Europese Commissie biedt handreiking in financiële crisis

De Commissie benadrukt de ernst van de situatie. Het voortbestaan van sommige financiële instellingen wordt bedreigd. De lidstaten (de Ecofinraad van 7 oktober 2008) hebben afgesproken dat steunmaatregelen op het nationale niveau genomen zullen worden, maar er wel op EU-niveau zal worden gecoördineerd.

Een belangrijke eerste stap is de erkenning door de Commissie dat de lidstaten het nodig kunnen achten, passende maatregelen te treffen ter vrijwaring van de stabiliteit van het financiële systeem. Het ingrijpen kan wellicht verder gaan dan het enkel stabiliseren van het bedrijf.

Normaal gesproken wordt staatssteun getoetst aan artikel 87 EG en in dit soort gevallen ook aan de Communautaire richtsnoeren inzake reddings- en herstructureringssteun aan ondernemingen in moeilijkheden. Lid 3 van artikel 87 biedt de Commissie de mogelijkheid om een ernstige verstoring in de economie van een lidstaat op te heffen. In de huidige omstandigheden kan dit lid als grondslag dienen voor de goedkeuring van steun, inclusief ad hoc maatregelen van de lidstaten.

Belangrijke vraag is vervolgens wanneer de uitzonderlijke situatie eindigt. De Commissie kan dit ook niet voorspellen, maar het is in ieder geval noodzakelijk om elke zes maanden opnieuw te bezien of de economische nog altijd uitzonderlijk is.

De algemene beginselen van het staatssteunrecht blijven onverkort van toepassing, namelijk dat de steunmaatregelen:

• • niet meer mogen bedragen dan strikt noodzakelijk is om de gerechtvaardigde doelstelling ervan te bereiken en dat mededingingverstoringen zoveel als mogelijk moeten worden. vermeden of tot een minimum moeten blijven beperkt en rekening houdend met de huidige omstandigheden, dat alle algemene steunmaatregelen .
  • doelgericht moeten zijn, zodat daarmee daadwerkelijk de doelstelling van het opheffen van een ernstige verstoring in de economie kan worden behaald.
  • evenredig moeten zijn aan de uitdaging, zonder verder te gaan dan nodig is om dit doel te bereiken.
  • aldus moeten zijn ontworpen, dat negatieve overloopeffecten naar concurrenten, andere sectoren en andere lidstaten tot een minimum beperkt blijven.
  • non-discriminatoir zijn.

Een algehele garantieregeling zoals nu in veel lidstaten gehanteerd wordt kent veel valkuilen, aldus de Commissie. In haar mededeling zet de Commissie gedetailleerd uiteen aan welke voorwaarden steun in tijden van crisis moet voldoen

De Commissie acht het van belang dat een steunregeling passende mechanismen bevat om het aanwezige risico op buitensporige mededingingverstoring tot een minimum te beperken en om mogelijk misbruik van de voordeelpositie waarin de begunstigde instellingen dankzij een staatsgarantie worden gebracht, te voorkomen.

De Commissie is bovendien van oordeel dat voor de ondernemingen die in het kader van de garantie betalingen ontvangen, een herstructurerings- of liquidatieplan moet worden aangemeld dat door de Commissie afzonderlijk op zijn verenigbaarheid met de staatssteunregels zal worden getoetst.

De Commissie heeft passende maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat, zodra de aanmelding volledig is, snel besluiten kunnen worden genomen, zo nodig binnen 24 uur en tijdens het weekeinde.