Commissie: routekaart voor verdieping van economische en monetaire unie

Contentverzamelaar

Commissie: routekaart voor verdieping van economische en monetaire unie

Een stappenplan voor de komende periode, de oprichting van een Europees Monetair Fonds, omzetting van het ESM-verdrag in EU-recht, nieuwe begrotingsinstrumenten voor de eurozone en een EU-minister van Financiën. Deze initiatieven heeft de Commissie gepresenteerd om de EMU te verdiepen.

Aan het persbericht van de Commissie wordt het volgende ontleend:

Voortbouwend op de visie die is uiteengezet in het Verslag van de vijf voorzitters van juni 2015 en de discussienota's over de verdieping van de economische en monetaire unie en de toekomst van de EU-financiën van het voorjaar van 2017 presenteert de Europese Commissie een  routekaart om de economische en monetaire unie te verdiepen, met concrete stappen voor de komende 18 maanden. Het pakket omvat ook een aantal initiatieven. Het algemene doel is het versterken van de eenheid, de efficiëntie en de democratische verantwoording van de Europese economische en monetaire unie tegen 2025.

De komende 18 maanden moeten volgens de Commissie worden gebruikt om de nodige volgende stappen te zetten, zoals overeengekomen in de Leidersagenda.

Naast de routekaart omvat het pakket vier belangrijke initiatieven:

  1. Een voorstel voor de oprichting van een Europees Monetair Fonds (EMF), verankerd in het rechtskader van de EU en gebaseerd op de beproefde structuur van het Europees stabiliteitsmechanisme (ESM). In de afgelopen jaren heeft het ESM een beslissende rol gespeeld bij het beschermen van de stabiliteit van de eurozone door de lidstaten te helpen de toegang tot de markten voor staatsobligaties terug te winnen of te behouden. Het EMF zou voortbouwen op de ESM-architectuur, waarvan de huidige financiële en institutionele structuren grotendeels behouden blijven, ook wat de rol van de nationale parlementen betreft. Op die manier zou het de lidstaten van de eurozone in financiële nood blijven bijstaan. Daarnaast zou het EMF de gemeenschappelijke achtervang voor het Gemeenschappelijk Afwikkelingsfonds vormen en als laatste redmiddel optreden om de ordelijke afwikkeling van banken in nood te vergemakkelijken. Ook wordt voorzien in snellere besluitvorming in spoedeisende gevallen en een directere betrokkenheid bij het beheer van de programma's voor financiële bijstand. Na verloop van tijd zou het EMF ook nieuwe financiële instrumenten kunnen ontwikkelen, bijvoorbeeld ter ondersteuning van een mogelijke stabilisatiefunctie. Het Europees Parlement en de Raad worden uitgenodigd om dit voorstel tegen medio maart 2019 aan te nemen.
  2. Een voorstel om de inhoud van het Verdrag inzake stabiliteit, coördinatie en bestuur te integreren in het rechtskader van de Unie, rekening houdend met de passende flexibiliteit die in het stabiliteits- en groeipact is ingebouwd en sinds januari 2015 door de Commissie is bepaald. In 2012 hebben de 25 ondertekenende lidstaten zich er juridisch toe verbonden de inhoud van dat Verdrag vijf jaar na de inwerkingtreding ervan, namelijk op 1 januari 2018, in Unierecht om te zetten. Het Europees Parlement heeft daar ook om gevraagd. Het voorstel neemt de belangrijkste elementen van het Verdrag op in het recht van de Unie om gezonde begrotingskaders op nationaal niveau te ondersteunen en is volledig in overeenstemming met de bestaande regels in de primaire en secundaire wetgeving. Het Europees Parlement en de Raad worden uitgenodigd om dit voorstel tegen medio 2019 aan te nemen.
  3. Een mededeling over nieuwe begrotingsinstrumenten voor een stabiele eurozone binnen het kader van de Unie, waarin een visie wordt gegeven op de wijze waarop bepaalde voor de eurozone en de EU als geheel essentiële begrotingsfuncties kunnen worden ontwikkeld binnen het kader van de openbare financiën van de EU van vandaag en morgen. In de mededeling komen vier specifieke functies aan bod: a) steun aan de lidstaten voor structurele hervormingen via een hervormingsinstrument en technische ondersteuning op verzoek van de lidstaten; b) een specifieke convergentiefaciliteit voor de lidstaten op weg naar toetreding tot de euro; c) een achtervang voor de bankenunie via het EMF/ESM, waarover medio 2018 een akkoord moet worden bereikt en die uiterlijk in 2019 operationeel moet zijn; en d) een stabilisatiefunctie om bij grote asymmetrische schokken het investeringsniveau op peil te houden. De Commissie zal in mei 2018 de nodige initiatieven presenteren in het kader van haar voorstellen voor het meerjarig financieel kader voor de periode na 2020. Het Europees Parlement en de Raad zullen vervolgens worden uitgenodigd om deze voorstellen tegen medio 2019 aan te nemen. Voor de periode 2018-2020 stelt de Commissie ook voor om het steunprogramma voor structurele hervormingen te versterken door de beschikbare middelen voor technische ondersteuningsactiviteiten te verdubbelen en zo tussen nu en 2020 tot 300 miljoen euro te komen. De Commissie stelt ook voor het nieuwe hervormingsinstrument in een proeffase te testen. Daartoe stelt zij specifieke wijzigingen voor van de verordening gemeenschappelijke bepalingen betreffende de Europese structuur- en investeringsfondsen (ESIF) om de mogelijkheden uit te breiden om een deel van hun prestatiereserve te gebruiken ter ondersteuning van overeengekomen hervormingen. Het Europees Parlement en de Raad worden uitgenodigd deze laatste twee voorstellen in 2018 goed te keuren.
  4. Een mededeling waarin de mogelijke functies van een Europese minister van Economische Zaken en Financiën worden beschreven, die zou kunnen fungeren als ondervoorzitter van de Commissie en voorzitter van de Eurogroep, zoals mogelijk is op grond van de huidige EU-Verdragen. Door de bundeling van bestaande verantwoordelijkheden en beschikbare deskundigheid zou deze nieuwe positie de samenhang, efficiëntie, transparantie en democratische verantwoording van de economische beleidsvorming voor de EU en de eurozone versterken, met volledige inachtneming van de nationale bevoegdheden. Als tegen medio 2019 overeenstemming wordt bereikt over de rol van de minister, kan deze functie worden ingesteld in het kader van de formatie van de volgende Commissie. De Eurogroep zou dan ook kunnen besluiten de minister voor twee achtereenvolgende termijnen als voorzitter te kiezen om beide mandaten op elkaar af te stemmen.

Meer informatie: