Europese Commissie doet voorstellen over modernisering betaaldiensten en openstelling van financiële dienstengegevens
Nieuwsbericht | 03-07-2023
De markt voor betalingsdiensten is aanzienlijk veranderd, elektronische betalingen in de EU zijn toegenomen ( ook versneld door de pandemie) en dankzij digitale technologieën zijn nieuwe aanbieders op de markt gekomen die met name “open bankdiensten” aanbieden. Het op veilige wijze delen van financiële gegevens tussen banken en financiële technologiebedrijven (“fintechs”) en het ontstaan van geavanceerdere vormen van fraude, waardoor consumenten risico lopen en het vertrouwen wordt aangetast, staan in de belangstelling. Met het wetgevingspakket van de Europese Commissie van 28 juni 2023 wil de Commissie er dan ook voor zorgen dat de financiële sector van de EU geschikt is voor het beoogde doel en zich kan aanpassen aan de huidige digitale transformatie en de risico's en kansen die deze met name voor consumenten meebrengt.
De voorstellen van 28 juni betreffen een herziening van de Richtlijn betalingsdiensten (PSD3) (COM (2023) 366) (EN) en een voorstel voor een Verordening met een kader voor toegang tot financiële gegevens (COM (2023) 360) (EN). Tegelijk met de voorstellen kwam ook een factsheet en een Q&A uit.
Herziening van de richtlijn betalingsdiensten Het voorstel voor herziening van de huidige richtlijn betalingsdiensten (PSD2) leidt tot een gewijzigde en gemoderniseerde PSD3-richtlijn en omvat daarnaast een voorstel voor een verordening betalingsdiensten (PSR) (COM (2023) 367) (EN). Het gaat om een pakket maatregelen dat:
- betalingsfraude bestrijdt en beperkt, onder meer door aanbieders van betalingsdiensten in staat te stellen fraude gerelateerde informatie onderling te delen, het bewustzijn van de consument te vergroten, de regels inzake cliëntauthenticatie aan te scherpen, de terugbetalingsrechten van consumenten die het slachtoffer van fraude zijn uit te breiden en een systeem voor controle op de overeenstemming van het IBAN-nummer verplicht te stellen;
-de rechten van consumenten verbetert, bijvoorbeeld in gevallen waarin hun tegoeden tijdelijk worden geblokkeerd of op het gebied van transparantere informatie;
-verder werkt aan de totstandbrenging van een gelijk speelveld tussen banken en niet-banken, met name door niet-bancaire betalingsdienstaanbieders toegang te verlenen tot alle betalingssystemen in de EU, met passende waarborgen;
-de werking van open banking verbetert door de resterende belemmeringen voor het aanbieden van openbankingdiensten weg te nemen;
-de beschikbaarheid van contant geld in winkels en via geldautomaten verbetert door detailhandelaren toe te staan cashdiensten aan klanten te verlenen en door de regels voor onafhankelijke exploitanten van geldautomaten te verduidelijken;
-de harmonisatie en handhaving versterkt door de meeste regels voor betalingen op te nemen in een rechtstreeks toepasselijke verordening en door de bepalingen inzake uitvoering en sancties aan te scherpen.
Dit voorstel beoogt dat consumenten veilig elektronische betalingen en transacties in de EU kunnen blijven verrichten, zowel binnenlands als grensoverschrijdend, in euro en andere valuta's. Het voorstel beschermt de rechten van consumenten en wil zorgen voor een ruimere keuze aan betalingsdienstaanbieders op de markt.
Wetgevingsvoorstel voor een kader voor toegang tot financiële gegevens Het voorstel stelt duidelijke rechten en verplichtingen vast voor het delen van klantgegevens in de financiële sector buiten betaalrekeningen, zoals:
-de mogelijkheid voor klanten om hun gegevens te delen met gegevensgebruikers (bv. financiële instellingen of fintechbedrijven) in een beveiligd machineleesbaar formaat om nieuwe, goedkopere en betere gegevens gestuurde financiële en informatieproducten en -diensten te ontvangen (zoals instrumenten voor het vergelijken van financiële producten, gepersonaliseerd online advies);
-verplichting voor houders van klantgegevens (bv. financiële instellingen) om deze gegevens beschikbaar te stellen aan gegevensgebruikers (bv. andere financiële instellingen of fintechbedrijven);
-volledige zeggenschap voor klanten over wie toegang heeft tot hun gegevens en met welk doel om het vertrouwen in het delen van gegevens te vergroten, onder meer in overeenstemming met de algemene verordening gegevensbescherming (AVG);
-standaardisering van klantgegevens en de vereiste technische interfaces als onderdeel van regelingen voor het delen van financiële gegevens, waarvan zowel gegevenshouders als gegevensgebruikers lid moeten worden;
-duidelijke aansprakelijkheidsregelingen voor gegevensinbreuken en geschillenbeslechtingsmechanismen als onderdeel van regelingen voor het delen van financiële gegevens.
Het voorstel moet leiden tot meer innovatieve financiële producten en diensten voor gebruikers en het stimuleren van de concurrentie in de financiële sector. Klanten moeten profiteren van beter beheer en advies op het gebied van persoonlijke financiën. Vergelijkingsdiensten of overstappen op een nieuw product wordt vlotter en goedkoper. Ook kleine en middelgrote bedrijven zouden toegang kunnen krijgen tot een breder scala aan financiële diensten en producten.
Meer informatie: Persbericht Europese Commissie ECER-dossier: Consumenten ECER-bericht: Europese Commissie doet voorstel voor een richtlijn verkoop op afstand van financiële diensten aan consumenten (13 mei 2022)
