Wetgevingsvoorstel om het mandaat van Eurojust uit te breiden tot het verzamelen en bewaren van bewijsmateriaal over oorlogsmisdaden

Contentverzamelaar

Wetgevingsvoorstel om het mandaat van Eurojust uit te breiden tot het verzamelen en bewaren van bewijsmateriaal over oorlogsmisdaden

De Europese Commissie stelt voor om het mandaat van Eurojust uit te breiden in het licht van de situatie in Oekraïne. Door de aanhoudende militaire agressie is het moeilijk om bewijsmateriaal over oorlogsmisdaden op te slaan en te bewaren in Oekraïne. Het wetgevingsvoorstel voorziet in de oprichting van een opslagplaats van bewijsmateriaal op EU-niveau. Vanuit die opslagplaats kan bewijsmateriaal worden geanalyseerd en uitgewisseld met andere internationale en nationale autoriteiten.

Achtergrond

Het Agentschap voor strafrechtelijke samenwerking van de EU (Eurojust) coördineert onderzoeken en vervolgingen van ernstige grensoverschrijdende criminaliteit in Europa en daarbuiten. Als knooppunt voor justitiële samenwerking in strafzaken ondersteunt Eurojust de nationale onderzoeks- en vervolgingsautoriteiten met betrekking tot ernstige criminaliteit waarvoor Eurojust bevoegd is op grond van verordening 2018/1727 (hierna: Eurojust-verordening). Onder meer genocide, misdrijven tegen de menselijkheid en oorlogsmisdrijven (samen aangeduid als internationale kernmisdrijven) zijn misdrijven ten aanzien waarvan Eurojust bevoegd is.  

In februari 2022 is Rusland begonnen met een militaire agressie tegen Oekraïne. Volgens de Commissie is er redelijke grond om aan te nemen dat in Oekraïne oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen de menselijkheid zijn en worden gepleegd. De openbare ministeries van verschillende lidstaten en de openbaar aanklager van het Internationaal Strafhof zijn onderzoeken naar internationale kernmisdrijven in Oekraïne begonnen.

De nationale autoriteiten verzamelen bewijsmateriaal over de internationale kernmisdrijven die mogelijk in Oekraïne zijn gepleegd. Als gevolg van de voortdurende vijandelijkheden in Oekraïne kan het bewijsmateriaal niet veilig worden opgeslagen in dat land. Volgens de Commissie moet de EU daarom dringend voor een back-up/opslagplaats zorgen. Op die back-up kan dan bewijsmateriaal worden opgeslagen dat is verzameld door agentschappen en organen van de EU, door nationale en internationale autoriteiten en door derden.  

De Eurojust-verordening staat niet uitdrukkelijk toe dat Eurojust dergelijk bewijsmateriaal verzamelt, bewaart en analyseert. Tegen die achtergrond heeft de Europese Commissie op 25 april 2022 een wetgevingsvoorstel gepresenteerd om het verzamelen, bewaren en analyseren van bewijsmateriaal in verband met bepaalde misdrijven en strafbare feiten door Eurojust mogelijk te maken.

Het wetgevingsvoorstel

Het wetgevingsvoorstel beoogt Eurojust in staat te stellen bewijsmateriaal in verband met genocide, misdrijven tegen de menselijkheid, oorlogsmisdrijven en aanverwante strafbare feiten te verzamelen, te bewaren en te analyseren. Ook voorziet het wetgevingsvoorstel in de mogelijkheid om dat bewijsmateriaal uit te wisselen of anderszins ter beschikking te stellen aan de bevoegde justitiële autoriteiten, op nationaal en internationaal niveau. Het wetgevingsvoorstel voorziet daartoe in de oprichting van een faciliteit voor geautomatiseerd gegevensbeheer en –opslag buiten het bestaande case-managementsysteem van Eurojust.

Cruciaal bewijsmateriaal over internationale kernmisdrijven is meestal beschikbaar in de vorm van onder meer geluidsopnamen, video’s en foto’s. Ook satellietbeelden kunnen nuttig blijken om het plegen van deze misdrijven aan te tonen. Het wetgevingsvoorstel beoogt daarom de categorieën gegevens die Eurojust wettelijk kan verwerken, uit te breiden tot video- en audio-opnamen, alsook satellietbeelden en alle relevante foto’s.

Meer informatie: