Commissie brengt Polen voor het EU-Hof vanwege de betwisting van de voorrang van het EU-recht door het Grondwettelijk Hof

Contentverzamelaar

Commissie brengt Polen voor het EU-Hof vanwege de betwisting van de voorrang van het EU-recht door het Grondwettelijk Hof

Op 15 februari 2023 heeft de Europese Commissie besloten om Polen voor het EU-Hof te brengen vanwege schendingen van het EU-recht door het Poolse Grondwettelijk Hof en zijn rechtspraak. De zaak heeft betrekking op arresten van het Grondwettelijk Hof uit juli en oktober 2021, waarin het bepalingen van de EU-verdragen onverenigbaar met de Poolse Grondwet achtte en de voorrang van het EU-recht uitdrukkelijk betwistte.

De rechtsstaat is één van de waarden van de Europese Unie (artikel 2 EU-Verdrag). Het is essentieel voor de werking van de EU als geheel, met betrekking tot de samenwerking op het gebied van justitie en binnenlandse zaken, en om ervoor te zorgen dat nationale rechters hun rol bij de toepassing van het EU-recht kunnen vervullen en naar behoren met het EU-Hof kunnen samenwerken.  

In december 2021 heeft de Europese Commissie een inbreukprocedure tegen Polen ingeleid met betrekking tot het Poolse Grondwettelijk Hof en zijn rechtspraak (zie het ECER-bericht hierover). Dit volgde op de arresten van het Poolse Grondwettelijk Hof van 14 juli 2021 en 7 oktober 2021, waarin het bepalingen van de EU-verdragen onverenigbaar met de Poolse Grondwet achtte en de voorrang van het EU-recht uitdrukkelijk betwistte.

Het Poolse Grondwettelijk Hof heeft volgens de Commissie met deze arresten de algemene EU-beginselen van autonomie, voorrang, doeltreffendheid, eenvormige toepassing van het EU-recht en de bindende kracht van de arresten van het EU-Hof geschonden.

De Commissie is van mening dat deze arresten ook in strijd zijn met artikel 19, lid 1 van het EU-Verdrag, dat het recht op een doeltreffende rechtsbescherming waarborgt, doordat zij te restrictief worden uitgelegd. Daardoor worden particulieren voor de Poolse rechterlijke instanties de in die bepaling vervatte waarborgen ontnomen.

De Commissie is tevens van mening dat het Grondwettelijk Hof niet langer voldoet aan de eisen van een onafhankelijk en onpartijdig gerecht dat vooraf bij wet is ingesteld. Dit is te wijten aan de onregelmatigheden bij de benoemingsprocedures van drie rechters in december 2015 en bij de selectie van zijn voorzitter in december 2016.

Op 15 juli 2022 heeft de Commissie besloten Polen een met redenen omkleed advies te sturen, waarop Polen op 14 september 2022 heeft geantwoord en de redenering van de Commissie heeft verworpen. Het Poolse antwoord gaat niet in op de bezwaren van de Commissie. Daarom heeft de Commissie op 15 februari 2023 besloten Polen voor het EU-Hof te brengen.

Meer informatie: