Aanscherping gedragscode Eurocommissarissen

Contentverzamelaar

Aanscherping gedragscode Eurocommissarissen

Een afkoelingsperiode om nieuwe activiteiten te ontplooien van twee jaar voor oud-commissarissen en van drie jaar voor de Commissievoorzitter, het vermijden van de schijn van belangenconflicten, strengere regels voor de financiële belangen van commissarissen en transparantie over hun reiskosten, en toezicht op dit alles door een nieuw onafhankelijk ethisch comité. Dat zijn de voornaamste elementen uit de nieuwe gedragscode voor de leden van de Europese Commissie.

De nieuwe gedragscode is op 31 januari 2018 in werking getreden en bevat onder meer de volgende verbeteringen:

- Werkzaamheden van voormalige commissarissen: In de nieuwe gedragscode wordt de "afkoelingsperiode" verlengd van 18 maanden naar twee jaar voor voormalige commissarissen en naar drie jaar voor de voorzitter van de Commissie. Tijdens deze afkoelingsperiode moeten voormalige leden van de Commissie, voordat zij een nieuwe functie aanvaarden, de Commissie hierover informeren, en gelden er beperkingen voor bepaalde activiteiten, zoals lobbyen bij leden of personeel van de Commissie.

- Belangenconflicten voorkomen: In de nieuwe gedragscode wordt voor het eerst gedefinieerd wat een "belangenconflict" is en wordt bepaald dat commissarissen niet alleen belangenconflicten moeten vermijden, maar ook situaties die de schijn daarvan zouden kunnen wekken. Wanneer voormalige commissarissen willen gaan werken op gebieden die verband houden met hun voormalige portefeuilles, moeten zij eerst een onafhankelijk ethisch comité raadplegen. Voortaan worden zowel de besluiten van de Commissie als de adviezen van het ethisch comité over deze besluiten openbaar gemaakt.

- Financiële belangen: Er komen ook strengere regels voor de financiële belangen van commissarissen. Alle investeringen boven de 10 000 euro moeten zij opgeven, ongeacht of er sprake zou kunnen zijn van een belangenconflict. In het geval van een belangenconflict als gevolg van bepaalde activa van commissarissen, kan de voorzitter verzoeken deze af te stoten of in een "blind trust" te plaatsen. Commissarissen moeten hun verklaring aan het begin van elk jaar bijwerken, net als momenteel al het geval is.

- Transparantie en verantwoording: Commissarissen moeten zo kosteneffectief mogelijk reizen. Elke twee maanden worden de reiskosten van alle commissarissen openbaar gemaakt. De eerste publicatie hiervan is gepland voor eind februari 2018.

- De regels handhaven: Bij de toepassing van de gedragscode worden de commissarissen bijgestaan door een nieuw en daadkrachtiger onafhankelijk ethisch comité, dat advies kan geven over alle ethische kwesties en aanbevelingen kan doen in verband met de gedragscode. Bij een inbreuk op de gedragscode die niet ernstig genoeg is om het Hof van Justitie in te schakelen, kan de Commissie een berisping geven en deze openbaar maken. Dit is een nieuwe mogelijkheid die onlangs door de Commissie-Juncker is benut jegens oud-commissaris Kroes en die nu in de nieuwe regels wordt vastgelegd.

– Commissieleden toestaan als kandidaat deel te nemen aan Europese verkiezingen zonder dat zij hun taken hoeven neer te leggen: Het voorstel van Commissievoorzitter Juncker van november 2016 is ook onderdeel van de versterkte gedragscode en treedt in werking zodra het Europees Parlement zijn goedkeuring heeft gehecht aan de geactualiseerde kaderovereenkomst tussen het Europees Parlement en de Commissie. De stemming in het Europees Parlement is gepland voor 7 februari.

Volgende stappen:

De nieuwe gedragscode treedt op 31 januari 2018 in werking en geldt voor alle huidige leden van de Commissie-Juncker. Naar verwachting zal het Europees Parlement op 7 februari instemmen met de nieuwe bepalingen op grond waarvan commissarissen kunnen deelnemen aan de verkiezingen voor het Europees Parlement, zonder dat zij hun taken hoeven neer te leggen. Eind februari 2018 zal de Commissie voor het eerst informatie over de kosten van dienstreizen van alle commissarissen publiceren.

Ten slotte zal de Commissie met het oog op transparantie en verantwoording jaarlijks een verslag over de toepassing van de gedragscode publiceren.

Meer informatie:

- Gedragscode voor commissarissen (2018)

- Tekst van artikel 245 EU-Werkingsverdrag

- Persbericht van de Commissie van 31 januari 2018

- Gedragscode voor commissarissen (2011)