Verordeningen over goedkeuring cohesiebeleid 2021-2027 treden in werking

Contentverzamelaar

Verordeningen over goedkeuring cohesiebeleid 2021-2027 treden in werking

Met het aannemen van de politieke akkoorden over het wetgevingspakket cohesiebeleid 2021-2027 voor een bedrag van 373 miljard euro door het Europees Parlement, en de medeondertekening door de Europese Commissie, kunnen de nieuwe verordeningen over het Europese cohesiebeleid op 1 juli in werking treden.

Achtergrond
In mei 2018 presenteerde de Europese Commissie al een pakket voorstellen voor verordeningen inzake regionale ontwikkeling en het cohesiebeleid na 2020. Deze voorstellen dienen ervoor om het cohesiebeleid van de Europese Unie aan te passen aan de nieuwe uitdagingen in het kader van een nieuw meerjarig financieel kader voor de periode 2021-2027 (zie ook ECER-bericht ).

De voorstellen werden daarna gewijzigd, zowel om rekening te houden met de onverwachte gevolgen van de coronapandemie als met de nieuwe beleidsprioriteiten als gevolg van de  Europese Green Deal . In het gewijzigde voorstel voor een ESF+-verordening - in het kader van het nieuwe mandaat van de Europese Commissie- wordt daarnaast meer steun uitgetrokken voor werkgelegenheid voor jongeren en de bestrijding van armoede onder kinderen en ligt een sterkere nadruk op groene en digitale vaardigheden. 

Het wetgevingspakket cohesiebeleid 2021-2027
Het aangenomen wetgevingspakket bevat de volgende verordeningen:

  • de verordening gemeenschappelijke bepalingen (GB-verordening) voor fondsen onder gedeeld beheer;

De nieuwe GB-verordening ( EU-verordening 2021/1060 ) voorziet in een gezamenlijk rechtskader voor acht fondsen onder gedeeld beheer, namelijk het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Cohesiefonds, het Europees Sociaal Fonds Plus, het Europees Fonds voor maritieme zaken, visserij en aquacultuur en het Fonds voor een rechtvaardige transitie, en in financiële regels voor het Fonds voor asiel en migratie, het instrument voor grensbeheer en visa en het Fonds voor interne veiligheid.

Met de goedkeuring van de GB-verordening worden ook essentiële elementen voor de nieuwe verordening inzake het Fonds voor een rechtvaardige transitie (JTF) ( EU-verordening 2021/1056 ) vastgesteld, waarmee het pakket cohesiebeleidsfondsen voor 2021-2027 compleet is. Het Europees Parlement heeft daarnaast de leenfaciliteit voor de overheidssector goedgekeurd, die alle voorstellen in het kader van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie zal completeren. Deze verordening zal volgens planning op 12 juli 2021 door de Raad worden aangenomen.

Het JTF is een nieuw cohesiebeleidsfonds met een totale begroting van 19,2 miljard euro. Het JTF is een essentieel onderdeel van de Europese Green Deal en de eerste pijler van het mechanisme voor een rechtvaardige transitie (JTM). Doel is de sociale en economische kosten als gevolg van de transitie naar een klimaatneutrale economie op te vangen via verschillende activiteiten om met name de economische activiteit te diversifiëren en mensen te helpen zich aan een veranderende arbeidsmarkt aan te passen. De leenfaciliteit voor de overheidssector is de derde pijler van het JTM en gebruikt de EU-begroting als hefboom om toegang te bieden tot extra financiering. De faciliteit is specifiek gericht op overheidsinstellingen en creëert preferentiële leningsvoorwaarden voor projecten die onvoldoende inkomsten genereren om financieel levensvatbaar te zijn.

  • de verordening inzake het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO) en het Cohesiefonds (CF);

De verordening inzake het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling en het Cohesiefonds ( EU-verordening 2021/1058 ) bevat specifieke bepalingen voor het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (226 miljard euro) en het Cohesiefonds (48 miljard euro). Het EFRO helpt de economische en sociale cohesie in de Europese Unie te verstevigen door onevenwichtigheden tussen de regio's te corrigeren, en tevens door middel van een thematische concentratie van de middelen de politieke prioriteiten van de Unie te helpen verwezenlijken. Met het CF zal steun worden verleend aan projecten op het gebied van het milieu en aan trans-Europese netwerken in de sfeer van de vervoersinfrastructuur.

  • de verordening inzake het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+);

Het  Europees Sociaal Fonds Plus ( EU-verordening 2021/1057 ) is het belangrijkste fonds van de EU voor het investeren in mensen. Het is het belangrijkste financiële instrument om de Europese pijler van sociale rechten uit te voeren, de werkgelegenheid te bevorderen en een eerlijke en sociaal inclusieve samenleving tot stand te brengen. Het biedt de lidstaten ook de middelen voor het herstel van de samenlevingen en economieën na de coronacrisis. Met een begroting van 99,3 miljard euro  voor 2021-2027 kunnen de lidstaten banen scheppen en beschermen, sociale inclusie bevorderen, armoede bestrijden – door onder andere dakloosheid te bestrijden – en werknemers de nodige vaardigheden bijbrengen voor de digitale en groene transitie. Ook wordt de eis gesteld  dat de lidstaten investeren in jongeren en armoede onder kinderen aanpakken.

  • de Interreg-verordening tot vaststelling van specifieke bepalingen voor de doelstelling “Europese territoriale samenwerking”, ondersteund door het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling en financieringsinstrumenten voor extern optreden.

De zesde generatie van Interreg ( EU-verordening 2021/1059 ) blijft , met een begroting van 8,1 miljard euro, vormgeven aan territoriale samenwerking in heel Europa en in alle aspecten (grensoverschrijdend, transnationaal en interregionaal). Interreg heeft betrekking op de samenwerking aan de buitengrenzen van de Unie, met steun uit externe instrumenten (zoals het instrument voor pretoetredingssteun (IPA) en het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking (NDICI)), en bevat een nieuw onderdeel gericht op het versterken van de regionale samenwerking van ultraperifere gebieden.

Volgende stappen
De verordeningen zijn op 30 juni 2021 bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie ( Pb EU/L 231 )en treden in werking op 1 juli 2021.

Meer informatie