Rapport Europese Rekenkamer stelt dat grotere betrokkenheid lidstaten is vereist om innovatiekloof in de EU te dichten

Contentverzamelaar

Rapport Europese Rekenkamer stelt dat grotere betrokkenheid lidstaten is vereist om innovatiekloof in de EU te dichten

Volgens het rapport moeten lidstaten van onderzoek en innovatie een prioriteit maken om de investeringen en hervormingen op te voeren. Verbredingsmaatregelen van de Commissie kunnen alleen de aanzet geven tot vooruitgang in deze landen, maar volstaan volgens het rapport niet op zich voor de nodige veranderingen in de nationale O&I-ecosystemen.

Om de kloof in de EU op het gebied van onderzoek en innovatie (O&I) te dichten en excellentie te ontsluiten in landen met een achterstand, past de Europese Commissie speciale maatregelen (de zogenaamde “verbredingsmaatregelen”) toe om deze landen betere toegang te bieden tot belangrijke EU-financiering. Of er een echte verschuiving plaatsvindt, hangt volgens het gepubliceerde rapport van de Europese Rekenkamer echter grotendeels af van de nationale regeringen. Het gaat om het rapport van de Europese Rekenkamer, genaamd Speciaal verslag 15/2022: De maatregelen om de deelname aan Horizon 2020 te verbreden waren goed ontworpen, maar duurzame verandering zal grotendeels afhangen van de inspanningen van de nationale autoriteiten (15 juni 2022) .

Deelname aan de meerjarige O&I-programma’s van de EU is gebaseerd op excellentie. Dit betekent dat alleen de beste voorstellen worden geselecteerd. Daardoor hebben onderzoekers en innovatoren uit zwak presterende landen — met minder ontwikkelde O&I-ecosystemen — moeite om te concurreren met hun collega’s uit beter presterende landen en bemachtigen zij minder vaak plaatsen in de programma’s. Hierdoor zijn hun landen weer slechter in staat om hun tekortkomingen op het gebied van onderzoek en innovatie te verhelpen. De EU heeft deze vicieuze cirkel aangepakt door maatregelen in te voeren om de deelname aan het financieringsprogramma Horizon 2020 voor de periode 2014-2020 te verbreden. Deze maatregelen waren gericht op de 13 landen die sinds 2004 tot de EU zijn toegetreden, plus Luxemburg en Portugal.

Om het potentieel van de EU te benutten en de kloof tussen innovatieleiders en bescheiden innovatoren te dichten, moeten volgens het verslag onderzoekers uit de hele EU van EU- financieringsprogramma’s kunnen profiteren. De Commissie helpt de onderpresterende landen een inhaalslag te maken, maar deze steun is geen wondermiddel en kan alleen als katalysator fungeren. Om de vicieuze cirkel te doorbreken, moeten volgens het verslag de lidstaten ten volle hun steentje bijdragen .

Meer informatie
Persbericht Europese Rekenkamer
ECER-dossier: Onderzoek en technologie