Europese Commissie presenteert pakket maatregelen om het tekort aan halfgeleiders aan te pakken

Achtergrond

(Halfgeleider)chips zijn de essentiële bouwstenen van digitale en gedigitaliseerde producten. Van smartphones en auto’s tot kritieke toepassingen en infrastructuren voor gezondheidszorg, energie, mobiliteit, communicatie en industriële automatisering. Chips zijn ook van cruciaal belang voor belangrijke digitale technologieën van de toekomst, zoals kunstmatige intelligentie, 5G en edge computing.

In halfgeleiders is Europa sterk op bepaalde specifieke gebieden, zoals het ontwerp van componenten voor vermogenselektronica, radiofrequentie- en analoge apparatuur, sensoren en microcontrollers. Europa is volgens de Commissie ook zeer goed gepositioneerd voor wat betreft de materialen en uitrusting die nodig zijn voor grote chipproducerende fabrieken.

Ondanks deze sterke punten heeft Europa wereldwijd een marktaandeel in halfgeleiders van slechts 10 procent en is het grotendeels afhankelijk van leveranciers uit derde landen (niet-EU-lidstaten). In geval van verstoring van de toeleveringsketen, kunnen de chipreserves van Europa in sommige industriële sectoren binnen een paar weken opraken, waardoor veel Europese industrieën gedwongen worden hun productie te vertragen of stop te zetten. Daarnaast staan halfgeleiders in het middelpunt van grote geostrategische belangen. Leidende economieën zijn erop gebrand hun bevoorrading van de meest geavanceerde chips veilig te stellen.

Geconfronteerd met toenemende geopolitieke spanningen, een snelle groei van de vraag naar chips en de mogelijkheid van verdere verstoringen in de toeleveringsketen, moet Europa zijn sterke punten gebruiken en doeltreffende maatregelen nemen om zijn leiderschapspositie te versterken en de bevoorrading binnen de wereldwijde industriële keten te waarborgen. In die context heeft de Europese Commissie op 8 februari 2022 een mededeling gepresenteerd, waarin zij een reeks maatregelen voorstelt om het Europese ecosysteem voor halfgeleiders te versterken. Het gaat onder meer om:

1. Een voorstel voor een verordening tot vaststelling van een kader van maatregelen ter versterking van het Europese halfgeleidersecosysteem (hierna: chipwet).
2. Een aanbeveling van de Commissie aan de lidstaten inzake een gemeenschappelijk instrumentarium van de EU om tekorten aan halfgeleiders aan te pakken en een EU-mechanisme voor monitoring van het halfgeleidersecosysteem (hierna: de aanbeveling)..

Voorstel voor een Europese chipwet

Dankzij een Europese chipwet zal de EU over de nodige instrumenten, vaardigheden en technologische capaciteit beschikken om de levering van halfgeleiders veilig te stellen en de afhankelijkheid van derde landen te verminderen. De belangrijkste onderdelen van de Chipwet zijn:

Het initiatief Chips voor Europa

In het kader van het initiatief Chips voor Europa zal 11 miljard euro worden vrijgemaakt om onderzoek, ontwikkeling en innovatie te versterken, te zorgen voor de uitrol van geavanceerde halfgeleiderinstrumenten, proeflijnen voor de ontwikkeling van prototypen, het testen van en experimenteren met nieuwe apparatuur voor innovatieve alledaagse toepassingen, personeel op te leiden en een grondig inzicht te krijgen in het ecosysteem en de waardeketen inzake halfgeleiders.

Een nieuw kader om de voorzieningszekerheid te waarborgen

Een nieuw ‘chipfonds’ zal de toegang tot financiering voor startups vergemakkelijken en hen helpen hun innovaties marktrijp te maken en investeerders aan te trekken.

Een coördinatiemechanisme tussen de lidstaten en de Commissie voor het monitoren van de levering van halfgeleiders, het inschatten van de vraag en het anticiperen op tekorten.

De halfgeleiderwaardeketen zal worden gemonitord door belangrijke informatie van bedrijven te verzamelen om de primaire zwakke punten en knelpunten in kaart te brengen. Er zal een gezamenlijke crisisbeoordeling worden opgesteld en op basis van een nieuw noodinstrumentarium zullen te nemen maatregelen worden gecoördineerd.

Aanbeveling van de Commissie

Dankzij de nieuwe aanbeveling van de Commissie, die onmiddellijk van toepassing is, kan het coördinatiemechanisme tussen de lidstaten en de Commissie onmiddellijk in werking treden. Zo zal kunnen worden gediscussieerd en beslist over tijdige en evenredige crisisresponsmaatregelen.

Verdere stappen

De lidstaten worden gevraagd om onmiddellijk te beginnen met coördinatie-inspanningen overeenkomstig de aanbeveling om inzicht te krijgen in de huidige stand van de halfgeleiderwaardeketen in de hele EU, teneinde te anticiperen op mogelijke verstoringen en om corrigerende maatregelen te nemen om het huidige tekort te verhelpen voordat de verordening (chipswet) wordt aangenomen. Het Europees Parlement en de lidstaten zullen het voorstel van de Commissie over een Europese chipwet moeten bespreken via de gewone wetgevingsprocedure. Als de verordening wordt aangenomen, zal zij rechtstreeks van toepassing zijn in de hele EU.

Meer informatie:

• Persbericht van de Europese Commissie
• ECER-dossier – Digitalisering