Europese Commissie stelt hernieuwd actieplan vast ter bescherming wilde dieren en planten

Het herziene EU-actieplan is vervat in de Mededeling over het herziene actieplan van de EU tegen de illegale handel in wilde dieren en planten (COM (2022) 581 van 9 november 2022). Ook bracht de Commissie een vragen en antwoorden-overzicht uit. De Commissie kondigde het plan al aan in de biodiversiteitsstrategie voor 2030. De lucratieve, wereldwijde zwarte markt voor wilde dieren en planten draagt bij tot de achteruitgang of uitsterven van volledige soorten en bevordert zoönosen (ziekten die van dier op mens kunnen worden overgedragen). Volgens het World Wildlife Crime Report van 2020 van het Bureau van de Verenigde Naties voor drugs- en misdaadbestrijding wordt elk land ter wereld getroffen door de illegale handel in wilde dieren en planten, die een grote verscheidenheid aan soorten omvat, van paling en schubdieren tot palissanderhout. Het geactualiseerde actieplan bouwt voort op het eerste actieplan uit 2016 en een evaluatie daarvan.

Achtergrond
De illegale handel in wilde dieren en planten veroorzaakt verlies aan biodiversiteit en kan de in het wild levende populaties van flora en fauna doen verzwakken of uitsterven. Illegale handel in wilde dieren en planten heeft ook negatieve sociaaleconomische gevolgen, aangezien de vernietiging van ecosystemen als gevolg van stroperij en illegale handel lokale gemeenschappen vaak legale en duurzame inkomstenbronnen ontneemt. De COVID-19-pandemie heeft aangetoond dat onbeheerde handel in wilde dieren en planten tot verspreiding van zoönosen kan leiden, met gevolgen voor de volksgezondheid.

Uit onderzoek is gebleken dat de EU een knooppunt is voor de wereldwijde illegale handel in wilde dieren en planten. Daarom zou de EU de leiding moeten nemen in de bestrijding ervan. Autoriteiten van de EU-lidstaten nemen in toenemende mate wilde dieren en planten in verschillende vormen in beslag. Volgens de Commissie komt het herziene actieplan dan ook op een cruciaal moment voor het behoud van de wereldwijde biodiversiteit. Het toont aan dat de EU het goede voorbeeld geeft in de aanloop naar twee belangrijke internationale bijeenkomsten: CoP15 (Conference of Parties) van de biodiversiteitsconferentie van de Verenigde Naties in december 2022 in Montréal, en de Cites-CoP19 in november in Panama waar het herziene actieplan ook door de EU zal worden gepresenteerd.

Prioriteiten van het herziene actieplan

Het plan kent vier hoofdprioriteiten:

• het voorkomen van de illegale handel in wilde dieren en planten en het aanpakken van de onderliggende oorzaken ervan door de vraag naar illegaal verhandelde wilde dieren en planten te doen afnemen, duurzame bestaansmiddelen in de landen van herkomst te ondersteunen en corruptie te bestrijden;
• het versterken van de juridische en beleidskaders ter bestrijding van de illegale handel in wilde dieren en planten door het beleid van de EU en de lidstaten af te stemmen op de internationale verbintenissen en recente gegevens en door samen te werken met bedrijfssectoren die bij de handel in wilde dieren en planten betrokken zijn;
• het handhaven van de regels en de beleidsmaatregelen om de illegale handel in wilde dieren en planten doeltreffend te bestrijden door de opsporing van illegale activiteiten in de EU te verbeteren, de nadruk op capaciteitsopbouw in de hele handhavingsketen te leggen, coördinatie en samenwerking binnen en tussen de lidstaten aan te moedigen en de inspanningen op te voeren om de onlineaspecten van de illegale handel in wilde dieren en planten aan te pakken;
• het versterken van het wereldwijde partnerschap van herkomst-, afzet- en doorvoerlanden tegen illegale handel in wilde dieren en planten door hun capaciteit te vergroten en de samenwerking tussen de lidstaten, de handhavingsinstanties van de EU en belangrijke niet-EU-landen te verbeteren.

Meer informatie

Persbericht Europese Commissie
Website Europese Commissie – DG Milieu- Handel in flora en fauna
ECER-dossier: Milieu