Europese Commissie stelt Meta op de hoogte van voorlopige bevinding dat Meta de Digitale marktenverordening schendt

Contentverzamelaar

Europese Commissie stelt Meta op de hoogte van voorlopige bevinding dat Meta de Digitale marktenverordening schendt

De Europese Commissie is van oordeel dat de keuze van Meta om met het “betaal of stem toe” model te werken gebruikers ertoe dwingt om met de combinatie van hun persoonsgegevens in te stemmen, en dat gebruikers geen minder gepersonaliseerde maar gelijkwaardige versie van de sociale netwerken van Meta kunnen krijgen. Daarmee zou Meta de verplichtingen onder de digitale marktenverordening schenden.

De Europese Commissie bracht Meta op 1 juli 2024 op de hoogte van de voorlopige bevinding van de Commissie dat het reclamemodel van Meta “betaal of stem toe” niet voldoet aan de digitale marktenverordening (DMA; verordening 2022/1925). Met die voorlopige bevindingen brengt de Commissie Meta ook op de hoogte van haar huidige standpunt, namelijk dat Meta de DMA schendt. De definitieve uitkomst van het onderzoek moet nog uitkomen en wordt niet door deze voorlopige bevindingen beïnvloed. Meta krijgt nu de gelegenheid zich te verdedigen door het dossier van de Commissie te onderzoeken en schriftelijk te antwoorden op de voorlopige bevindingen. De Commissie rondt haar onderzoek binnen een jaar na de inleiding van de procedure (op 25 maart 2024) af (zie ook dit ECER-bericht).

Als het voorlopige standpunt van de Commissie dan wordt bevestigd, zal de Commissie een besluit vaststellen waarin staat dat het model van Meta niet aan artikel 5, lid 2, van de DMA voldoet. Als Meta dat besluit vervolgens niet naleeft, kan de Commissie Meta boetes opleggen die een bepaald percentage van de totale wereldwijde omzet van Meta uitmaken.

Voorlopige bevindingen
Online platformen verzamelen vaak persoonsgegevens voor hun eigen diensten en diensten van derden voor online reclame. Poortwachters hebben een stevige positie op de digitale markt en leggen gebruikers voorwaarden op waardoor ze enorme hoeveelheden persoonsgegevens kunnen verzamelen.  Dat heeft hun mogelijke voordelen opgeleverd tegenover concurrenten die geen toegang tot die grote hoeveelheden gegevens hebben. Dat maakt het moeilijker om online reclame en sociale netwerken aan te bieden.

In artikel 5, lid 2, van de DMA is bepaald dat poortwachters de toestemming van gebruikers moeten vragen om hun persoonsgegevens tussen aangewezen kernplatformdiensten en andere diensten te combineren. Als een gebruiker die toestemming weigert, moet hij toegang krijgen tot een minder gepersonaliseerde maar gelijkwaardige versie. Poortwachters mogen het gebruik van de dienst of bepaalde functies ervan niet afhankelijk maken van de toestemming van de gebruikers.

Na wijzigingen in de EU-wetgeving heeft Meta in november 2023 twee opties ingevoerd in de vorm van het model “betaal of stem toe”. Daarbij moeten EU-gebruikers van Facebook en Instagram kiezen tussen i) een betaald abonnement voor een versie zonder reclame of ii) gratis toegang tot een versie met gepersonaliseerde reclame.

De Commissie is voorlopig van oordeel dat het model “betaal of stem toe” van Meta niet met de DMA overeenkomt, aangezien het niet voldoet aan de vereisten van artikel 5, lid 2. Het is namelijk zo dat het model:

  1. gebruikers niet toestaat om te kiezen voor een versie waar minder persoonsgegevens worden gebruikt, maar die verder gelijkwaardig is aan de versie met gepersonaliseerde reclame; 
  2. gebruikers hun recht op vrije toestemming niet kunnen uitoefenen voor de combinatie van hun persoonsgegevens.

Om de DMA na te leven, moeten gebruikers die geen toestemming geven nog steeds toegang krijgen tot een gelijkwaardige dienst waar minder persoonsgegevens worden gebruikt, in dit geval voor de personalisering van reclame.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Digitalisering
ECER-bericht: Europese Commissie start onderzoek tegen poortwachters wegens niet naleving DMA (29 maart 2024)