Bonte stoet EU-burgerinitiatieven in aantocht

Contentverzamelaar

Bonte stoet EU-burgerinitiatieven in aantocht

Vanaf 1 april kan een groep EU-burgers hetzelfde wat de Raad en het Europees Parlement kunnen: de Europese Commissie verzoeken een initiatief voor bepaalde wetgeving te nemen. Een zeer divers aantal plannen tekent zich af: van een 'fundamenteel recht op water en sanitatie’ tot EU-brede legalisatie van het homohuwelijk. Waar de initiatiefnemers wellicht minder snel bij stilstaan is dat de EU wel bevoegd moet zijn op het terrein van hun wens.

Vanaf 1 april 2012 is de verordening inzake het burgerinitiatief van toepassing. De Commissie heeft een speciale website gelanceerd voor het burgerinitiatief waarop de burgers alle informatie kunnen vinden. De Europese Ombudsman heeft zijn hulp aangeboden aan burgers die problemen ondervinden bij de procedure. Het ministerie van BZK heeft een handleiding gemaakt voor Europese burgerinitiatieven.  

De Commissie toetst nadrukkelijk of het initiatief binnen het kader valt van de bevoegdheden van de Commissie om een voorstel in te dienen voor een rechtshandeling ter uitvoering van de Verdragen. Een simpel voorbeeld: een burgerinitiatief om de dubbele zetel van het Europees Parlement te schrappen zal het niet halen. De Commissie heeft geen bevoegdheid om dat voor te stellen.

Procedure burgerinitiatief

•    Er moeten eerst organisatoren zijn van een burgerinitiatief. Dit moeten ten minste zeven personen zijn die afkomstig zijn uit minstens zeven lidstaten. Deze organisatoren moeten bij de Commissie openheid geven over de eventuele financiering van hun initiatief.
•    De organisatoren registreren het initiatief bij de Commissie. Op dat moment bekijkt de Commissie onder andere of het voorgesteld burgerinitiatief niet zichtbaar buiten het kader van de bevoegdheden van de Commissie om een voorstel in te dienen voor een rechtshandeling ter uitvoering van de Verdragen valt. Bovendien kijkt de Commissie op het voorgesteld burgerinitiatief geen misbruik oplevert en niet “lichtzinnig of ergerlijk” is of “zichtbaar indruist” tegen de in artikel 2 VEU vastgelegde waarden van de Unie.
•    Vervolgens gaan de initiatiefnemers steun verzamelen. Dit kan zowel op papier als elektronisch, bijvoorbeeld via internet. Er is minstens een miljoen ondertekenaars nodig. Zij moeten de kiesgerechtigde leeftijd hebben bereikt en afkomstig zijn uit ten minste zeven lidstaten. Het minimumaantal vereiste ondertekenaars in elke lidstaat correspondeert met het aantal in elke lidstaat gekozen leden van het Europees Parlement, vermenigvuldigd met 750. De betrokken lidstaat geeft een certificaat af dat alle steunbetuigingen conform de nationale regels zijn verzameld.
•    De organisatoren dienen het initiatief dan in bij de Commissie. Die komt binnen drie maanden met politieke en juridische conclusies over het burgerinitiatief en wat zij ermee gaat doen.

Bericht in de EUobserver