Naleving van EU-wetgeving door de lidstaten laat nog te wensen over

Contentverzamelaar

Naleving van EU-wetgeving door de lidstaten laat nog te wensen over

Het aantal inbreukzaken is in 2016 met een vijfde gestegen en is de afgelopen vijf jaar niet zo hoog geweest. Het aantal te late omzettingen van richtlijnen is bijna verdubbeld in vergelijking met 2015. Nederland scoort niet slecht, maar hoort ook niet bij de best presterende lidstaten. Dat blijkt uit het jaarverslag en het scorebord van de Commissie over de toepassing van het EU-recht door de lidstaten.

Inleiding

Aan het persbericht van de Commissie wordt het volgende ontleend.

Het jaarverslag over de controle op de toepassing van het EU-recht 2016 beschrijft hoe de Commissie de EU-wetgeving in 2016 heeft gemonitord en gehandhaafd. Lees meer over deze taak van de Commissie in de Mededeling "EU-wetgeving: betere resultaten door betere toepassing", C(2016) 8600, PB C 18 van 19 januari 2017.

De Commissie heeft ook het scorebord van de interne markt online gepubliceerd. Uit dat scorebord blijkt dat de meeste belemmeringen voor het vrije verkeer van personen, diensten, goederen en kapitaal uit de weg worden geruimd, maar dat op sommige gebieden de situatie stagneert of zelfs verslechtert.

De doeltreffende toepassing van de wetgeving is van essentieel belang om ervoor te zorgen dat burgers en ondernemingen de voordelen van de EU-wetgeving genieten. Wanneer zich problemen voordoen (bijvoorbeeld met betrekking tot het testen van emissies van auto's, illegale stortplaatsen of de veiligheid en beveiliging van het vervoer), is de oorzaak vaak niet een gebrek aan EU-wetgeving, maar wel het feit dat de lidstaten de EU-wetgeving niet correct en doeltreffend toepassen. Ook de eengemaakte markt is nog steeds Europa's waardevolste troef voor miljoenen burgers en bedrijven en de Europese Commissie zal ervoor zorgen dat zij vrij in de 28 lidstaten kunnen wonen, werken, shoppen en handel drijven door op de toepassing van de regels met betrekking tot de eengemaakte markt toe te zien.

Achtergrond

Naar aanleiding van een verzoek van het Europees Parlement brengt de Commissie sinds 1984 jaarlijks verslag uit over de controle op de toepassing van het EU-recht in het voorgaande jaar. Het Europees Parlement stelt vervolgens een resolutie vast over het verslag van de Commissie.

Het scorebord van de eengemaakte markt wordt jaarlijks online gepubliceerd. Het scorebord monitort de prestaties van de EU-lidstaten op een aantal beleidsterreinen (overheidsopdrachten, beroepskwalificaties, postdiensten, handelsintegratie en openheid van de markt) en ten aanzien van een aantal governance-instrumenten (omzetting, inbreukprocedures en EU Pilot op met de eengemaakte markt verband houdende gebieden; Eures, Uw Europa, Uw Europa - Advies, Solvit, IMI, e-Certis, prioritaire gebieden, Europese Consumentencentra, Netwerk voor samenwerking op het gebied van consumentenbescherming (CPC Network), het informatiesysteem betreffende technische voorschriften ( TRIS).

 

Jaarverslag over de controle op de toepassing van het EU-recht in 2016

 Uit het jaarverslag voor 2016 blijkt dat het aantal lopende inbreukzaken aanzienlijk is gestegen (met 21 %) vergeleken met vorig jaar en de voorbije vijf jaar nooit zo hoog is geweest ( zie grafiek 1). Dit is een probleem: wanneer de lidstaten het EU-recht niet correct toepassen, worden burgers en bedrijven de rechten en voordelen ontzegd die zij op grond van de Europese wetgeving genieten.De volledige omzetting en toepassing van de EU-regels inzake overheidsopdrachten en concessies is bijvoorbeeld van essentieel belang om het voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) eenvoudiger en goedkoper te maken aan openbare aanbestedingen deel te nemen.

De Commissie treedt daarom kordaat op wanneer inbreuken op het EU-recht de belangrijkste beleidsdoelstellingen van de EU belemmeren. De Commissie heeft bijvoorbeeld specifieke maatregelen genomen ten aanzien van lidstaten die geen sancties vaststellen of toepassen om autofabrikanten af te schrikken de wetgeving inzake emissies van auto's te schenden.

Grafiek 2 geeft een overzicht van de situatie voor elke lidstaat. Tegen Cyprus en België liepen het hoogste aantal zaken wegens te late omzetting; tegen Italië, Slowakije en Denemarken het laagste aantal zaken. Tegen Duitsland en Spanje liepen het hoogste aantal zaken wegens incorrecte omzetting en/of foute toepassing van het EU-recht. Tegen Estland liepen vorig jaar in het totaal het minste aantal zaken .

Ook in 2016 hebben de beleidsgebieden interne markt, industrie, ondernemerschap, kmo's en milieu tot de meeste inbreukprocedures aanleiding gegeven ( zie grafiek 3).

Te late omzetting van richtlijnen bestrijden

Burgers en bedrijven kunnen alleen de voordelen van de EU-wetgeving genieten, als de lidstaten de Europese richtlijnen binnen de afgesproken termijnen in nationaal recht omzetten.

In 2016 is het aantal nieuwe inbreukprocedures wegens te late omzetting bijna verdubbeld (847 gevallen) vergeleken met het vorige jaar (543 gevallen). De Commissie heeft nieuwe inbreukprocedures tegen het merendeel van de lidstaten geopend omdat ze de richtlijnen betreffende overheidsopdrachten en concessies (Richtlijnen 2014/23/EU, 2014/24/EU en 2014/25/EU), tabaksproducten (Richtlijnen 2014/40/EU en 2014/109/EU) en rijbewijzen (Richtlijn 2014/85/EU) niet hebben omgezet.

De Commissie heeft de lidstaten ook in 2016 geholpen de richtlijnen tijdig om te zetten door voor uitvoeringsplannen, speciale websites en richtsnoeren te zorgen en beste praktijken tijdens vergaderingen van deskundigengroepen uit te wisselen.

De Commissie heeft vorig jaar drie zaken voor het Hof van Justitie van de EU gebracht en telkens financiële sancties geëist: twee zaken tegen Luxemburg:

  • Commissie/Luxemburg, C-489/16. De Commissie heeft Luxemburg voor het Hof gedaagd wegens onvolledige uitvoering van de richtlijn inzake één Europese spoorwegruimte. Ze stelde een dwangsom voor van 8 710 euro per dag. Commissie/Luxemburg, C-511/16. De Commissie heeft Luxemburg voor het Hof gedaagd wegens onvolledige aanpassing van Richtlijn 2014/27/EU aan Verordening (EG) nr.  1272/2008 betreffende de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels. Ze stelde een dwangsom voor van 8 710 euro per dag.

 en één zaak tegen Roemenië:

  • Commissie/Roemenië, C–62/156. De Commissie heeft Roemenië voor het Hof gedaagd wegens onvolledige uitvoering van de richtlijn inzake het zwavelgehalte van scheepsbrandstoffen. Ze stelde een dwangsom voor van 38 042,60 euro per dag. Roemenië heeft daarna de nodige wetgevende maatregelen genomen en de Commissie heeft deze zaak daarom voor het Hof stopgezet.

     

Scorebord van de interne markt 2017

Het scorebord van de eengemaakte markt geeft online een accuraat beeld van de toepassing van de regels met betrekking tot de eengemaakte markt van de Europese Unie. Geëvalueerd wordt hoe de EU-lidstaten deze regels toepassen en op welke punten ze tekortschieten en meer inspanningen moeten leveren.

Afhankelijk van hun prestaties in 2016 ten aanzien van een aantal governance-instrumenten en beleidsgebieden krijgen de lidstaten een groene kaart (beter dan het gemiddelde), een gele kaart (gemiddeld) of een rode kaart (slechter dan het gemiddelde). De pijlen geven aan of hun prestaties zijn verbeterd of verslechterd (zie grafiek 4).

Het scorebord evalueert niet alleen in hoeverre de lidstaten de wetgeving met betrekking tot de eengemaakte markt naleven, maar ook hoe ze burgers en bedrijven met behulp van verschillende EU-instrumenten helpen algemene informatie te verkrijgen, concrete problemen op te lossen en werk te vinden (de portaalsite Uw Europa, Uw Europa - Advies, Solvit en Eures). Het scorebord evalueert ook in hoeverre de lidstaten voor handel en investeringen openstaan en bepaalde sectoren (bijvoorbeeld overheidsopdrachten, beroepskwalificaties en postdiensten) openstellen.

Alles bij elkaar genomen scoren Oostenrijk, Denemarken, Estland, Litouwen, Malta en Slowakije het best.

De Commissie reageert op klachten van burgers

Met een online klachtenformulier op het Europaportaal Uw rechten en kansen kunnen burgers, bedrijven, ngo's en andere belanghebbenden melding maken van mogelijke schendingen van het EU-recht.In 2016 hield het merendeel van de klachten verband met justitie en consumentenrechten, werkgelegenheid, de eengemaakte markt, de industrie en kmo's. Met behulp van het klachtenformulier kan Solvit burgers en bedrijven helpen hun problemen met een overheidsdienst in een andere EU-lidstaat op te lossen.

 

Meer informatie

  a) Jaarverslag over de controle op de toepassing van het EU-recht in 2016:

- Jaarverslag over de controle op de toepassing van het EU-recht

- Factsheets per land

- Factsheet over de EU-28

Voor informatie over EU-inbreukprocedures in het algemeen, zie een uitgebreid MEMO hier.

b) Scorebord van de eengemaakte markt (editie 2017)

- Scorebord

- Factsheets per land

- Overzicht van de prestaties