Rechtsstaat: Commissie stuurt Polen aanbeveling

Contentverzamelaar

Rechtsstaat: Commissie stuurt Polen aanbeveling

De Europese Commissie heeft een aanbeveling aan Polen vastgesteld in het kader van het rechtsstaatmechanisme. Zij zet daarin haar zorgen uiteen over de ontwikkeling van de rechtsstaat in Polen en geeft aan hoe deze zouden kunnen worden weggenomen.

 Het gaat om Aanbeveling 2016/1374 van de Commissie van 27 juli 2016 inzake de rechtsstaat in Polen. De aanbeveling is op 12 augustus 2016 gepubliceerd in de L-serie (wetgeving) van het EU-Publicatieblad. Dat is opmerkelijk omdat aanbevelingen niet verbindend zijn (zie artikel 288 EU-Werkingsverdrag) en om die reden doorgaans in de C-serie (mededelingen) verschijnen.

Deze nieuwe stap in het kader van het rechtsstaatmechanisme volgt op een dialoog die de Commissie met Polen heeft gevoerd sinds de vaststelling van het eerdere Commissie-advies van 1 juni 2016.

Na het Commissie-advies heeft het Pools parlement op 22 juli 2016 een nieuwe wet inzake het  Constitutioneel Gerecht vastgesteld. De Commissie heeft nu de nieuwe situatie beoordeeld en komt tot de conclusie dat enkele van haar zorgen zijn weggenomen maar dat belangrijke punten van zorg zijn gebleven. Daarom heeft de Commissie concrete aanbevelingen opgesteld voor de Poolse autoriteiten.

De Commissie gelooft dat er een systemische bedreiging voor de rechtsstaat bestaat in Polen. De omstandigheid dat het Constitutioneel Gerecht wordt verhinderd een daadwerkelijke grondwettoets te waarborgen tast haar integriteit, stabiliteit en correct functioneren aan. Het gaat om een van de essentiële waarborgen voor de rechtsstaat in Polen. Waar een constitutioneel rechterlijk stelsel in het leven is geroepen, is de effectiviteit ervan een sleutelonderdeel van de rechtsstaat, aldus de Commissie.

De Commissie doet de volgende aanbevelingen aan Polen:

  • Eerbiediging en volledige uitvoering van de uitspraken van het Constitutioneel Gerecht van 3 en 9 december 2015. Deze uitspraken vereisen dat de drie rechters die rechtmatig waren aangewezen in oktober 2015 door het vorige parlement hun functie van rechter in het Constitutioneel Gerecht kunnen gaan uitoefenen en dat de drie rechters die zonder een geldige rechtsbasis zijn aangewezen door het nieuwe parlement hun aanstelling als rechter niet aanvaarden zonder daartoe geldig te zijn verkozen.
  • Publicatie en volledige tenuitvoerlegging van de uitspraak van 9 maart 2016 van het Constitutioneel Gerecht, evenals alle daarop volgende uitspraken, en het waarborgen van de automatische publicatie van alle toekomstige uitspraken zonder dat de publicatie afhankelijk wordt gesteld van een beslissing van de uitvoerende of wetgevende macht.
  • Waarborgen dat elke hervorming van de Wet op het Constitutioneel Gerecht de uitspraken van het Constitutioneel Gerecht eerbiedigt, met inbegrip van de uitspraken van 3 en 9 december 2015 en van 9 maart 2016, en daarbij ten volle rekening houden met het advies van de Venetië Commissie van de Raad van Europa en waarborgen dat de effectiviteit van het Constitutioneel Gerecht niet wordt ondermijnd door nieuwe vereisten, hetzij afzonderlijk, hetzij door het gezamenlijk gevolg ervan.
  • Waarborgen dat het Constitutioneel Gerecht de verenigbaarheid van de nieuwe wet op het Constitutioneel Gerecht van 22 juli 2016 kan toetsen voordat deze in werking treedt en deze uitspraak publiceren en volledig ten uitvoer leggen.

Volgende stappen

De Commissie beveelt de Poolse autoriteiten aan om met spoed gepaste actie te ondernemen om deze systemische bedreiging van de rechtsstaat weg te nemen, en de Commissie binnen drie maanden (vóór 27 oktober 2016) te informeren over de stappen die zij daarvoor hebben gezet.

De Commissie blijft bereid een constructieve dialoog te voeren met de Poolse regering. Zij voegt er wel aan toe dat als er geen bevredigend gevolg wordt gegeven aan de aanbevelingen binnen de gestelde termijn, overgegaan kan worden op de zogenoemde “artikel 7-procedure”.

Meer info:

Eerdere berichten: