Illegaal moet weg, niet de cel in

Contentverzamelaar

Illegaal moet weg, niet de cel in

De manier waarop Italië illegalen strafrechtelijk aanpakt, is in strijd met de Terugkeerrichtlijn (2008/115). Dat heeft het EU-Hof bepaald in de zaak El-Dridi. De illegale vreemdeling in deze zaak werd veroordeeld tot één jaar gevangenisstraf wegens illegaal verblijf in Italië. Volgens het EU-Hof moeten de lidstaten een persoon proberen uit te zetten en is een gevangenisstraf zoals in het hoofdgeding in strijd met de richtlijn.

Het gaat om het arrest in de zaak Hassen El Dridi, C-61/11. Dit arrest is gewezen in een zogenoemde [[ PPU-zaak]] (procédure préjudicielle urgente). Dit betekent dat het Hof de zaak met spoed heeft behandeld. Op 10 februari 2011 kwam de zaak bij het Hof binnen en op 28 april 2011 deed het Hof uitspraak. Dat is in minder dan drie maanden.

De zaak betreft een Italiaanse regeling die bepaalt dat als iemand in weerwil van een bevel tot verwijdering nog steeds in Italië verblijft, één tot vijf jaar in de cel kan belanden..

In de PPU-zaak was de vraag aan de orde of de Italiaanse regels in overeenstemming zijn met de Terugkeerrichtlijn. De richtlijn stelt nauwkeurige voorwaarden voor de procedure voor de terugkeer van illegalen. Er is ook een specifiek regime voor bewaringsmaatregelen met het oog op verwijdering.

Sinds 24 december 2010 is de implementatietermijn van de terugkeerrichtlijn verstreken. Italië heeft de richtlijn nog niet geïmplementeerd. El-Dridi kan zich dan ook direct beroepen op de richtlijn.

Het Hof lijkt strafrechtelijke maatregelen niet categorisch uit te sluiten, maar deze moeten wel in overeenstemming zijn met het doel van de richtlijn en de algemene beginselen zoals het proportionaliteitsbeginsel. Een vrijheidsstraf die enkel wordt opgelegd omdat een illegaal nog aanwezig is in weerwil van een verwijderingbevel, is volgens het Hof niet toegestaan. De lidstaten moeten juist blijven proberen de persoon te verwijderen.

Dit laat volgens het Hof onverlet dat lidstaten maatregelen kunnen nemen wanneer dwangmaatregelen niet werken. Dit kunnen ook strafrechtelijke maatregelen zijn, zolang ze maar sporen met het doel van de richtlijn en de algemene beginselen.