EU-Handvest Grondrechten

Contentverzamelaar

EU-Handvest Grondrechten

Het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie is ondertekend en plechtig afgekondigd door de voorzitters van de Europese Commissie, het Parlement en de Raad. Daarmee is de weg vrij gemaakt voor het juridisch verbindend worden van het Handvest door het Verdrag van Lissabon.

IP/07/1916

Brussel, 12 december 2007

Handvest van de grondrechten ondertekend en plechtig afgekondigd door de voorzitters van de Europese Commissie, het Parlement en de Raad

Vandaag hebben de voorzitters van de Europese Commissie, het Parlement en de Raad in Straatsburg het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie ondertekend en plechtig afgekondigd. Nu staat niets de ondertekening van het Verdrag van Lissabon, morgen, meer in de weg. Voor de Europese burgers betekent dit, dat de rechten die in het Handvest zijn verankerd voortaan bij de uitvoering van het recht van de Unie juridisch bindend zijn voor de instellingen en organen van de Unie. Dat is een belangrijke stap in de Europese integratie.

Bij de ondertekening van het Handvest heeft de voorzitter van de Europese Commissie, José Manuel Barroso, verklaard: "Met de ondertekening en afkondiging van het Handvest laten de voorzitters van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie publiekelijk zien dat zij vastbesloten zijn het Handvest juridisch bindend te maken voor de instellingen van de Unie. Cruciale rechten van de Europese burgers op punten zoals de menselijke waardigheid, de fundamentele vrijheden, gelijkheid, solidariteit, burgerschap en justitie krijgen hierdoor meer gewicht." Hij voegde eraan toe: "Met de verwijzing naar het Handvest in het Verdrag dat morgen in Lissabon wordt ondertekend, zet de Unie een nieuwe belangrijke stap op de weg van de Europese integratie."

Het Handvest is een aanvulling op andere internationale instrumenten, zoals het Europees Verdrag voor de mensenrechten, waar de Unie zich waarschijnlijk ook bij zal aansluiten.

Achtergrond

Het Handvest van de grondrechten is al eerder plechtig afgekondigd door de voorzitters van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie, namelijk op 7 december 2000, toen de Europese Raad van Nice werd gehouden. Toen ging het echter alleen om een politieke verbintenis, die geen juridische verplichtingen inhield. Tijdens de Europese Conventie en de Intergouvernementele Conferentie van 2003-2004 is het Handvest, en met name de algemene bepalingen, aangepast om het Handvest juridisch bindend te maken. Deze aanpak werd ook gekozen op de Europese Raad van juni 2007 bij de onderhandelingen over het mandaat voor de Intergouvernementele Conferentie en tijdens de Conferentie zelf.

Artikel 1, punt 8, van het Verdrag van Lissabon bepaalt dat artikel 6, lid 1, van het Verdrag betreffende de Europese Unie wordt vervangen door:

"De Unie erkent de rechten, vrijheden en beginselen die zijn vastgesteld in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie van 7 december 2000, als aangepast op 12 december 2007 te Straatsburg, dat dezelfde rechtskracht als de Verdragen heeft.

De bepalingen van het Handvest houden geenszins een verruiming in van de bevoegdheden van de Unie zoals bepaald bij de Verdragen.

De rechten, vrijheden en beginselen van het Handvest worden uitgelegd overeenkomstig de algemene bepalingen van titel VII van het Handvest betreffende de uitlegging en toepassing ervan, waarbij de in het Handvest bedoelde toelichtingen, waarin de bronnen van deze bepalingen vermeld zijn, terdege in acht genomen worden."

Het Handvest zal in de versie van 2007 samen met de bijgewerkte " toelichtingen" worden gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Artikel 51 van het Handvest stelt: "De bepalingen van dit handvest zijn gericht tot de instellingen en organen van de Unie met inachtneming van het subsidiariteitsbeginsel en tot de lidstaten, uitsluitend wanneer zij het recht van de Unie ten uitvoer brengen."

Er zijn nog drie andere teksten van de Intergouvernementele Conferentie van 2007 die betrekking hebben op het Handvest: Protocol nr. 7 over de toepassing van het Handvest op Polen en het Verenigd Koninkrijk, verklaring nr. 51 van Polen over het Handvest en verklaring nr. 53 van Polen over het protocol betreffende de toepassing van het Handvest op Polen en het Verenigd Koninkrijk. Dankzij de speciale regeling met het Verenigd Koninkrijk en Polen is het Handvest juridisch bindend en kan het volledig worden toegepast in de overige 25 lidstaten.