AG-Maduro sluit af met klapper

Contentverzamelaar

AG-Maduro sluit af met klapper

Overheden en EU-instellingen die partij zijn in lopende procedures bij het EU-Hof zouden niet langer zelf mogen beslissen over openbaarmaking van hun stukken. In het belang van een goede rechtsbedeling zou daarover alleen het EU-Hof mogen beslissen Dat is de mening van advocaat-generaal Maduro in zijn laatste advies aan het Hof. Hiermee gaat hij in tegen eerdere rechtspraak van het Hof.

Advocaat-Generaal Miguel Poiares Maduro zal het Hof van Justitie verlaten. De afgelopen jaren bleek hij een smaakmaker te zijn met zijn prikkelende juridische redeneringen. In zijn laatste conclusie geeft hij een verrassende uiteenzetting over de reikwijdte van de Eurowob, de openbaarheidswet van de EU-instellingen.

De vraag die in deze zaak centraal stond gaat over de verplichting tot openbaarmaking van memories van partijen in een procedure bij het Hof van Justitie. Een journalistenvereniging wilde graag inzage in een memorie van de Europese Commissie in een hofzaak en deed hiertoe een ‘Eurowob-verzoek’ bij de Commissie.

De Commissie wees dat verzoek af, op grond van de ‘ondermijning van de bescherming van gerechtelijke procedures en juridisch advies’, één van de weigeringsgronden in de Eurowob. Dit belang gaat volgens de Commissie boven het journalistieke belang van API.

Maduro komt met de verrassende conclusie dat de journalisten helemaal niet bij de Commissie moeten zijn als ze een memorie willen inzien, maar bij het Hof zelf. Het staat volgens hem aan het Hof om te bepalen of het publiek toegang dient te hebben tot de documenten in een bepaalde zaak. Het kan niet zo zijn dat een procedure wordt verstoord door beslissingen van de Commissie. Hij concludeert dan ook dat deze documenten buiten het bereik van de Eurowob-verordening vallen.

Hij gaat met deze conclusie rechtstreeks in tegen rechtspraak van het Hof in de zaak Duitsland/Parlement en Raad (C-376/98), waarin het Hof heeft bepaald dat het aan partijen zelf staat om hun memories vrij te geven. Hij is het niet eens met deze uitspraak omdat hierdoor, door beslissingen die los staan van het Hof, de goede rechtsbedeling geschaad kan worden. Volgens Maduro is de tijd aangebroken dat het Hof terugkomt op deze rechtspraak en de controle op de openbaarmaking van documenten naar zich toe trekt, in het belang van de goede rechtsbedeling.

Hij maakt hierbij een onderscheid naar fase van de procedure. Voor nog hangende zaken dient het Hof voorzichtig te werk te gaan. Van geval tot geval moet bekeken worden of openbaarmaking gerechtvaardigd is. Voor afgesloten zaken kan als algemeen beginsel worden vastgesteld dat documenten in beginsel toegankelijk zijn. Ook partijen kunnen besluiten tot openbaarmaking. De beslissing is dan niet langer aan het Hof en de Eurowob-verordening is dan wel van toepassing.   Het Hof heeft echter nog steeds de mogelijkheid om een geheimhoudingsplicht op te leggen als het dat nodig acht.

 

(Foto: Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen)