C-527/15 Stichting Brein
Prejudiciële hofzaak
Zie bijlage rechts voor de verwijzingsuitspraak Klik hier voor het volledige dossier van het Hof van Justitie
Termijnen: Motivering departement: 8 december 2015 Concept schriftelijke opmerkingen: 24 december 2015 Schriftelijke opmerkingen: 24 januari 2016 Trefwoorden: auteursrechten; ‘streaming’; mededeling aan het publiek; rechtmatig gebruik Onderwerp Richtlijn 2001/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 mei 2001 betreffende de harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij (Pb L 167, blz. 10)
Verzoekster is een door stichting Stemra, de Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van Beeld- en Geluidsdragers, de Motion Picture Association en de Nederlandse Vereniging van Filmdistributeurs opgerichte stichting. Haar belangrijkste doelstelling is het bestrijden van onrechtmatige exploitatie van informatie(dragers). Verweerder Wullems biedt via internet verschillende modellen mediaspelers aan onder de naam ‘filmspeler’, een apparaat dat fungeert als medium tussen bron van beeld en/of geluid en een tv. Op de filmspeler is open source software geïnstalleerd alsmede diverse add-ons. Via deze add-ons kan men naar ‘streamingwebsites’ waarop films, series en (live)sportuitzendingen, al dan niet met toestemming van de rechthebbenden, vrij toegankelijk zijn gemaakt. Verweerder adverteert met ‘nooit meer betalen voor films, series, sport, enz, en wijst er daarbij op dat downloaden verboden, maar streaming is toegestaan. Verzoekster sommeert verweerder op 22-05-2014 te staken met de verkoop van de filmspeler. Zij onderneemt ook actie richting een aantal eigenaren van streamingwebsites. Verzoekster start een zaak waarin zij onder meer een verklaring voor recht eist dat streamen van auteursrechtelijk en nabuurrechtelijk beschermde werken die illegaal beschikbaar worden gesteld via internet niet als ‘rechtmatig gebruik’ in de zin van de Auteurswet is aan te merken, dat ‘buffering’ in strijd is met de AuteursrechtRL en schending van reproductierechten oplevert, alsmede dat verweerder door aanbieden van de hyperlinks (in de add-ons) deze werken openbaar maakt, mededeelt aan het publiek en beschikbaar stelt in de zin van de AuteursrechtRL. Zij eist dat verweerder een brief stuurt naar alle kopers van zijn product waarin hij duidelijk maakt dat streamen uit illegale bron inbreuk maakt op auteursrechten. Verweerder bestrijdt dat hij ‘mededeling aan het publiek’ doet.
De verwijzende NL rechter (Rb Midden-Nederland) moet allereerst de vraag beantwoorden of het aanbieden van de filmspeler gekwalificeerd kan worden als een ‘mededeling aan het publiek’ in de zin van de AuteursrechtRL. Partijen verschillen van mening of hier sprake is van ‘nieuw publiek’. De verwijzende rechter citeert uitgebreid uit het arrest Svensson en wijst op de door de HR gestelde prejudiciële vragen in de zaak GS Media (C-160/15, lopende zaak). Hij wil echter niet wachten op de uitspraak in die zaak omdat de feiten verschillen, met name dat in de onderhavige zaak geen hyperlinks worden geplaatst op een eigen website, maar add-ons met hyperlinks worden geïnstalleerd in de mediaspeler van Wullems, welke add-ons met hyperlinks niet door verweerder zijn gemaakt, maar vrijelijk beschikbaar zijn op het internet. Op grond hiervan is de Rb van oordeel dat sprake is van ‘mededeling aan het publiek’. Blijft de vraag of hier sprake is van ‘rechtmatig gebruik’. Hij legt de volgende vragen voor aan het HvJEU: 1) Dient artikel 5 Auteursrecht-richtlijn (Richtlijn 2001/29/EG) aldus te worden uitgelegd dat geen sprake is van "rechtmatig gebruik" in de zin van het eerste lid sub b van die bepaling, indien een tijdelijke reproductie wordt gemaakt door een eindgebruiker bij het streamen van een auteursrechtelijk beschermd werk van een website van een derde waarop dit auteursrechtelijk beschermde werk zonder toestemming van de rechthebbende(n) wordt aangeboden? 2) Indien het antwoord op vraag 1) ontkennend luidt, is het maken van een tijdelijke reproductie door een eindgebruiker bij het streamen van een auteursrechtelijk beschermd werk van een website waarop dit auteursrechtelijk beschermde werk zonder toestemming van de rechthebbende(n) wordt aangeboden, dan strijdig met de "driestappentoets" bedoeld in artikel 5 lid 5 Auteursrecht-richtlijn (Richtlijn 2001/29/EG)? Aangehaalde (recente) jurisprudentie: C-466/12 Svensson; C-348/13 BestWater (beschikking) Specifiek beleidsterrein: VenJ, OCW