‘Pay or stay’ onder voorwaarden toegestaan

Contentverzamelaar

‘Pay or stay’ onder voorwaarden toegestaan

Nieuwsbericht | 18-11-2011

Het is u wellicht wel eens overkomen dat u na een etentje in een restaurant uw portefeuille vergeten bent. In dat geval kunt u niet zomaar weglopen uit het restaurant. Het is nog een stuk ernstiger als u een belastingschuld hebt en daarom het land niet mag verlaten. Dit overkwam een man in Bulgarije, die het verboden werd het land te verlaten totdat hij de schuld van zijn bedrijf had ingelost. Uit een uitspraak van het EU-Hof blijkt dat deze constructie onder strikte voorwaarden is toegestaan in het licht van het vrij verkeer van personen in de EU.

Alle EU-burgers hebben het recht om vrij te reizen en te verblijven in een andere lidstaat (artikel 21 VWEU). Burgers kunnen dit recht ook inroepen tegen hun eigen lidstaat. Het EU-Hof oordeelde vaker over gevallen waarbij het burgers verboden wordt de eigen lidstaat te verlaten (arrest Jipa en onlangs nog het arrest Gaydarov).

Het vrij verkeer kan worden beperkt om redenen van openbare orde, openbare veiligheid of volksgezondheid (artikel 27 van richtlijn 2004/38). De toets in de richtlijn is op dit punt strikt: er moet sprake zijn van een werkelijke, actuele en voldoende ernstige bedreiging, die een fundamenteel belang van de samenleving aantast. De redenen mogen niet om economische doeleinden worden aangevoerd en de dreiging moet gebaseerd zijn op het gedrag van de betrokkene.

Het Hof erkent echter dat niet-invordering van uitstaande belastingschulden een kwestie van openbare orde kan zijn. Het kan een ernstige bedreiging voor een fundamenteel belang van de samenleving vormen, bijvoorbeeld vanwege de hoogte van de op het spel staande bedragen of met de noodzaak om belastingfraude te bestrijden. Dat hoeft niet noodzakelijkerwijs enkel economische doeleinden te dienen.

Wel moet bij het inzetten van het middel ‘pay of stay’ de proportionaliteit in acht worden genomen. Het moet gebaseerd zijn op het gedrag van de betrokkene en er moet gekeken worden of niet andere, minder ingrijpende, maatregelen mogelijk zijn om de belastingschuld te innen. Dit kan bijvoorbeeld door gebruik te maken van richtlijn 2008/55.

Volledig dossier op de site van het Hof