Landbouwsubsidies niet openbaar
Nieuwsbericht | 11-11-2010
Het betreft het arrest van het EU-Hof van 9 november 2010 in de zaak C-92/09 en C-101/09, gebroeders Schecke en Hartmut.
De twee Duitsers hebben, zoals veel boeren in de EU, subsidie ontvangen uit het Europees landbouwgarantiefonds. Bij de aanvraag tekenden ze ook voor de bekendmaking van de steunverlening op de website van het Bundesanstalt. Hierop staan naast het subsidiebedrag ook hun naam, woonplaats, postcode. De verplichting tot openbaarmaking vloeit rechtstreeks voort uit EU-regelgeving (verordeningen 1290/2005 en 259/2008). De Duitse rechter vraagt zich of de bekendmaking wel evenredig is, aangezien de privacy van de boeren in het geding is.
Er moet volgens het EU-Hof een afweging worden gemaakt tussen transparantie over de besteding van overheidsgeld en de eerbiediging van het privéleven van de ontvangers van het geld. Volgens het Hof is de bekendmaking van de gelden, die dikwijls een aanzienlijk deel van het inkomen van de boeren betreft, een inmenging in het privé-leven. Een rechtvaardiging is wel mogelijk, maar dan moet er sprake zijn van een evenwichtige afweging van de belangen van enerzijds de belastingbetaler en anderzijds de steunontvangende boeren.
En dat is onvoldoende gebeurd, zo vindt het Hof. Openbaarheid is van belang, maar dat kan ook op een minder ingrijpende manier, bijvoorbeeld door onderscheid te maken naar tijdvakken, frequentie, type en omvang van de steun.
De EU-verordeningen zijn dus ongeldig. De gevolgen die de verordeningen vóór het arrest hadden moeten echter wel gehandhaafd blijven. Het is niet mogelijk om terug te komen op eerder openbaar gemaakte bedragen, waartoe nationale autoriteiten zijn overgegaan.
Duitsland en Ierland hebben prompt na het arrest hun websites uit de lucht gehaald. De EU-landbouwsubsidies worden echter nog steeds ontsloten via de website farmsubsidy.org. Lees hier de eerste reactie van deze website, die gerund wordt door een groep journalisten.
Update 30 november 2010: in antwoord op Kamervragen heeft de staatssecretaris van EL&I verklaard de internetpublicatie van subsidiegegevens voorlopig op te schorten.
