Europese Commissie brengt verslag uit over mededinging in farmaceutische sector

Contentverzamelaar

Europese Commissie brengt verslag uit over mededinging in farmaceutische sector

Uit het verslag blijkt dat een actieve handhaving van antitrust- en concentratieregels belangrijk is om Europese patiënten een ruimere keuze aan betaalbare en innovatieve geneesmiddelen te bieden. Dat bleek met name tijdens de coronapandemie.

De Europese Commissie heeft het verslag over de handhaving door de Commissie en de nationale mededingingsautoriteiten van de Europese antitrust- en concentratieregels in de farmaceutische sector in de periode 2018-2022 op 26 januari 2024 gepubliceerd. Het verslag en de samenvatting daarvan zijn beschikbaar in alle officiële talen van de EU op de Commissiewebsite over het mededingingsbeleid.

De Commissie kreeg bij de opstelling van het verslag, dat betrekking heeft op geneesmiddelen en bepaalde medische producten, input van de mededingingsautoriteiten van de 27 EU-lidstaten, waarmee de Commissie samenwerkt binnen het Europees Mededingingsnetwerk (ECN). Een eerder verslag over de periode 2009-2017, werd in januari 2019 gepubliceerd.

Belangrijkste bevindingen van het verslag

  • Handhaving van de antitrustregels heeft bijgedragen tot eerlijkere prijzen voor geneesmiddelen

Wat concurrentieverstorende overeenkomsten en misbruik van machtspositie betreft, hebben de Commissie en de nationale mededingingsautoriteiten sinds 2018:

  • 26 besluiten genomen tegen concurrentieverstorende praktijken bij het aanbieden van geneesmiddelen; daarbij werden boetes opgelegd voor in totaal meer dan 780 miljoen euro of werden toezeggingen van ondernemingen juridisch bindend gemaakt om concurrentieverstorende gedragingen tegen te gaan; en
  • meer dan 70 andere dossiers geopend, waarvan er 40 zijn afgesloten en 30 nog worden onderzocht.

De betrokken concurrentieverstorende praktijken hadden een negatief effect op innovatie en prijzen. Het gaat bijvoorbeeld om: i) misbruik van het octrooisysteem en onrechtmatige procesvoering om de exclusiviteit van octrooien te verlengen; ii) het in diskrediet brengen van concurrerende producten om de machtspositie van een onderneming te beschermen; iii) pay-for-delay-overeenkomsten, waarbij een onderneming met een andere onderneming afsprak om een generiek product niet op de markt te brengen en de winst onderling te verdelen; en iv) buitensporige prijzen voor octrooivrije geneesmiddelen.

  • Lagere prijzen van geneesmiddelen en concurrerende markten dankzij concentratiecontrole

Fusies tussen farmaceutische bedrijven kunnen leiden tot hogere prijzen, geconcentreerde markten, minder vrije keuze en minder onderzoek en ontwikkeling. De Commissie onderzocht meer dan 30 fusies in de farmaceutische sector en zag bezwaren in vijf gevallen waarin de fusie kon leiden tot prijsstijgingen, het ontzeggen van een aantal nieuwe geneesmiddelen aan patiënten en nationale gezondheidszorgstelsels, of vertragingen in de innovatieve ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. De Commissie keurde vier van deze fusies pas goed nadat de ondernemingen corrigerende maatregelen hadden toegezegd die de bezwaren van de Commissie zouden wegnemen en de bestaande mate van mededinging zouden vrijwaren. Eén zaak werd stopgezet nadat de Commissie aanvankelijke mededingingsbezwaren aan de orde had gesteld.

  • Proactieve monitoring biedt leidraad voor marktdeelnemers

De mededingingsautoriteiten hebben 60 activiteiten op het gebied van markttoezicht en belangenbehartiging verricht die i) inzicht bieden in de werking van de markten; ii) zorgen voor meer aandacht voor concurrentiebevordering bij het opstellen van regelgeving en wetgeving; en iii) dienen als leidraad voor de marktdeelnemers en in bepaalde individuele gevallen zelfs antitrustonderzoeken in gang zetten.

Het verslag gaat ook in op de richtsnoeren en coördinatie-initiatieven van het ECN als reactie op de coronapandemie, met name de gezamenlijke verklaring van het ECN en de Toezichthoudende Autoriteit van de EVA over de toepassing van de EU-antitrustregels in de context van de uitbraak van het coronavirus. Die bevatte het gemeenschappelijk standpunt van de ECN over de toepassing van het EU-mededingingsrecht tijdens de crisis.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Mededinging
ECER-dossier: Volksgezondheid
ECER-bericht: Europese Commissie stelt reeks maatregelen voor om geneesmiddelentekorten aan te pakken (1 november 2023)