Covid-19: Europese Commissie presenteert voorstellen voor coronagezondheidscertificaten

Contentverzamelaar

Covid-19: Europese Commissie presenteert voorstellen voor coronagezondheidscertificaten

In haar in maart 2021 gepresenteerde voorstellen stelt de Europese Commissie voor om een ‘digitaal groen certificaat’ in te voeren. Met het digitale groene certificaat zal een persoon binnen de EU kunnen bewijzen dat hij tegen Covid-19 is gevaccineerd, over een negatief testresultaat beschikt of van een Covid-19-besmetting is hersteld. Het nieuwe certificaat moet het vrij verkeer van personen binnen de EU tijdens de Covid-19-pandemie vergemakkelijken.

Het gaat om een voorstel voor een verordening betreffende een kader voor de afgifte, verificatie en aanvaarding van interoperabele vaccinatie-, test- en herstelcertificaten en een aanvullend voorstel, die beiden op 17 maart 2021 werden gepresenteerd.

Achtergrond

Om te voldoen aan de maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan moeten personen in de EU momenteel verschillende documenten overleggen om binnen de EU te mogen reizen. Het gaat om documenten als medische certificaten of (negatieve) testresultaten. Doordat er geen gestandaardiseerde formaten zijn vastgesteld voor deze documenten is het volgens de Commissie voorgekomen dat reizigers problemen ondervonden bij het reizen binnen de EU.

Op 17 maart 2021 heeft de Commissie een gemeenschappelijk juridisch kader vastgesteld voor een digitaal groen certificaat. Ten eerste presenteerde de Commissie een wetgevingsvoorstel voor de afgifte van digitale groene certificaten aan EU-burgers en familieleden van EU-burgers. Dit wetgevingsvoorstel is voorgesteld op grond van artikel 21, lid 2, EU-Werkingsverdrag, waarin het vrij verkeer en verblijf van EU-burgers (en hun familieleden) binnen de EU is geregeld (zie het ECER-dossier daarover).

Niet alle onderdanen van derde landen die binnen de EU reizen zijn echter familielid van een EU-burger. Om die reden heeft de Commissie een aanvullend wetgevingsvoorstel gepresenteerd voor de afgifte van digitale groene certificaten aan derdelanders die geen familielid van een EU-burger zijn en binnen de EU willen reizen. Dit aanvullende voorstel is voorgesteld op grond van artikel 77, lid 2, onder c, EU-Werkingsverdrag, op basis waarvan de EU de voorwaarden kan regelen waaronder derdelanders gedurende een korte periode vrij in de EU kunnen reizen.

Belangrijke elementen uit het wetgevingsvoorstel en het aanvullende voorstel

Het wetgevingsvoorstel en het aanvullend voorstel kunnen worden onderverdeeld in drie belangrijke pijlers. Deze pijlers worden hieronder nader toegelicht.

1 Toegankelijke en beveiligde gezondheidscertificaten voor alle EU-burgers

  • Het digitale groene certificaat kan worden onderverdeeld in drie soorten certificaten: vaccinatiecertificaten, testcertificaten (RT-PCR-test of een snelle antigeentest) en certificaten voor personen die van het Covid-19-virus zijn hersteld;
  • De drie soorten certificaten worden in digitale vorm of op papier afgegeven. Beide versies zullen een QR-code bevatten met de nodige essentiële informatie en een digitale handtekening die de echtheid van het certificaat verzekert;
  • De Commissie zal de lidstaten ondersteunen bij de ontwikkeling van software waarmee de autoriteiten van de lidstaten alle handtekeningen van certificaten in de hele EU kunnen verifiëren. De persoonsgegevens van de certificaathouders mogen echter niet door de verifiërende lidstaat worden bewaard;
  • De certificaten zullen gratis beschikbaar zijn in de officiële taal of talen van de lidstaat van afgifte en in het Engels.

2 Non-discriminatie

  • Alle mensen – al dan niet gevaccineerd – moeten van het digitale groene certificaat gebruik kunnen maken. Daarom stelt de Commissie niet alleen een vaccinatiecertificaat voor, maar ook een testcertificaat en een certificaat voor personen die zijn hersteld van Covid-19;
  • Als een lidstaat houders van een digitaal groen certificaat alsnog  verplicht om in quarantaine te gaan of zich te laten testen, moet die lidstaat dat aan de Commissie en alle andere lidstaten melden. De lidstaat moet daarbij de redenen voor deze extra maatregelen opgeven.

3 Informatie en persoonsgegevens

  • De certificaten zullen een beperkt aantal persoonsgegevens bevatten. Deze persoonsgegevens kunnen alleen worden gecontroleerd om de echtheid en de geldigheid van de certificaten te staven en te verifiëren.
  • De autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor de afgifte van de digitale groene certificaten worden tevens beschouwd als ‘verwerkingsverantwoordelijke’ in de zin van artikel 4, lid 7 van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

De Commissie benadrukt in haar wetgevingsvoorstel dat het systeem van het digitale groene certificaat een tijdelijke maatregel is. Zodra de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) het einde van de internationale Covid-19-gezondheidscrisis heeft afgekondigd, zal het systeem worden opgeschort.

Volgende stappen

De Commissie wil dat het systeem van het groene digitale certificaat voor de zomer van 2021 in werking treedt en verzoekt de Raad en het Europees Parlement om het wetgevingsvoorstel en het aanvullende voorstel snel goed te keuren. Het digitale groene certificaat zal dan geldig zijn in alle EU-lidstaten en zal eveneens openstaan voor gebruik in IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland.

Meer informatie