Digitale dienstenverordening (DSA) definitief vastgesteld

Achtergrond

Het rechtskader van de EU voor digitale diensten is sinds de goedkeuring van de richtlijn inzake elektronische handel in 2000 niet veranderd. Intussen zijn digitale technologieën, bedrijfsmodellen en diensten in een ongekend tempo veranderd. Om dit tempo bij te houden heeft de Europese Commissie in december 2020 een pakket digitale diensten gepresenteerd dat bestaat uit de Digitale dienstenverordening (Digital Services Act (DSA)) en de Digitale marktenverordening (Digital Markets Act (DMA)) (zie het ECER-bericht over dit pakket).

Het pakket digitale diensten is het antwoord van de EU op de noodzaak om de digitale ruimte te reguleren. De DSA en de DMA bepalen samen een kader dat is aangepast aan de economische en democratische voetafdruk van digitale reuzen en voeren maatregelen in om gebruikers te beschermen en tegelijkertijd innovatie in de digitale economie te ondersteunen.

De digitale marktenverordening (DMA) is op 12 oktober 2022 bekendgemaakt in het EU-Publicatieblad (zie het ECER-bericht daarover). Op 27 oktober 2022 is de Digitale dienstenverordening (DSA) in het EU-Publicatieblad bekendgemaakt.

Inhoud van de Digitale dienstenverordening (DSA)

De DSA legt duidelijke verantwoordelijkheden en een verantwoordingsplicht vast voor aanbieders van intermediaire diensten, zoals sociale media, online marktplaatsen, zeer grote online platforms (VLOP's) en zeer grote online zoekmachines (VLOSE's). De regels zijn asymmetrisch van opzet, wat betekent dat voor grotere intermediaire diensten met een aanzienlijke maatschappelijke impact (VLOP's en VLOSE's) strengere regels gelden.

Onder de DSA zullen platforms niet alleen transparanter moeten zijn, maar ook verantwoordelijk worden gehouden voor hun rol in de verspreiding van illegale en schadelijke inhoud. De DSA regelt onder meer het volgende:

• De DSA bevat speciale verplichtingen voor online marktplaatsen om de online verkoop van illegale producten en diensten te bestrijden;
• De DSA introduceert maatregelen om illegale online inhoud tegen te gaan en verplichtingen voor platforms om snel te reageren, met inachtneming van de grondrechten;
• De DSA beschermt minderjarigen online beter door platforms te verbieden gerichte reclame te maken op basis van het gebruik van persoonsgegevens van minderjarigen zoals gedefinieerd in de EU-wetgeving;
• De DSA stelt bepaalde grenzen aan de presentatie van reclame en aan het gebruik van gevoelige persoonsgegevens voor gerichte reclame, waaronder geslacht, ras en godsdienst;
• De DSA verbiedt misleidende interfaces, bekend als "dark patterns", en praktijken gericht op misleiding

Er gelden strengere regels voor zeer grote online-platforms en zoekmachines (VLOP's en VLOSE's). VLOP’s en VLOSE’s moeten:

• gebruikers een systeem voor het aanbevelen van inhoud aanbieden dat niet gebaseerd is op profilering;
• de systeemrisico's analyseren die zij creëren - risico's in verband met de verspreiding van illegale inhoud, negatieve effecten op de grondrechten, op verkiezingsprocessen en op gendergerelateerd geweld of geestelijke gezondheid.

Crisismechanisme

In de context van de Russische agressie in Oekraïne en de bijzondere gevolgen daarvan voor de manipulatie van online-informatie voert het EU-Agentschap voor gegevensbescherming een crisismechanisme in. Dit mechanisme zal het mogelijk maken de impact van de activiteiten van VLOP's en VLOSE's op de crisis in kwestie te analyseren en snel te beslissen over evenredige en doeltreffende maatregelen om de eerbiediging van de grondrechten te waarborgen.

Meer informatie:

• ECER-dossier – Digitalisering
• Persbericht van de Raad