Commissie activeert crisismaatregelen ter ondersteuning visserij en aquacultuursector in de context van de invasie van Oekraïne

Het besluit (EN) van de Europese Commissie activeert nieuwe crisismaatregelen om de visserij- en aquacultuursector te ondersteunen in de context van de Russische invasie van Oekraïne. Tegelijk met het besluit bracht de Commissie ook een Vragen en antwoorden overzicht uit over het crisismechanisme om de visserij- en aquacultuursector financieel te ondersteunen.

Met het crisismechanisme van het Europees Fonds voor maritieme zaken, visserij en aquacultuur (EFMZVA) kunnen marktdeelnemers in de sectoren visserij, aquacultuur en verwerking van zeevoedsel per direct verlichting ontvangen in de vorm van financiële compensatie voor hun economische verliezen en extra kosten.

Achtergrond
Door de impact van de militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne varen vissers niet meer uit omdat dat meer kost dan in de haven blijven. De EU-vloot wordt vrijwel onrendabel en bovendien zijn de activiteiten van vissersvaartuigen in de Zwarte Zee uit voorzorg opgeschort wegens de dreiging van mogelijke militaire activiteiten. Ook de aquacultuur- en verwerkingssector lijdt onder de stijgende kosten van energie en grondstoffen en de hoge logistieke en vervoerskosten. Verwacht wordt dat op de vismarkt een negatieve aanbodschok zal volgen. Zowel bij de verse (EU-)visserijproducten omdat niet wordt uitgevaren, als bij bepaalde verwerkte/verduurzaamde producten als gevolg van grondstoftekorten.

De EFMZVA-verordening maakt activering van het crisis-ondersteunings-mechanisme door de Commissie mogelijk wanneer zich een uitzonderlijke gebeurtenis voordoet die de markten ernstig verstoort.

Crisismaatregelen ter compensatie om sectoren te ondersteunen
Lidstaten kunnen aan de hand van het crisismechanisme marktdeelnemers een financiële compensatie toekennen voor de inkomsten die zij door de huidige marktverstoring moeten derven. Ook kunnen zij producenten-organisaties “opslagsteun” verlenen. Deze maatregel betreft een aanvulling op het tijdelijke crisiskader (zie dit ECER-bericht) op grond waarvan de lidstaten ondersteuning kunnen bieden door middel van staatssteun.

Door het geactiveerde mechanisme kunnen lidstaten dus twee soorten crisismaatregelen nemen :

• financiële compensatie voor marktdeelnemers in de visserij-, aquacultuur- en verwerkingssector voor hun gederfde inkomsten en extra kosten als gevolg van de huidige marktverstoring. Extra energiekosten kunnen worden gecompenseerd als zij voortvloeien uit de marktverstoring die het gevolg is van de militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne;

• financiële compensatie voor producentenorganisaties die het opslagmechanisme van de gemeenschappelijke marktordening toepassen (“opslagsteun”). Door dit mechanisme kunnen producentenorganisaties producten van hun leden opslaan om hiermee tot een bevredigend prijsniveau op de markt te komen.

Het crisismechanisme van het EFMZVA betreft een tijdelijke maatregel. Het is met terugwerkende kracht van toepassing vanaf 24 februari 2022 (datum begin agressie), en loopt tot eind 2022. Lidstaten kunnen beslissen of ze al dan niet gebruikmaken van de maatregelen. Als zij dat doen, moeten zij ze opnemen in de volgende versie van hun bij de Commissie ingediende EFMZVA-programma.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-pagina: EU-ontwikkelingen Oekraïne- Rusland
ECER-dossier: Staatssteun
ECER-dossier: Visserij