EU-Gerecht: uitsluiting voor deelname aanbestedingsprocedure of toekenning subsidie vraagt bij consortia om specifieke en individuele beoordeling van gedrag van betrokken exploitant

Het gaat om het arrest van het EU-Gerecht van 18 december 2024 in zaak T-776/22 (TP - Commissie).

Achtergrond
In 2009 startte de Europese Commissie een aanbestedingsprocedure voor de gunning van een overheidsopdracht voor de modernisering van een faciliteit. De Europese Commissie gunde dat contract aan twee bedrijven, waaronder TP, die vooraf met elkaar een consortiumovereenkomst sloten. Aan het einde van de werkzaamheden stuurde de Commissie, nadat zij enkele gebreken in de installatie had ontdekt, het consortium een vooraankondiging van beëindiging van het contract. De Commissie startte ook een arbitrageprocedure onder auspiciën van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC).
Het betreffende scheidsgerecht veroordeelde beide ondernemingen om hoofdelijk aan de Europese Unie een bedrag te betalen dat overeenkomt met de kosten die nodig zijn om de faciliteit te repareren. Het scheidsgerecht benoemde het gedrag van het consortium ook als grove nalatigheid.

In oktober 2022 heeft de Europese Commissie een besluit vastgesteld waarbij de onderneming TP voor een periode van twee jaar werd uitgesloten van deelname aan procedures voor het plaatsen van overheidsopdrachten en het toekennen van subsidies. In dat verband is relevant dat het Financieel Reglement 2018 (Verordening 2018/1046 tot vaststelling van de financiële regels van toepassing op de algemene begroting van de Unie, tot wijziging van Verordeningen (EU) nr. 1296/2013, (EU) nr. 1301/2013, (EU) nr. 1303/2013, (EU) nr. 1304/2013, (EU) nr. 1309/2013, (EU) nr. 1316/2013, (EU) nr. 223/2014, (EU) nr. 283/2014, en Besluit nr. 541/2014/EU en tot intrekking van Verordening  nr. 966/2012 ) bepaalt dat de bevoegde autoriserende entiteit een persoon of entiteit kan uitsluiten, onder meer wanneer deze persoon of entiteit blijk heeft gegeven van aanzienlijke tekortkomingen bij de nakoming van de voornaamste verplichtingen in het kader van de uitvoering van een juridische verbintenis die wordt gefinancierd uit de EU-begroting. Om vast te stellen dat er sprake was van een dergelijke niet-nakoming, beriep de Commissie zich op de hoofdelijke aansprakelijkheid van onderneming TP als lid van het consortium.

TP heeft bij het Gerecht van de Europese Unie beroep ingesteld tot nietigverklaring van deze beschikking.

EU-Gerecht
Om te beginnen is het Gerecht van oordeel dat er geen automatisch verband bestaat tussen de vaststelling van niet-nakoming van contractuele verplichtingen en de vaststelling van een uitsluitingsmaatregel door de bevoegde autoriserende entiteit.

Vervolgens preciseert het Gerecht dat de bevoegde autoriserende entiteit, alvorens een uitsluitingsmaatregel jegens een betrokken persoon of entiteit vast te stellen, een specifieke en individuele beoordeling van het gedrag van deze persoon of entiteit moet verrichten, rekening houdend met alle relevante factoren.

Aangezien de Commissie zich in dit geval enkel heeft gebaseerd op de hoofdelijke aansprakelijkheid van de vennootschap TP - als lid van het consortium- zonder rekening te houden met het individuele gedrag van de vennootschap TP, verklaart het Gerecht het besluit van de Commissie nietig.

Meer informatie:
Persbericht Curia
ECER-dossier : Aanbestedingen