Commissie wijzigt de AGVV om de groene en de digitale transitie verder te vergemakkelijken en te versnellen

Achtergrond

Op grond van artikel 108, lid 3, van het EU-Werkingsverdrag moeten de lidstaten alle staatssteun bij de Europese Commissie aanmelden en mogen zij die steun pas na goedkeuring van de Commissie uitvoeren. Krachtens de EU-machtigingsverordening inzake staatssteun kan de Commissie bepaalde categorieën staatssteun verenigbaar met de interne markt verklaren en vrijstellen van de aanmeldingsverplichting.

De algemene groepsvrijstellingsverordening (AGVV) biedt de lidstaten de mogelijkheid om bepaalde steunmaatregelen rechtstreeks en met volledige rechtszekerheid uit te voeren. De AGVV van 2014 stelt bepaalde categorieën staatssteun vrij van de plicht tot voorafgaande aanmelding bij de Commissie wanneer de voordelen voor de samenleving opwegen tegen de mogelijke concurrentieverstoringen. Als gevolg daarvan wordt nu meer dan 90 procent van alle nieuwe staatssteunmaatregelen (exclusief crisismaatregelen) door de lidstaten ten uitvoer gelegd zonder dat voorafgaande goedkeuring door de Commissie nodig is. Dit strookt met de insteek van de Commissie om te focussen op meer en snellere resultaten, en minder te doen waar zij geen meerwaarde kan bieden.

Indien een steunmaatregel niet voldoet aan de criteria van de AGVV, wil dat nog niet zeggen dat hij onverenigbaar is met de staatssteunregels van de EU. Het betekent alleen dat de maatregel (voordat hij wordt uitgevoerd) bij de Commissie moet worden aangemeld. De Commissie beoordeelt vervolgens of de steunmaatregel op grond van andere EU-staatssteunregels kan worden goedgekeurd.

Wijziging AGVV

De Europese Commissie heeft op 9 maart 2023 een gerichte wijziging van de algemene groepsvrijstellingsverordening (AGVV) goedgekeurd om ondersteuning van de groene en de digitale transitie van de EU verder te vergemakkelijken, te vereenvoudigen en te versnellen. De wijziging van de AGVV geeft de lidstaten meer flexibiliteit om steunmaatregelen op te zetten en uit te voeren in sectoren die belangrijk zijn voor de transitie naar klimaatneutraliteit en een nettonulindustrie. Dit zal helpen investeringen in en financiering van de productie van schone technologie in Europa te versnellen, in overeenstemming met het Green Deal-plan voor de industrie. De herziene regels behelzen met name het volgende:

• ze verruimen en stroomlijnen de mogelijkheden voor steun op het gebied van milieubescherming en energie, onder meer om de uitrol van hernieuwbare energie, decarbonisatieprojecten, groene mobiliteit en biodiversiteit te ondersteunen, en om investeringen in hernieuwbare waterstof te vergemakkelijken en de energie-efficiëntie te verhogen;
• ze vergemakkelijken de uitvoering van bepaalde projecten met begunstigden in verschillende lidstaten, zoals belangrijke projecten van gemeenschappelijk Europees belang op het gebied van onderzoek en ontwikkeling, door de steunintensiteiten en de aanmeldingsdrempels te verhogen;
• ze verruimen de mogelijkheden voor opleiding en omscholing in alle sectoren door opleidingssteun onder 3 miljoen euro vrij te stellen van de aanmeldingsverplichting;
• ze omvatten een groepsvrijstelling voor steunmaatregelen van de lidstaten om energieprijzen te reguleren, bv. elektriciteit, gas en met aardgas of elektriciteit geproduceerde warmte;
• ze voeren een zeer aanzienlijke verhoging van de aanmeldingsdrempels in voor milieusteun en steun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie;
• ze verduidelijken en stroomlijnen de mogelijkheden voor risicofinancieringssteun voor kleine en middelgrote ondernemingen en start-ups, alsook voor door het InvestEU-fonds ondersteunde financiële producten;
• ze verlengen de AGVV tot eind 2026 met het oog op de rechtszekerheid en de stabiliteit van de regelgeving;
• ze verhogen de drempels in de AGVV ook voor gebieden die niet specifiek worden herzien, om rekening te houden met de langere geldigheidsduur van de regels; en
• ze stemmen de bepalingen van de AGVV af op de nieuwe richtsnoeren inzake regionale steunmaatregelen, de richtsnoeren staatssteun ten behoeve van klimaat, energie en milieu, de risicofinancieringsrichtsnoeren, de kaderregeling betreffende staatssteun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie en de breedbandrichtsnoeren.

Meer informatie:

• ECER-dossier – Staatssteun
• Persbericht van de Europese Commissie