EG aansprakelijk voor schade door WTO-sancties tegen Europese ondernemingen

Contentverzamelaar

EG aansprakelijk voor schade door WTO-sancties tegen Europese ondernemingen

Ondernemingen die niets te maken hebben met een WTO-geschil tussen de EG en de VS hoeven niet op te draaien voor de schade als gevolg van sancties van de VS. De EG is voor die schade aansprakelijk. Dat adviseert Advocaat-Generaal Poiares Maduro het EG-Hof in een procedure die het Italiaanse FIAMM tegen de Raad en de Commissie heeft ingesteld.

De procedure bij het EG-Hof is een vervolg op een eerdere uitspraak van het Gerecht van eerste aanleg. Dat Gerecht had een verzoek om schadevergoeding afgewezen. Daartegen heeft FIAMM hoger beroep ingesteld.

In zijn conclusie (met name de punten 53-83) onderzoekt de A-G de voor- en nadelen van risicoaansprakelijkheid van de Gemeenschap in het licht van het beginsel van gelijkheid voor de publieke lasten ("égalité devant les charges publiques", een door de Franse Raad van State ontwikkeld beginsel voor gevallen waarin het niet mogelijk is wetten nietig te verklaren en burgers daarvan niet de nadelen te laten dragen). Een Gemeenschap die bepaalde keuzes maakt moet de lasten daarvan niet eenzijdig laten liggen bij ondernemingen die helemaal niets te maken hebben met het geschil. In dit geval ging het WTO-geschil over bananen en trof de VS, daartoe gemachtigd door de WTO, sancties tegen Europese accu's en brillendozen. Bananenimporteurs zouden nog wel rekening hebben kunnen houden met sancties, maar voor accubouwers viel de VS-sanctie rauw op hun dak.

Op de bezwaren van de Raad en de Commissie tegen zijn keuze overweegt de A-G als volgt. "De waarschuwingen van de Raad en de Commissie tegen aanvaarding van een beginsel van risicoaansprakelijkheid van de Gemeenschap zijn begrijpelijk. De invoering van een al te mild aansprakelijkheidsmechanisme mag er niet toe leiden dat de uitoefening van de wetgevende en bestuurlijke activiteit door een bedreiging wordt overschaduwd die de uitoefening van deze activiteit kan belemmeren. Hoe legitiem deze bezorgdheid ook is, zij mag geen hinderpaal vormen voor aanvaarding van een beginsel van risicoaansprakelijkheid van de Gemeenschap. In de omvang van deze aansprakelijkheid en de te stellen voorwaarden zal tot uitdrukking moeten komen dat met deze bezorgdheid rekening wordt gehouden en dat deze wordt afgewogen tegen het streven naar een evenwichtige verdeling van de publieke lasten" (punt 70).

In de punten 71-83 gaat de A-G dieper in op de voorwaarden voor risicoaansprakelijkheid. Het moet gaan om abnormale, bijzondere en ernstige schade. Het is daarentegen niet noodzakelijk dat de schadeveroorzakende maatregel slechts een doelstelling van algemeen niet-economisch belang nastreefde. Ook voor maatregelen die een algemeen economisch belang nastreven dient de risicoaansprakelijkheid te worden aanvaard.

De uitspraak van het EG-Hof wordt binnen enkele maanden verwacht.