Commissie steekt Eurowob in nieuwe jas

Contentverzamelaar

Commissie steekt Eurowob in nieuwe jas

De Europese Commissie heeft in een voorstel tot aanpassing van de Eurowob-verordening een nieuwe aanpak van de openbaarheid van EU-documenten gepresenteerd. Volgens de Commissie is dit een flinke verbetering van de transparantie van EU-instellingen. Burgerrechtenorganisaties zijn het hier echter niet mee eens. Met name de definitie van de term 'document' die in het amendement wordt gegeven oogst momenteel kritiek. Ook de Zweedse regering is kritisch over het voorstel

De kern van het Eurowob-beleid wordt gevormd door verordening 1049/2001. Deze zal moeten worden gewijzigd, als onderdeel van het in 2005 gelanceerde ‘ Europees transparantie-initiatief’. Ervaringen met de huidige verordening en de jurisprudentie van het Hof van Justitie worden verwerkt en gecodificeerd. De belangrijkste wijzigingen luiden als volgt:

• Documenten die bij het Hof van Justitie zijn ingediend worden expliciet uitgesloten van het bereik van de verordening (voorgesteld artikel 2, lid 5)

• De nieuwe definitie van het begrip 'document' in artikel 3a voegt een aantal alternatieve criteria toe ten opzichte van de oude definitie. Een document moet aan een adressant zijn gezonden, intern gecirculeerd hebben of anderszins geregistreerd staan. Documenten die niet een dergelijke behandeling hebben gehad vallen niet onder verordening 1049/2001. Dit is een verandering ten opzichte van het bereik van de huidige verordening.

• In het voorgestelde artikel 3c wordt voor het eerst een definitie gegeven van documenten die uit de lidstaten komen. Artikel 5, lid 2 geeft een procedure voor een Eurowob- verzoek dat een document uit een lidstaat betreft. De lidstaten zullen geraadpleegd worden. Hiermee heeft de Commissie rekening willen houden met de jurisprudentie van het Hof van Justitie op dit gebied (zoals het arrest C-64/05 Zweden/Commissie).

• De categorie documenten waarvoor actieve openbaarmaking verplicht is gesteld wordt beperkt. Daar waar het huidige artikel 12, lid 1 van de verordening ziet op alle documenten binnen de instellingen, geeft het voorstel een specifieke omlijning van de stukken waar het om gaat. Dit zijn enkel wetgevende documenten (‘legislative documents’, bijvoorbeeld COM- documenten). Overige stukken zoals rapporten en notities vallen niet langer onder artikel 12, lid 1. De algemene verplichting om alle documenten, zo veel als mogelijk, openbaar te maken wordt hiermee geschrapt.

• Elke instelling mag zelf bepalen welke overige documenten openbaar gemaakt kunnen worden (voorgesteld artikel 12, lid 4).

Het voorstel is volgens de Commissie tot stand gekomen na een brede openbare raadpleging en na aanbevelingen van het Europees Parlement in acht te hebben genomen. Het voorstel is kritisch ontvangen door burgerrechtenorganisaties. Met name de definitie van het begrip ‘document’ en de aanpassing van artikel 12, lid 1 zijn volgens critici beperkingen van de huidige regelingen.