Commissie presenteert Witboek over de toekomst van Europa

Aan het persbericht van de Commissie “De wegen naar eenheid voor de EU van 27” wordt het volgende ontleend:

Het Witboek gaat in op de manier waarop Europa de komende tien jaar zal veranderen, van de invloed van nieuwe technologieën op de maatschappij en de werkgelegenheid tot de onzekerheid over globalisering, de bezorgdheid over de veiligheid en de opkomst van het populisme. Het belicht de keuze waar we voor staan: de veranderingen ondergaan of het roer zelf in handen nemen en de kansen grijpen die zich aandienen. Het bevolkingsaandeel en het economisch belang van Europa nemen af, terwijl die van andere delen van de wereld groeien. In 2060 zal geen enkele lidstaat 1 % procent van de wereldbevolking tellen, een goede reden om samen te blijven als we meer willen verwezenlijken. Europa is een positieve wereldspeler, maar onze welvaart zal blijven afhangen van onze openheid en de sterke band met onze partners.

In het witboek worden vijf scenario's geschetst die elk een vooruitblik verschaffen op hoe de Unie er in 2025, afhankelijk van de gemaakte keuzes, zou kunnen uitzien ( zie bijlage). De scenario's omvatten een reeks mogelijkheden en zijn illustratief. Ze sluiten elkaar niet wederzijds uit en er zijn ook andere denkbaar.

• Scenario 1: Op dezelfde voet doorgaan - De EU27 focust op resultaten boeken met haar positieve hervormingsagenda in de geest van de mededeling van de Commissie - Een nieuwe start voor Europa - van 2014 en de Verklaring van Bratislava die door alle 27 lidstaten in 2016 is onderschreven. Tegen 2025 zou dat kunnen betekenen:
  • Europeanen kunnen zich met een semi-autonome, geconnecteerde auto verplaatsen, maar kunnen buiten de landsgrenzen problemen ondervinden als gevolg van juridische en technische barrières.
  • Europeanen kunnen meestal over de landsgrenzen heen reizen zonder controles. Wegens verscherpte veiligheidscontroles moeten treinreizigers en vliegtuigpassagiers lang voor vertrek ter plaatse zijn.

• Scenario 2: De interne markt en niets meer – De EU27 concentreert zich geleidelijk weer op de interne markt, omdat de 27 lidstaten het op tal van beleidsterreinen niet eens worden. Tegen 2025 zou dat kunnen betekenen:
  • Het overschrijden van binnengrenzen om professionele redenen of voor toerisme wordt bemoeilijkt door stelselmatige controles. Een baan vinden in het buitenland wordt moeilijker en overdracht van pensioenrechten naar een andere lidstaat is niet gegarandeerd. Voor wie in het buitenland medische zorgen nodig heeft, lopen de kosten hoog op.
  • Europeanen aarzelen over het gebruik van geconnecteerde auto's omdat de regels en technische normen binnen Europa verschillen.

• Scenario 3: Wie meer wil, doet meer – De EU27 gaat op dezelfde voet verder, maar lidstaten die dat willen, mogen op specifieke terreinen zoals defensie, binnenlandse veiligheid of sociale zaken nauwer samenwerken. Er ontstaan een of meer "coalities van bereidwillige landen". Tegen 2025 zou dat kunnen betekenen:
  • Vijftien lidstaten richten een korps van politieagenten en magistraten op om grensoverschrijdende criminaliteit tegen te gaan. Veiligheidsinformatie wordt onmiddellijk uitgewisseld doordat nationale databanken rechtstreeks aan elkaar gekoppeld zijn.
  • Geconnecteerde auto's worden op grote schaal gebruikt in twaalf lidstaten die hun aansprakelijkheidsregels en technische normen hebben geharmoniseerd.

• Scenario 4: Minder en efficiënter – De EU27 focust op meer en snellere resultaten op bepaalde beleidsterreinen en doet minder als dat geen toegevoegde waarde lijkt op te leveren. De aandacht en een beperkt aantal middelen worden geconcentreerd op een beperkt aantal terreinen. Tegen 2025 zou dat kunnen betekenen:
  • Een Europese telecomautoriteit heeft de bevoegdheid om frequenties vrij te maken voor grensoverschrijdende telecommunicatiediensten, bijvoorbeeld voor geconnecteerde auto's. Zij zal ook de rechten van gebruikers van mobiele diensten en internet overal in de EU beschermen.
  • Een nieuw Europees agentschap voor terrorismebestrijding helpt zware aanslagen af te wenden en te voorkomen door verdachte personen stelselmatig te volgen en te signaleren.

• Scenario 5: Veel meer samen doen – De lidstaten besluiten om over de hele linie meer macht, middelen en beslissingsbevoegdheden te delen. Op Europees niveau wordt sneller besloten en de besluiten worden vlot uitgevoerd. Tegen 2025 zou dat kunnen betekenen:
  • Europeanen die hun beklag willen doen over een voorstel om bij hen in de buurt met EU-geld een windturbinepark te bouwen, kunnen de verantwoordelijke instantie niet bereiken omdat ze contact moeten opnemen met de bevoegde Europese autoriteiten.
  • Geconnecteerde auto's rijden probleemloos door heel Europa omdat overal in de EU dezelfde duidelijke regels gelden. Bestuurders kunnen erop rekenen dat een EU-handhavingsagentschap naleving van de regels afdwingt.

Volgende stappen

Het Witboek is de bijdrage van de Europese Commissie aan de Top van Rome, waar de EU niet alleen de verwezenlijkingen van de voorbije zestig jaar zal bespreken, maar ook de toekomst van de Unie met 27 lidstaten. Het Witboek is het begin van een beslissingsproces over de toekomst van de EU27. Om dit debat aan te moedigen zal de Europese Commissie samen met het Europees Parlement en belangstellende lidstaten een reeks debatten over de toekomst van Europa organiseren in steden en regio's in heel Europa.

De Europese Commissie zal de komende maanden verder aan dat debat bijdragen met een reeks discussienota's over:

• het ontwikkelen van de sociale dimensie van Europa;
• het verdiepen van de Economische en Monetaire Unie op basis van het verslag van de vijf voorzitters van juni 2015;
• het omarmen van de mondialisering;
• de toekomst van Europa's defensie;
• de toekomst van de financiën van de EU.

Net als het Witboek zullen deze discussienota's ideeën, voorstellen, opties en scenario's voor Europa in 2025 bevatten, vooralsnog zonder definitieve besluiten te presenteren.

In de State of the Union van voorzitter Juncker in september 2017 zullen die ideeën verder worden uitgewerkt. Vervolgens kunnen tijdens de Europese Raad van december 2017 de eerste conclusies worden getrokken. Dat zal helpen een koers uit te zetten met het oog op de verkiezingen voor het Europees Parlement in juni 2019.

Achtergrond

Geïnspireerd door een droom van een vreedzame, gezamenlijke toekomst begonnen de stichters van de EU zestig jaar geleden aan een ambitieuze reis op weg naar Europese integratie, en ondertekenden zij de Verdragen van Rome. Ze spraken af om hun conflicten voortaan te beslechten aan de onderhandelingstafel in plaats van op het slagveld. Als gevolg hiervan maakte de pijnlijke ervaring van een woelig Europees verleden plaats voor zeven decennia vrede en groeide Europa uit tot een unie van 500 miljoen burgers die in vrijheid leven en kansen krijgen in een van de welvarendste economieën ter wereld.

De 60ste verjaardag van de Verdragen van Rome op 25 maart is voor de leiders van de EU27 een belangrijke gelegenheid om na te denken over de toestand van het Europees project, om terug te blikken op de verwezenlijkingen, om de sterktes en zwaktes af te wegen en om vastberaden werk te maken van een sterkere toekomst.

Zoals aangekondigd door voorzitter Juncker in zijn State of the Union van 14 september 2016, die door de leiders van de EU27 werd onderschreven op de Top van Bratislava op 16 september 2016, heeft de Commissie vandaag een Witboek over de toekomst van Europa gepresenteerd, om het debat in te leiden ter voorbereiding op de Top van Rome.

Het Witboek zal als leidraad dienen voor het debat tussen de 27 staatshoofden en regeringsleiders en structuur geven aan de discussie tijdens en na de Top van Rome. De Commissie zal het Witboek ook gebruiken als uitgangspunt voor een ruimer publiek debat over de toekomst van ons continent.

Meer informatie

Witboek van de Europese Commissie over de toekomst van Europa

Website: De EU wordt 60

De geschiedenis van Europa: 60 jaar van gezamenlijke vooruitgang

Toespraak van voorzitter Juncker, State of the Union 2016: Naar een beter Europa – een Europa dat ons beschermt, sterker maakt en verdedigt