Europese Commissie doet voorstel voor vereenvoudiging gemeenschappelijk landbouwbeleid

Het pakket werd op 14 mei 2025 gepresenteerd. Ook presenteerde de Commissie het Werkdocument van de diensten van de Commissie over het pakket en een Q&A-overzicht. Het wetgevingsvoorstel zal nu ter goedkeuring worden voorgelegd aan het Europees Parlement en de Raad. 

De wijzigingen kunnen landbouwers jaarlijks tot 1,58 miljard euro en nationale overheden 210 miljoen euro besparen. Tegelijk worden betalingen, bepaalde vereisten en crisisinstrumenten flexibeler en makkelijker te beheren. Het initiatief is onderdeel van een bredere vereenvoudigingsinspanning die is afgestemd op het kompas voor concurrentievermogen van de EU en ondersteunt het concurrentievermogen, de veerkracht en de digitalisering van de landbouwsector, met name van jonge en biologische landbouwers.

Landbouwers in de hele EU hebben te maken met zware administratieve verplichtingen. De regeldruk is tijdrovend en brengt kosten mee voor landbouwers en nationale overheden. Het leidt tot lagere acceptatie van plichten en kan investeringen ontmoedigen. Om deze uitdagingen aan te pakken, stelt de Commissie nu gerichte oplossingen voor door middel van een reeks concrete wetswijzigingen op basis van operationele ervaring en uitgebreide feedback van belanghebbenden en lidstaten.

Vereenvoudigde betalingsregeling voor kleine landbouwers
Om het aantrekkelijker te maken, wordt de jaarlijkse forfaitaire betaling voor kleine landbouwers verhoogd van 1 250 euro tot 2 500 euro. Het doel van deze betalingen voor kleine landbouwers is een evenwichtigere verdeling van de steun te bevorderen, de vitaliteit van plattelandsgebieden - waar kleine landbouwbedrijven een belangrijke economische rol spelen- te versterken en de administratieve lasten voor zowel landbouwers als autoriteiten te verminderen. Landbouwers worden ook vrijgesteld van bepaalde milieuvoorschriften (conditionaliteit), terwijl zij kunnen profiteren van betalingen die milieuvriendelijke landbouw belonen (ecoregelingen).

Vereenvoudigde milieueisen en -controles
Het vereenvoudigingspakket beoogt beter rekening te houden met uiteenlopende landbouwpraktijken en lokale omstandigheden, en tegelijk de overlap met bestaande nationale regels te verminderen.

Gecertificeerde biologische landbouwbedrijven worden bijvoorbeeld automatisch geacht te voldoen aan een aantal van de milieuvereisten van de EU voor financiering.

Voor sommige van de strengere eisen kunnen landbouwers profiteren van stimulansen om veengebieden en wetlands te beschermen, zoals uiteengezet in GLMC 2 (goede landbouw- en milieuconditie). Deze steun zal hen ook helpen te voldoen aan nationale regels die verder gaan dan de EU-normen, waardoor een billijke compensatie voor hun inspanningen wordt gewaarborgd.

Om de administratieve lasten van de controles te verminderen, worden de controles gestroomlijnd door het gebruik van satellieten en technologie. Daarnaast wordt een nieuw beginsel ingevoerd: slechts één controle ter plaatse per jaar per bedrijf.

Versterkte crisisbeheersing en eenvoudigere procedures
EU-landbouwers die door natuurrampen of dierziekten zijn getroffen, worden beter ondersteund dankzij nieuwe crisisbetalingen die beschikbaar zijn in het kader van de strategische GLB-plannen en dankzij flexibelere en toegankelijkere risicobeheersinstrumenten.

De lidstaten zullen profiteren van meer flexibiliteit bij de aanpassing van hun strategische GLB-plannen, waarbij de voorafgaande goedkeuring van de Commissie alleen vereist is voor strategische wijzigingen. Dit zal een positief effect hebben op de landbouwers die sneller van de ingevoerde wijzigingen zullen profiteren.

Versterking van het concurrentievermogen en digitalisering
Kleine landbouwers kunnen makkelijker financiële steun krijgen via een nieuwe eenvoudige financieringsoptie die tot 50.000 euro als forfaitair bedrag biedt om het concurrentievermogen van hun landbouwbedrijven te helpen verbeteren.

Nationale overheden worden verder aangemoedigd om interoperabele digitale systemen te ontwikkelen. Volgens het beginsel “één keer rapporteren, meerdere keren gebruiken” is het doel dat landbouwers hun gegevens slechts één keer hoeven in te dienen, via één systeem. Dit bespaart tijd, administratieve kosten en verbetert het beheer van landbouwbedrijven.

Hoe verder?
Naast wijzigingen van de belangrijkste GLB-regels zal de Commissie later in 2025 ook verdere vereenvoudigingsmaatregelen voorstellen, onder meer van gebieden buiten de landbouw, om de rapportage- en controlelast te verminderen en het gebruik van de nieuwe flexibiliteit die door de omnibus voor de vereenvoudiging van het GLB wordt geboden, te vergemakkelijken. Deze stappen worden uiteengezet in het stappenplan van 14 mei 2025.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Landbouw