Europese Commissie doet voorstel voor een nieuw EU-rijbewijs en voor betere internationale handhaving verkeersregels
Nieuwsbericht | 03-03-2023
De nieuwe regels moeten de veiligheid voor alle weggebruikers verbeteren en gaan helpen bij het verwezenlijken van de doelstelling van de EU om in 2050 geen doden meer op de Europese wegen te hebben. Bestuurders worden beter voorbereid op rijden met emissievrije voertuigen en in steden met steeds meer tweewielers en voetgangers. Jonge bestuurders kunnen ervaring opdoen dankzij begeleid rijden. Vanaf 17 jaar zullen ze kunnen leren rijden en een rijbewijs halen. Na het slagen voor het rijexamen, zullen ze vanaf hun 18e verjaardag alleen de weg op mogen en mogen werken als beroepschauffeur. Hiermee wordt het huidige tekort aan chauffeurs aangepakt.
Het gaat om het Voorstel voor een herziening van de richtlijn betreffende het rijbewijs (COM (2023) 127 (EN)), het Voorstel voor een richtlijn tot wijziging van Richtlijn (EU) 2015/413 ter facilitering van de grensoverschrijdende uitwisseling van informatie over verkeersveiligheidsgerelateerde verkeersovertredingen (COM (2023) 126 (EN)) en het Voorstel voor een richtlijn betreffende het Uniebrede effect van bepaalde rijverboden (COM (2023) 128 (EN)) van 1 maart 2023. Ook bracht de Commissie een Q&A (EN) en een factsheet uit over de voorstellen. De voorstellen zullen nu door het Europees Parlement en de Raad worden behandeld volgens de gewone wetgevingsprocedure.
Achtergrond In het EU-beleidskader voor verkeersveiligheid 2021-2030 bevestigde de Commissie dat ze tegen 2030 het aantal doden en zwaargewonden op de wegen in de EU met de helft wil verminderen en tegen 2050 tot nul wil terugbrengen (“Vision Zero”). De voorstellen, die in 2020 werden aangekondigd in de strategie voor duurzame en slimme mobiliteit van de Commissie, moeten tot de verwezenlijking van die doelstellingen bijdragen.
Recent publiceerde de Commissie de verkeersveiligheidscijfers waaruit bleek dat het aantal verkeersdoden lager is dan vóór de pandemie, maar de vooruitgang blijft te traag.
De Commissie werkt een veilige systeembenadering voor rijden in de EU uit. Het gaat om veilig rijden, veiligere voertuigen, veiligere infrastructuur, lagere snelheden en betere zorg na een ongeval.
Moderne regels voor het rijbewijs die de wegen veiliger en het leven eenvoudiger maken Een van de voorstellen bevat een wijziging van de EU-wet voor rijbewijzen en is gebaseerd op goede praktijken uit verschillende EU-landen.
Een belangrijke doelstelling van de nieuwe regels is het verhogen van de verkeersveiligheid door onder andere deze maatregelen:
Om de erkenning van rijbewijzen tussen de EU-landen te vereenvoudigen, stelt de Commissie voor om als eerste in de wereld een digitaal rijbewijs in te voeren. Een rijbewijs vervangen, vernieuwen of inwisselen moet makkelijker worden omdat alle procedures online zullen verlopen. Ook moet het makkelijker worden voor inwoners van niet-EU-landen met vergelijkbare verkeersveiligheidsnormen om hun rijbewijs in te wisselen tegen een EU-rijbewijs.
In de nieuwe examenregels zal rekening worden gehouden met de overgang naar emissieloze voertuigen.
Doeltreffende internationale handhaving van regels voor de verkeersveiligheid De EU-regels voor internationale handhaving hebben ertoe bijgedragen dat buitenlandse verkeersovertreders niet anoniem blijven. Niettemin werd in 2019 ongeveer 40 procent van de overtredingen in een ander EU-land niet bestraft omdat de dader niet werd geïdentificeerd of de betaling van de boete niet werd afgedwongen.
De Commissie stelt voor om dat probleem aan te pakken door handhavingsautoriteiten toegang te verlenen tot de nationale rijbewijsregisters. Ook moet de rol van de nationale contactpunten worden versterkt, zodat ze beter kunnen samenwerken met de handhavingsautoriteiten die overtredingen onderzoeken.
De huidige wetgeving heft betrekking op enkele van de meest voorkomende en zwaarste overtredingen, zoals te snel rijden en rijden onder invloed. De Commissie stelt voor het toepassingsgebied uit te breiden tot:
Dergelijke overtredingen blijven zo minder onbestraft en lidstaten kunnen zo daders uit andere EU-landen beter bestraffen, waarbij overtreders uit binnen- en buitenland gelijk worden behandeld. De rechten van personen die van een verkeersovertreding worden beschuldigd, worden gehandhaafd. Buitenlanders behouden het recht op een doeltreffende voorziening in rechte en een eerlijk proces, op het vermoeden van onschuld en op verdediging. Die rechten worden beter gewaarborgd, onder meer door bepalingen die een eenvormige inhoud en bezorging van processen-verbaal garanderen. Ook krijgen burgers makkelijker toegang tot informatie over de verkeersveiligheidsregels in elke lidstaat en kunnen ze op termijn boetes direct betalen via een IT-portaal. De regels zullen worden afgestemd op de EU-regels voor de bescherming van persoonsgegevens (AVG en LED).
Rijverbod in de hele EU Ter voorkoming van straffeloosheid onder verkeersovertreders zal een nieuw systeem worden ingevoerd dat een rijverbod in de hele EU mogelijk maakt als een lidstaat daartoe besluit omdat een bestuurder een overtreding op zijn grondgebied heeft begaan. Volgens de huidige regels kan een bestuurder geen rijverbod in de hele EU krijgen als hij een overtreding heeft begaan in een andere lidstaat dan die waar zijn rijbewijs is afgegeven.
Het nieuwe voorstel heeft betrekking op zware verkeersovertredingen zoals te snel rijden, rijden onder invloed van alcohol of drugs en overtredingen die ernstig lichamelijk letsel of de dood tot gevolg hebben.
Meer informatie: Persbericht Europese Commissie ECER-dossier: Vervoer ECER-bericht: Nieuw Europees rijbewijs (21 januari 2013)
