C-288/16 L C
Prejudiciële hofzaak
Zie bijlage rechts voor de verwijzingsuitspraak Klik hier voor het volledige dossier van het Hof van Justitie
Termijnen: Motivering departement: 08 juli 2016 Concept schriftelijke opmerkingen: 24 juli 2016 Schriftelijke opmerkingen: 24 augustus 2016
Trefwoorden: btw; vrijstellingen
Onderwerp: - richtlijn 2006/112/EG van de Raad van 28 november 2006 betreffende het gemeenschappelijk stelsel van belasting over de toegevoegde waarde
Verzoeker is een eenmansbedrijf. De zaak betreft doorvoertransporten van Riga/LET naar Wit-Rusland die plaatsvinden met vervoermiddelen van ‘Atek’ en door verzoeker van Atek zijn gehuurd. Atek sluit overeenkomsten met de afzenders en zij staat als vervoerder vermeld op de vrachtbrieven. Atek sluit met verzoeker overeenkomsten van opdracht om het daadwerkelijke transport (douane, brandstof, reparaties enz) en de zorg voor de voertuigen uit te voeren. Verzoeker draagt aldus de verantwoordelijkheid als chauffeur voor het vervoer maar kan naar LET recht niet als vervoerder worden aangemerkt omdat zij daarvoor niet de nodige vergunningen heeft. Omdat de verrichte diensten betrekking hebben op vervoer rekent verzoeker wel een btw-tarief van 0%. Na inspectie door de belastingdienst (verweerster) krijgt verzoeker (periode januari 2008 – december 2010) een naheffing opgelegd omdat verzoeker geen aanspraak op het 0%-tarief kan maken. Zijn diensten kunnen op grond van de wettelijke regelingen niet worden gelijkgesteld met diensten van expediteurs en logistieke dienstverleners daar er geen juridisch verband bestaat tussen de ondernemer en de afzender of ontvanger van de goederen. Zij kan evenmin als vervoerder in de zin van de wet op het wegvervoer worden beschouwd wegens het ontbreken van een vergunning daarvoor. Verzoeker start een procedure. Zijn beroep wordt bij de bestuursrechter ongegrond verklaard (11-12-2012). Zijn hoger beroep wordt gedeeltelijk toegewezen, maar voor het hier relevante deel eveneens ongegrond verklaard (29-05-2014) wegens de ontbrekende vergunning en het bovengenoemde ontbrekende juridische verband. Verweerster mocht er terecht van uitgaan dat verzoeker slechts diensten als chauffeur verrichtte, waarvoor een btw-tarief van 21% geldt. Verzoeker heeft beroep in cassatie ingesteld bij de verwijzende rechter. Hij wijst er daarbij op dat in de LET btw-wet het begrip ‘chauffeur’ of ‘chauffeursdiensten’ niet wordt gebruikt en dat in een besluit is bepaald dat de btw-wet ook van toepassing is op vervoerdiensten (enz).
De verwijzende LET rechter (afdeling bestuursgeschillen Hooggerechtshof) haalt artikel 146, lid 1, onder e) van de btw-RL aan waarin is bepaald dat vrijstelling wordt verleend voor diensten die rechtstreeks verband houden met de uitvoer of invoer van goederen. Uit de RL blijkt niet wat met het rechtstreekse verband wordt beoogd. De vrijstelling is een uitzondering, dus strikte uitleg is vereist. Hij wijst op arrest C-445/05 waarin sprake was van een ontbrekend juridisch verband. Verzoeker heeft gewezen op zijn overeenkomst met Atek waarmee hij heeft voldaan aan de in het aanvullende besluit gestelde voorwaarde. De rechter vraagt zich af of het hier bestaande economische en financiële verband voldoende is om de vrijstelling in de btw-RL werking te geven. Hij legt de volgende vragen voor aan het HvJEU:
(1) Moet artikel 146, lid 1, onder e), van richtlijn 2006/112/EG van de Raad van 28 november 2006 betreffende het gemeenschappelijke stelsel van belasting over de toegevoegde waarde aldus worden uitgelegd dat slechts vrijstelling wordt verleend wanneer er tussen de dienstverrichter en de ontvanger of afzender van de goederen sprake is van een rechtstreeks juridisch verband of een onderlinge contractuele relatie?
(2) Aan welke criteria moet het in die bepaling genoemde rechtstreeks verband voldoen zodat een met de invoer of uitvoer van goederen verband houdende dienst wordt vrijgesteld?
Aangehaalde (recente) jurisprudentie: C-445/05 Haderer
Specifiek beleidsterrein: FIN