Europese Unie presenteert aanpak voor het Noordpoolgebied

Contentverzamelaar

Europese Unie presenteert aanpak voor het Noordpoolgebied

Nieuwsbericht | 19-10-2021

De snelle veranderingen in het Noordpoolgebied als gevolg van de opwarming van de aarde, de toegenomen concurrentie om natuurlijke hulpbronnen en geopolitieke rivaliteiten vragen om een brede definitie van Europa over geopolitieke belangen. Dit om duurzaamheid, stabiliteit, veiligheid en vreedzame samenwerking in het noordpoolgebied te bevorderen. Daarnaast moet worden gezorgd voor een sterke koppeling tussen de inzet van de Europese Unie voor het noordpoolgebied en het klimaatbeleid, de Europese Green Deal en de dimensie van de blauwe economie daarin.

De hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid Josep Borrell en de Commissie presenteerden hun aanpak in een Gezamenlijke mededeling “Een sterker engagement van de EU voor een vreedzaam, duurzaam en welvarend noordpoolgebied” (EN). De aanpak biedt een antwoord op de geopolitieke, ecologische, economische, maatschappelijke en veiligheidsuitdagingen en kansen. De mededeling streeft naar samenwerking met partners op het gebied van duurzame benaderingen om deze uitdagingen aan te gaan. Tegelijk met de mededeling zijn ook een Vragen en antwoorden-overzicht en factsheet (EN) over de aanpak uitgebracht.

De mededeling vervangt de eerdere  Gezamenlijke mededeling over een geïntegreerd EU-beleid voor het noordpoolgebied  uit 2016.

Uit de nieuwe mededeling blijkt onder meer dat de EU in Groenland een bureau van de Europese Commissie zal oprichten dat Arctische aangelegenheden meer onder de aandacht gaat brengen in de externe betrekkingen van de EU. EU-financiering zal ook worden gebruikt voor het aansturen van de groene transitie in het noordpoolgebied, ten bate van de plaatselijke bevolking. Daarnaast roept de mededeling in de aanloop naar de VN-klimaatconferentie (COP26) in november 2021 en ter ondersteuning van wereldwijde klimaatactie op om olie, kolen en gas in de grond te houden.

Kerndoelen van de EU-aanpak voor het noordpoolgebied
De gezamenlijke mededeling stelt dat de EU een belangrijke economische speler is en de verantwoordelijkheid deelt voor wereldwijde duurzame ontwikkeling, ook in het noordpoolgebied, en voor de middelen van bestaan van de bewoners. De EU heeft aanzienlijke impact op het noordpoolgebied door zijn ecologische voetafdruk en vraag naar hulpbronnen en producten.

Klimaatverandering is de grootste bedreiging voor het noordpoolgebied en deze heeft een kritiek peil bereikt. De EU is bereid haar mondiale verantwoordelijkheid te nemen door haar vaste ambitie om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn en de broeikasgasemissies tussen nu en 2030 met 55 % te verminderen - zoals bepaald in de nieuwe klimaatwet en het pakket voorstellen in het kader van de Europese Green Deal van medio juli 2021 (zie ECER-bericht)- in de aanloop naar de VN-klimaatconferentie. De opwarming van het noordpoolgebied heeft een enorm effect op de rest van de wereld en dringende klimaatmaatregelen zijn nodig.

De wetgevingsvoorstellen in het kader van de Europese Green Deal zullen centraal staan in het engagement van de EU voor het noordpoolgebied, samen met de nieuwe aanpak van de EU voor een duurzame blauwe economie (EN), ondersteund door wetenschap, innovatie en regionale investeringen.

De EU versterkt haar betrokkenheid bij het noordpoolgebied met de volgende kerndoelen:

  • bijdragen tot een vreedzame en constructieve dialoog en internationale samenwerking, om het noordpoolgebied veilig en stabiel te houden, door Arctische aangelegenheden aan de orde te stellen in externe contacten, door de regionale samenwerking te intensiveren en door opkomende veiligheidsproblemen te monitoren en hierop te anticiperen;
  • krachtige maatregelen nemen om de ecologische, sociale, economische en politieke gevolgen van klimaatverandering en milieuaantasting aan te pakken, het noordpoolgebied veerkrachtiger maken door middel van milieuwetgeving, gecoördineerde actie tegen zwarte koolstof en ontdooiing van de permafrost, en door druk uit te oefenen om olie, kolen en gas in de grond te houden, ook in het noordpoolgebied;
  • een alomvattende, inclusieve en duurzame ontwikkeling van het noordpoolgebied ondersteunen ten behoeve van de inwoners van de regio en toekomstige generaties, met bijzondere aandacht voor de behoeften van inheemse volkeren, vrouwen en jongeren, en investeren in toekomstgerichte banen en de blauwe economie.

De mededeling onderschrijft ook dat de EU een fundamenteel belang heeft bij de ondersteuning van multilaterale samenwerking in het noordpoolgebied. Op basis van haar waarden en beginselen zal de EU samenwerken met alle belangrijke partners en belanghebbenden in het noordpoolgebied en daarbuiten, rekening houdend met de gedeelde verantwoordelijkheid om te werken aan een veilige, duurzame, welvarende en vreedzame regio, hetgeen in het gemeenschappelijk belang van de hele wereld is.

Meer informatie