Verkiezingen Europees Parlement op Aruba en de Antillen

Contentverzamelaar

Verkiezingen Europees Parlement op Aruba en de Antillen

Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement in 2009 zullen alle inwoners van de Antillen en Aruba met de Nederlandse nationaliteit kunnen meestemmen. Maar de opkomst zou wel minder dan 1% kunnen zijn. Dat blijkt uit een voorstel tot wijziging van de Kieswet naar aanleiding van het arrest van het EG-Hof in de zaak Eman en Sevinger.

De Kieswet van 1985 sluit de Nederlandse ingezetenen van de Nederlandse Antillen en Aruba uit van passief en actief kiesrecht voor de verkiezingen van het Europees Parlement. De heren Eman en Sevinger zijn in 2004 tegen deze uitsluiting in beroep gekomen, welke uiteindelijk in een prejudiciƫle procedure door de Raad van State aan het EG-Hof is voorgelegd in de zaak 300/04.

Het staat aan de lidstaten te bepalen wie er passief en actief kiesrecht heeft, zolang het gemeenschapsrecht in acht genomen wordt. Het Hof heeft overwogen dat Arubanen en Antillianen met de Nederlandse nationaliteit burgers van de Unie zijn. Er kan dus getoetst worden aan het communautaire gelijkheidsbeginsel. Dit beginsel is naar het inzicht van het Hof niet in acht genomen. De gecreƫerde situatie leidt er namelijk toe dat Nederlandse ingezetene van een derde land wel kiesrecht heeft, maar een Nederlandse ingezetene van de Antillen of Aruba niet. Het onderscheid kan niet objectief gerechtvaardigd worden.

Nederland heeft een aantal opties om navolging te geven aan de uitkomsten van het arrest:

1. Het kiesrecht beperken tot Nederlandse ingezetenen van de Europese Unie. Dit zou betekenen dat Nederlanders die ingezetene zijn van een land buiten de Unie hun kiesrecht verliezen.
2. Het kiesrecht koppelen aan een verblijfsvoorwaarde. Men moet dan een bepaalde periode in Nederland wonen of hebben gewoond, wat uitdrukking geeft aan een bepaalde band die men met Nederland heeft. Een tijdcriterium is een betrekkelijk willekeurig criterium voor een subjectief gegeven als een band met Nederland. Daarnaast brengt deze optie veel administratieve lasten met zich mee.
3. Alle Nederlandse onderdanen kiesrecht geven, ongeacht waar ze wonen. Deze variant levert geen beperking op van bestaande kiesrechten. Er zullen dan wel verkiezingen voor het EP moeten worden gehouden op de Antillen en Aruba.

Het wetsvo orstel kiest voor de derde optie. Dit betekent dat er ongeveer 21 0.000 kiesgerechtigden bijkomen voor de verkiezingen van het Europees Parlement, te beginnen met de verkiezingen van 2009. Overwogen wordt om bij de Nederlandse vertegenwoordigingen op de eilanden briefstembureaus in te richten. Verwacht wordt dat slechts 1 % gebruik zal maken van het actieve kiesrecht, zoals dit in de Franse overzeese gebieden de ervaring is. Aanpassing van de Kieswet betekent uiteraard ook dat de betreffende categorie personen gebruik kan maken van het passieve kiesrecht.

De Tweede Kamer heeft d.d. 28 april 2008 het wetsvoorstel behandeld. Klik hier voor het verslag.