Europese Commissie presenteert aanbeveling voor toetreding tot EVRM

Contentverzamelaar

Europese Commissie presenteert aanbeveling voor toetreding tot EVRM

De Commissie heeft onderhandelingsrichtsnoeren voorgesteld voor de toetreding van de Unie tot het Europees Verdrag voor de rechten van de mens (EVRM). Het Verdrag van Lissabon biedt de rechtsgrondslag voor de toetreding van de EU tot het EVRM, het belangrijkste instrument voor de bescherming van de mensenrechten en de fundamentele vrijheden in Europa. De toetreding van de EU tot het EVRM zal het EU-systeem ter bescherming van de grondrechten nog verder versterken.

"Toetreding tot het EVRM is van grote politieke, juridische en symbolische betekenis", zei Commissie-voorzitter José Manuel Barroso. "We krijgen daardoor in het gehele continent een samenhangend systeem voor de bescherming van de grondrechten. Het sluit aan bij het beschermingsniveau dat met het Verdrag van Lissabon tot stand is gekomen nu het Handvest van de grondrechten juridisch bindend is geworden."

Naar verwachting zal nog tijdens het Spaanse Voorzitterschap door de JBZ-Raad van juni een besluit worden genomen over de start van de onderhandelingen. Het uiteindelijke toetredingsakkoord zal moeten worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de parlementen van alle lidstaten. Het kan dus nog wel even duren voordat de toetreding een feit is.

Met de toetreding van de EU tot het EVRM komt er een extra rechterlijke controle op de bescherming van de grondrechten in de EU. Het Europees Hof voor de rechten van de mens in Straatsburg kan immers de handelingen van EU‑instellingen, ‑organen en ‑instanties toetsen op naleving van het mensenrechtenverdrag. Dat geldt ook voor uitspraken van het Hof van Justitie. De toetreding biedt ook nieuwe mogelijkheden voor burgers. Zij kunnen klachten over schendingen van de grondrechten door de EU voorleggen aan het Europees Hof voor de rechten van de mens. Zij moeten dan wel eerst alle nationale beroepsmogelijkheden hebben gebruikt.

De voorstellen van de Commissie betreffen onder meer een mechanisme om lidstaten en EU voor het Hof Straatsburg te laten optreden; deelname van een rechter namens de EU in het Hof Straatsburg, de financiële bijdrage aan het Hof Straatsburg.

De toetreding tot het EVRM is mogelijk geworden door de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon op 1 december 2009. Artikel 6, lid 2, van het EU-verdrag biedt de rechtsgrondslag voor deze toetreding. De EU wordt de 48e partij bij het EVRM, zonder dat zij lid wordt van de Raad van Europa. Alle 47 leden van de Raad van Europa, waaronder alle EU-lidstaten, hebben het EVRM bekrachtigd. Bij het EVRM is het Europees Hof voor de rechten van de mens opgericht, dat is gevestigd in Straatsburg en erop toeziet dat de lidstaten de mensenrechten eerbiedigen.