Definitieve vaststelling van aangescherpte praktijkcode tegen desinformatie

Achtergrond

De praktijkcode betreffende desinformatie van 2018 bracht spelers uit de sector bijeen om vrijwillige verbintenissen aan te gaan ter bestrijding van desinformatie. De praktijkcode vormt de kern van de EU-strategie tegen desinformatie en is volgens de Commissie een doeltreffend instrument gebleken om de verspreiding van online-desinformatie te beperken, ook in verkiezingstijd, en om snel te reageren op crises zoals de Covid-19 pandemie en de militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne.

Na de beoordeling door de Commissie van de eerste toepassingsperiode van de praktijkcode kwam de Commissie in mei 2021 met gedetailleerde richtsnoeren over de wijze waarop de code moet worden versterkt. Daarin riep zij op om de tekortkomingen van de praktijkcode van 2018 te verhelpen en stelde zij oplossingen voor om de code doeltreffender te maken.

De ondertekenaars van de praktijkcode van 2018 en een breed scala aan aspirant-ondertekenaars werkten samen om ervoor te zorgen dat de versterkte versie van de praktijkcode geschikt is om het hoofd te bieden aan de grote nieuwe uitdagingen waarvoor desinformatie de Europese samenlevingen stelt. Op 16 juni 2022 is de aangescherpte praktijkcode ondertekend en bekendgemaakt.

Inhoud van de aangescherpte praktijkcode

De aangescherpte praktijkcode is bedoeld om de tekortkomingen van de vorige code aan te pakken, met sterkere en gedetailleerdere verbintenissen en maatregelen. Concreet bevat de nieuwe praktijkcode verbintenissen om:

• de deelname te verbreden: de code is niet alleen bestemd voor grote platforms, maar ook voor een grote verscheidenheid aan spelers die een rol spelen bij het beperken van de verspreiding van desinformatie. Nieuwe ondertekenaars blijven welkom;
• De financiële prikkels voor de verspreiding van desinformatie weg te nemen door ervoor te zorgen dat verspreiders van desinformatie geen reclame-inkomsten verwerven;
• Nieuwe manipulatieve gedragingen aan te pakken zoals nepaccounts, bots of kwaadwillige deepfakes die desinformatie verspreiden;
• Gebruikers betere instrumenten aan te reiken om desinformatie te herkennen, te begrijpen en te signaleren;
• Factchecking uit te breiden in alle EU-landen en alle EU-talen, en ervoor te zorgen dat factcheckers een billijke vergoeding ontvangen voor hun werk;
• Te zorgen voor transparante politieke advertenties door gebruikers in staat te stellen politieke advertenties gemakkelijk als zodanig te herkennen dankzij betere labeling en informatie over opdrachtgevers, gespendeerde bedragen en weergaveperiode;
• Onderzoekers beter te ondersteunen door hen betere toegang te bieden tot de gegevens van platforms;
• De eigen impact te evalueren door middel van een sterk monitoringkader en regelmatige verslaglegging door platforms over de wijze waarop ze hun verbintenissen nakomen;
• Een transparantiecentrum en een taskforce op te richten voor een eenvoudig en transparant overzicht van de uitvoering van de code, zodat ze toekomstbestendig en geschikt voor het beoogde doel blijft.

Volgende stappen

De 34 ondertekenaars zijn onder meer grote onlineplatforms, met name Meta, Google, Twitter, TikTok en Microsoft, alsook een verscheidenheid aan andere spelers zoals kleinere of gespecialiseerde platforms, de online-advertentiesector, ad-techbedrijven, factcheckers en het maatschappelijk middenveld, en platforms die specifieke expertise en oplossingen bieden om desinformatie te bestrijden.

De ondertekenaars hebben zes maanden de tijd om de verbintenissen en maatregelen die zij hebben ondertekend, na te komen. Begin 2023 zullen zij hun eerste uitvoeringsverslagen bij de Commissie indienen.

Rekening houdend met het deskundig advies en de steun van de ERGA (Europese Groep van regulerende instanties voor audiovisuele mediadiensten) en het EDMO (Europees Waarnemingscentrum voor digitale media) zal de Commissie regelmatig de vooruitgang beoordelen die is geboekt bij de toepassing van de code, op basis van de gedetailleerde kwalitatieve en kwantitatieve verslaglegging die van de ondertekenaars wordt verwacht.

De opgerichte taskforce zal de verbintenissen monitoren, evalueren en aanpassen in het licht van technologische, maatschappelijke, markt- en wetgevingsontwikkelingen. Vandaag heeft de taskforce al haar eerste startvergadering gehouden. Ze komt bijeen wanneer nodig, en ten minste om de zes maanden.

Meer informatie:

• ECER-dossier – Digitalisering
• ECER-bericht - Praktijkcode betreffende desinformatie krijgt nader vorm (19 november 2021)
• ECER-bericht - Herziening Praktijkcode desinformatie wordt weer verder opgepakt (5 oktober 2021)
• Persbericht van de Europese Commissie
• Vragen en antwoorden van de Europese Commissie