Staat van de Europese Unie 2020

De Europese Green Deal

Het Nederlandse kabinet verwelkomt de rol van de Green Deal in het herstelplan van de Commissie. Het is cruciaal dat er een stabiel maatschappelijk draagvlak bestaat voor de plannen uit de Green Deal. Om dit draagvlak te realiseren moet de transitie sociaal te rechtvaardigen zijn. Het Nederlandse kabinet zet zich in voor het volgende:

• Ophoging van het 2030-broeikasreductiedoel naar 55% (vast te leggen in een Nationally Determined Contribution)
• De mogelijkheden voor koolstofheffing aan de grens (Carbon Border Adjustment Mechanism)
• De EU dient bij te dragen aan mitigatie- en adaptatiemaatregelen bij de broeikasgasuitstoot in de meest kwetsbare ontwikkelingslanden
• Het EU-handels- en ontwikkelingsbeleid moet in lijn zijn met de milieu- en klimaatambities
• Het bereiken van een circulaire economie om efficiënt grondstoffengebruik te bevorderen en afval te voorkomen
• Het verbeteren van de energieprestaties van gebouwen
• De verduurzaming van alle transportmodaliteiten (o.a. verbeteren van personenvervoer per spoor en het verbeteren van de uitrol van laad- en tankinfrastructuur voor alternatieve brandstoffen)
• Het kabinet steunt de zero pollution ambition van de Commissie (het beperken van emissies naar water, lucht en bodem)
• De EU-biodiversiteitsstrategie draagt bij aan de natuurbescherming en het verkleinen van de ecologische voetafdruk.
• De boer-tot-bord strategie (verduurzamen van de voedselketen, het bevorderen van een gezond en duurzaam dieet, een eerlijke prijs voor de boer, kringlooplandbouw en het verbeteren van het dierenwelzijn).
• Middelen van de EU-begroting (ten minste 25%) en de Europese Investeringsbank moeten als aanjager fungeren voor privaat gefinancierde investeringen om de transitie naar een klimaat neutrale en circulaire economie mogelijk te maken.
• Het kabinet verwelkomt de Europese duurzame taxonomie, die duidelijkheid geeft over de definitie van duurzame investeringen.

Een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk

De Europese Commissie heeft digitalisering bestempeld als topprioriteit. Het kabinet steunt deze benadering. Digitalisering is namelijk nodig om een mondiaal concurrerende en toonaangevende economie te blijven. Het kabinet zet zich in voor het volgende:

• Investeringen in digitale innovaties en sleutel technologieën (waaronder Kunstmatige intelligentie en Quantum)
• Het verhogen van digitale vaardigheden met het oog op een veranderende arbeidsmarkt
• Het bevorderen en mainstreamen van cybersecurity (o.a. aanpak van online criminaliteit)
• De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AL) heeft prioriteit voor het Nederlandse kabinet
• Het kabinet verwelkomt de Europese datastrategie, die het delen van data gemakkelijker maakt en data beschikbaar stelt voor burgers, bedrijven, overheden en de wetenschap
• Het kabinet is verheugd over het Digital Services Act-pakket (regels t.a.v. mededinging en (grote) online platforms)
• Het kabinet steunt de Digital Finance Strategy van de Commissie (o.a. regelgeving ten aanzien van crypto’s).
• Het kabinet erkent de gevolgen van digitalisering voor het belastingstelsel en staat open voor een discussie hierover op EU-niveau.

Een economie die werkt voor de mensen

Het Nederlandse kabinet hecht sterk aan Europese samenwerking om de Covid-19 uitbraak in te dammen en de menselijke en economische gevolgen zo goed mogelijk op te vangen. Het kabinet zet zich in voor het volgende:

• Het kabinet verwelkomt de inzet van tijdelijke instrumenten om de gevolgen van de Covid-19-uitbraak te verzachten (o.a. Emergency Support Instrument, SURE en de Pandemic Crisis Support-kredietlijn van het ESM)
• Het kabinet vindt de koppeling tussen financiering uit de EU-begroting en hervormingen op nationaal niveau van belang bij het Europese herstelplan op de lange termijn.
• Houdbare overheidsfinanciën moeten het hoofddoel blijven van het Stabiliteits- en Groeipact
• Het kabinet verwelkomt de aanpassing van de EU-bankenwetgeving, die banken tijdelijk meer ruimte geeft om de economie te ondersteunen, terwijl het prudentiële kader op de lange termijn ongewijzigd blijft.
• Het kabinet ziet het Europese depositogarantiestelsel als het sluitstuk van de bankenunie
• Het kabinet verwelkomt een mogelijke herziening van het prudentiële raamwerk voor verzekeraars (Solvency II)
• Verdere stappen blijven noodzakelijk om witwassen en terrorismefinanciering tegen te gaan.
• Het kabinet ondersteunt de oprichting van een Single Market Enforcement Task-Force, die toeziet op de implementatie van EU-interne marktregels
• Het kabinet verwelkomt de aankondiging van een Commissie-witboek over een instrument ten aanzien van buitenlandse subsidies en marktverstorend gedrag.
• Het kabinet vindt dat de EU zich moet inzetten om minder afhankelijk te zijn van derde landen met betrekking tot bepaalde producten, waaronder geneesmiddelen.
• Het kabinet verwelkomt de Strategie over gendergelijkheid 2020-2024 en steunt het initiatief om een LHBTI-gelijkheidsstrategie te presenteren.

Een sterk Europa in de wereld

Het kabinet ziet verschillende mogelijkheden om de effectiviteit van het Gemeenschappelijk Buitenlands- en Veiligheidsbeleid te versterken. Het kabinet zet zich in voor het volgende:

• Het kabinet streeft naar meer strategische sturing door de Raad Buitenlandse Zaken en de Europese Raad
• Het kabinet erkent de prominente plaats van sancties als buitenlands beleidsinstrumentarium
• Het kabinet acht een hervorming van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) noodzakelijk.
• Voor het kabinet blijft rechtsstaatontwikkeling van belang in de relaties met de landen van het Oostelijk Partnerschap en de Westelijke Balkan.
• De EU moet blijven streven naar een relatie van gelijke partners tussen de EU en de landen van de Afrikaanse Unie.
• Met betrekking tot de samenwerking op defensiegebied gaat de aandacht van het kabinet voornamelijk uit naar de implementatie van reeds genomen initiatieven. Nieuwe ontwikkelingen worden op hun merites beoordeeld.

Onze Europese levenswijze beschermen

In dit onderdeel gaat het Nederlandse kabinet in op de beleidsprioriteiten op het gebied van de veiligheid, migratie, gezondheid en onderwijs. Het Nederlandse kabinet zet zich in voor het volgende:

• Het kabinet steunt de nieuwe maatregelen ter bestrijding van terrorisme en radicalisering, alsmede de versterking van de cyberveiligheid
• Het kabinet ziet uit naar de presentatie van het Migratie- en Asielpact. Het Nederlandse kabinet zet zich onder meer in voor een betere bescherming van de buitengrenzen en een efficiënter asielsysteem.
• Het kabinet wil dat de EU minder afhankelijk wordt van derde landen met betrekking tot essentiële goederen.

Een nieuwe impuls voor de Europese democratie

De EU moet kritisch blijven kijken naar haar eigen functioneren en, binnen de kaders van de Verdragen, bepalen waar het beter kan en beter moet. Het kabinet zet zich in voor het volgende:

• Het kabinet blijft zich inzetten voor het bevorderen van de rechtsstaat in de EU. Het kabinet verwelkomt het jaarlijkse toetsingsproces en de evaluatie van Covid-19-maatregelen door de Commissie
• Het kabinet ondersteunt de modernisering van het EU-transparantiebeleid
• Het kabinet steunt de Conferentie over de Toekomst van Europa om de EU dichter bij de burger te brengen
• Het kabinet is van mening dat de EU zich moet blijven inzetten tegen misleidende informatie die de democratie kunnen bedreigen
• Het kabinet onderstreept het belang van de Agenda voor Betere Regelgeving

Brexit

Tenslotte gaat het Nederlandse kabinet nog in op de Brexit. Het kabinet hecht belang aan een zo breed en ambitieus mogelijk partnerschap met het VK. Daarnaast is het kabinet zich ervan bewust dat het krachtenveld binnen de EU is veranderd sinds het vertrek van het VK uit de EU. Het Nederlandse kabinet zal nieuwe coalities moeten smeden. Tevens dwingt de Brexit de EU te reflecteren over de vraag hoe de EU burgers beter kan betrekken bij het Europese project.

Meer informatie

• Staat van de Europese Unie 2020