controlesysteem voor landbouwuitgaven - en bij de Commissie - een welkom gevolg van het in 2000 gestarte administratieve en financiële hervormingsproces. Maar er moet nog aanzienlijk meer worden gedaan, in het bijzonder in de lidstaten."

Voor 2004 werd de begroting, met name vanwege de uitbreiding, verhoogd van 98 tot 105 miljard euro. De onderbesteding die voorgaande jaren kenmerkte werd dankzij beter beheer en betere ramingen aanzienlijk verminderd: het begrotingsoverschot bedroeg 2,7 miljard euro, ongeveer de helft van dat in 2003. Gezien de hoge graad van niet-afgewikkelde vastleggingen en juridische verbintenissen zal het echter een specifieke uitdaging zijn, ervoor te zorgen dat de bestedingen de komende jaren binnen de gestelde termijnen plaatsvinden en dat annuleringen worden vermeden.

Bij de ontvangsten was de reikwijdte van het werk van de Rekenkamer beperkt wat betreft de eigen BTW- en BNI-middelen, aangezien de onderliggende gegevens niet rechtstreeks door de Rekenkamer kunnen worden gecontroleerd, en wat betreft de traditionele eigen middelen, omdat importen die aan het douanetoezicht zijn ontsnapt, buiten het bereik van de controles vallen. Behoudens deze beperkingen heeft de Rekenkamer de verrichtingen op het gebied van de ontvangsten wettig en regelmatig bevonden. Zowel bij de Commissie als in de lidstaten zijn er echter tekortkomingen ontdekt in de systemen met betrekking tot de BNI-middelen.

Ten aanzien van de uitgaven voor het gemeenschappelijk landbouwbeleid (43,6 miljard euro) stelt de Rekenkamer vast dat er bij uitgaven die niet zijn onderworpen aan het GBCS of waarop het GBCS inadequaat is toegepast, sprake is van een groter risico, omdat de controlesystemen minder doeltreffend zijn. Zo verschaffen controles na betaling van GLB-subsidies die niet door het GBCS worden bestreken - 37 % van het totaal - de Commissie geen redelijke zekerheid dat de verrichtingen aan de communautaire regelgeving voldoen. De Rekenkamer oordeelde dat zich bij de GLB-uitgaven over het geheel genomen nog steeds fouten van materieel belang voordoen.

Wat betreft de structurele acties (34,2 miljard euro) constateerde de Rekenkamer opnieuw tekortkomingen in de beheers- en controlesystemen van de lidstaten. Deze systemen moeten in meerdere of mindere mate verbeteringen ondergaan teneinde volledig aan de voorschriften van de verordeningen te voldoen en om dagelijkse beheerscontroles en onafhankelijke steekproefcontroles van verrichtingen mogelijk te maken. Voor zowel de huidige (2000-2006) als de vorige (1994-1999) programmeringsperiode werd een hoog percentage fouten inzake wettigheid en regelmatigheid ontdekt in de door lidstaten ingediende declaraties die tot betaling door de Commissie leidden.

Wat betreft het intern beleid (7,3 miljard euro), heeft de Rekenkamer, ondanks de vooruitgang die op bepaalde terreinen is geboekt, tekortkomingen ontdekt in toezicht- en controlesystemen, alsmede een materieel foutenpercentage in de onderliggende verrichtingen op het niveau van de begunstigden. Waarschijnlijk zal het risico van fouten blijven bestaan, tenzij de regelgeving wordt gewijzigd teneinde de systemen voor terugbetaling van kosten te vereenvoudigen en de procedures en voorschriften betreffende de verschillende programma's te verduidelijken.

Wat betreft de externe maatregelen (4,6 miljard euro) hebben de verbeteringen van de toezicht- en controlesystemen van de Commissie nog niet doorgewerkt tot op het niveau van de uitvoerende organisaties - NGO's, ontvangende regeringen, internationale organisaties - waar een betrekkelijk hoog percentage fouten bij betalingen werd ontdekt. Dit hield verband met gebrekkige interne controles binnen deze organisaties, en wijst erop dat de Commissie het toezicht op en de controle en audit van deze organisaties alomvattend moet aanpakken.

De Rekenkamer heeft over het geheel genomen een positieve indruk van de pretoetredingsstrategie (3,1 miljard euro), nu de onderliggende verrichtingen materieel wettig en regelmatig zijn bevonden. Bij de centrale diensten van de Commissie, de delegaties en de verklarende instanties zijn de toezicht- en controlesystemen in essentie in orde en werken zij in de praktijk goed. Op nationaal niveau heeft de Rekenkamer bij de uitvoerende organisaties echter gebreken in de systemen vastgesteld in Bulgarije, Roemenië, Turkije en andere Sapard-landen.

Ook de door de Rekenkamer verrichte controle van de administratieve uitgaven (5,9 miljard euro) heeft uitgewezen dat de onderliggende verrichtingen materieel wettig en regelmatig waren en dat de toezicht- en controlesystemen over het geheel genomen toereikend zijn, hoewel er nog sprake is van enkele tekortkomingen.

Ten aanzien van de Europese Ontwikkelingsfondsen geven de verslagen over de financiële tenuitvoerlegging voor 2004 een getrouw beeld van de ontvangsten en uitgaven gedurende het jaar en van de financiële toestand aan het eind van het jaar, behoudens problemen betreffende de onvolledigheid van de activa, de onvolledigheid van de voorzieningen voor dubieuze vorderingen en de onbetrouwbaarheid van het saldo van de Stabex-middelen. Met betrekking tot de wettigheid en regelmatigheid van de onderliggende verrichtingen heeft de Rekenkamer verbeteringen geconstateerd, maar zijn er tekortkomingen vastgesteld bij de toepassing van de interne-controlenormen. In de onderliggende verrichtingen heeft de Rekenkamer geen materieel percentage fouten inzake wettigheid en regelmatigheid ontdekt.

Sinds het laatste jaarverslag heeft de Europese Rekenkamer 7 speciale verslagen en 7 adviezen uitgebracht over diverse aspecten van financiën en beheer van de EU. De Rekenkamer plaatst haar publicaties in alle EU-talen op haar website.

Jaarverslag 2004 - Samenvatting
http://www.eca.eu.int/index_nl.htm