Commissie vordert meststeun terug

IP/07/94

Brussel, 25 januari 2007

Staatssteun: Commissie brengt Nederland voor Europees Hof van Justitie voor niet-terugvordering van onwettige steun aan mestbedrijven

De Europese Commissie heeft besloten Nederland voor het Hof van Justitie te brengen omdat het de beschikking van de Commissie van 13 december 2000 niet heeft uitgevoerd. In die beschikking werd Nederland verzocht de aan mestverwerkingsbedrijven toegekende onwettige en onverenigbare steun terug te vorderen (zie IP/00/1450). Meer dan zes jaar na die beschikking heeft een van de begunstigden, Fleuren Compost, de steun nog steeds niet terugbetaald.

Commissaris voor mededinging Neelie Kroes heeft verklaard: “De Commissie is voornemens om lidstaten die haar besschikkingen over staatssteun niet uitvoeren, zeer strikt aan te pakken. Dit is belangrijk om te waarborgen dat ondernemingen geen oneerlijk voordeel behouden op grond van onwettige steun”.

De strikte aanpak om lidstaten voor het Hof van Justitie te vervolgen wanneer zij onwettige steun niet terugvorderen, is in overeenstemming met het Actieplan Staatssteun dat de Commissie in juni 2005 presenteerde. Dit plan wil doeltreffend en geloofwaardig toezicht op staatssteun garanderen door de beschikkingen van de Commissie correct te doen uitvoeren (zie IP/05/680 en MEMO/05/195).

De Commissie merkt op dat één bedrijf, Fleuren Compost, meer dan zes jaar na de beschikking, nog steeds het bedrag van 487 000 € (zonder rente) niet heeft terugbetaald.

Na de beschikking van de Commissie van 13 december 2000 heeft Nederland een administratieve procedure ingeleid om de onwettige en onverenigbare steun, met rente, terug te vorderen. Het bevel tot terugvordering werd uiteindelijk door de begunstigde aangevochten voor de Raad van State, het hoogste administratief rechtscollege in Nederland. Op 11 januari 2006 bevestigde de Raad van State dat de minister het recht had om de terugbetaling van de steun te bevelen. Hij oo rdeelde echter dat de terugvordering van de rente op het burgerlijk recht moest zijn gebaseerd aangezien er op het ogenblik dat de steun werd toegekend, geen administratiefrechtelijke grondslag was om de rente terug te vorderen. Na deze uitspraak startten de Nederlandse autoriteiten in juni 2006 een burgerlijke procedure voor de terugvordering van zowel de rente als het kapitaal. In de praktijk betekent dit dat de hele terugvorderingsprocedure wat Fleuren Compost betreft, opnieuw wordt begonnen. De Nederlandse autoriteiten deelden de Commissie mee dat het verscheidene jaren zou kunnen duren vooraleer de terugvorderingsprocedure voor de burgerlijke rechtbanken is beëindigd.

Intussen stelde Fleuren Compost een bankgarantie voor het bedrag van de steun en de rente.

De Commissie vindt dat Nederland zijn verplichting om de terugvorderingsbeschikking van de Commissie onverwijld en effectief uit te voeren, niet is nagekomen. De recente ontwikkelingen in de zaak, inclusief de beslissing van de Nederlandse autoriteiten om een burgerlijke procedure in te leiden tot terugvordering van de rente en de oorspronkelijke steun, hebben aanzienlijke aanvullende vertraging teweeggebracht in de effectieve uitvoering van de terugvorderingsbeschikking van de Commissie en in het herstel van de mededingingsvoorwaarden.

Achtergrond

In 1995 hebben de Nederlandse autoriteiten aan zes mestverwerkingsbedrijven voor 2,5 miljoen euro overheidssteun toegekend. De overheidssteun bestond uit investeringssteun tot 35% van alle uitgaven en het doel ervan was de uitwerking te stimuleren van bruikbare methoden voor de verwerking van het mestoverschot in Nederland.

Wanneer de Commissie haar terugvorderingsbeschikking vaststelde, was nog niet aan alle zes de begunstigden steun toegekend op basis van deze regeling. Slechts twee bedrijven, Ferm-o-Feed en Fleuren Compost, hadden reeds geld ontvangen op grond van de regeling (met name 126 000 € in het geval van Ferm-o-Feed en 487 000 € in het geval van Fleuren Compost). Ferm-o-Feed heeft de steun in 2006 terugbetaald en Fleuren Compost heeft nog niets terugbetaald.