Op deze pagina:
Sinds 1970 bestaat er EU-regelgeving op het gebied van het aanbestedingsrecht. In eerste instantie betrof de wetgeving minimumharmonisatie in de vorm van coördinatierichtlijnen op het gebied van overheidsopdrachten voor werken en leveringen. Sinds 1992 bestaat er ook regelgeving op het gebied van overheidsopdrachten voor diensten.
De momenteel geldende richtlijnen zijn 2014/24/EU, 2014/25/EU, 2014/23/EU en 2009/81/EG. Richtlijn 2014/24/EU is de zogenaamde ‘klassieke sectoren richtlijn’ en omvat regels ten aanzien van overheidsopdrachten voor (bouw)werken, leveringen van goederen en het verrichten van diensten. Richtlijn 2014/25/EU, de zogenaamde speciale sectoren (voorheen: nutssectoren) richtlijn, omvat regels op het gebied van overheidsopdrachten in de sectoren water, vervoer, post en energie. Richtlijn 2014/23/EU, de zogenaamde concessierichtlijn, bevat regels voor de aanbesteding van overheidsopdrachten voor werken- en diensten-concessies. Richtlijn 2009/81/EG heeft betrekking op defensie-en veiligheidsopdrachten.
Daarnaast is Richtlijn 2007/66/EG van toepassing. Deze richtlijn regelt de rechtsbescherming van deelnemende inschrijvers in een aanbestedingsprocedure.
Het doel van de huidige versie van de EU-aanbestedingsrichtlijnen uit 2014 is om de voormalige versie van de aanbestedingsrichtlijnen uit 2004 verder te vereenvoudigen en te moderniseren. Dit doel wordt onder meer bereikt door verhoging van de flexibiliteit van aanbestedingsprocedures. Zo kan onder de huidige richtlijn voor overheidsopdrachten in de ‘klassieke’ sectoren gemakkelijker overgestapt worden op de onderhandelingsprocedure met bekendmaking en de procedure van de concurrentiegerichte dialoog; twee soorten procedures die meer flexibiliteit bieden dan de standaard Europese openbare en niet-openbare aanbestedingsprocedure.
Zie ook gerelateerde ECER-berichten over de totstandkoming van de herziene versie van de EU- aanbestedingsrichtlijnen in 2014:
Meer informatie:
Zie voor een volledig overzicht van EU- aanbestedingswetgeving en relevante beleidsdocumentatie ook de website van D-G Interne Markt van de Europese Commissie.
Rijksoverheid- aanbesteden PIANOo Expertisecentrum aanbesteden TenderNed Rijksoverheid: Organisatie van de Rijksinkoop Rijksinkoopsamenwerking Europa decentraal- dossier aanbesteden (decentrale overheden)
ECER-berichtgeving over aanbesteden:
Naar boven
In Nederland zijn Richtlijn 2014/23, Richtlijn 2014/24, Richtlijn 2014/25 en Richtlijn 2007/66/EG geïmplementeerd in de Aanbestedingswet 2012 en het Aanbestedingsbesluit. Deze wijzigingswet en het wijzigingsbesluit zijn per 1 juli 2016 in werking getreden.
Daarnaast bestaat er ‘flankerend beleid’ in de vorm van de Gids Proportionaliteit, Richtsnoeren leveringen en diensten en het Aanbestedingsreglement Werken 2016 dat aanbestedende diensten in acht moeten nemen.
Voor meer achtergrondinformatie over het nationaal aanbestedingsrecht kan onder meer de voornoemde website van Expertisecentrum PIANOo worden geraadpleegd.
Zowel het EU-Gerecht als het EU-Hof van Justitie genereren aanbestedingsrechtspraak. Het EU-Gerecht is de bevoegde rechter voor klachten van inschrijvers die deelnemen aan aanbestedingsprocedures van een van de EU-instellingen. Het EU-Hof van Justitie behandelt ingebrekestellingen en prejudiciële verwijzingen inzake aanbestedingsissues. Zie voor rechtspraak van beide instellingen ook de website van het Hof van Justitie.
Ook de ECER website bevat nieuwsberichten over belangrijke aanbestedingsarresten. Zie o.a.:
In Nederland zijn de voorzieningenrechters van de rechtbanken bevoegd om kennis te nemen van aanbestedingsgeschillen. In toenemende mate vinden aanbestedingskortgedingen plaats. Deze geschillen veroorzaken een aanzienlijke rechtsontwikkeling op dit rechtsgebied. Zie voor een overzicht van recente nationale en Europese rechtspraak bijvoorbeeld ook de website van het expertisecentrum aanbesteden PIANOo.
Daarnaast bestaat in Nederland sinds 2013 de commissie van aanbestedingsexperts. Het betreft een commissie van experts die in een voorfase van een geschil tussen een aanbestedende dienst en een inschrijver klachten kan beslechten. Zie voor een introductie en voor reeds uitgebrachte adviezen ook de website van de commissie van aanbestedingsexperts.
Veel vragen die in de praktijk opspelen, houden verband met het toepassingsbereik van het (Europese) aanbestedingsrecht. Wie zijn aanbestedende diensten? Welke overheidsopdrachten moeten (Europees) worden aanbesteed? En welk type opdrachten juist niet? Moeten subsidies ook worden aanbesteed en is er een verschil tussen een overheidsopdracht en subsidieverlening? Zijn overheden die andere overheden opdrachten verlenen ook (Europees) aanbestedingsplichtig?
Specifiek binnen de rijksoverheid bieden onder meer de aanbestedingsjuristen op het eigen departement, de afdeling inkoop en bijvoorbeeld het expertisecentrum PIANOo de benodigde ondersteuning bij aanbestedingsvraagstukken.
De volgende links bieden meer specifieke (achtergrond)informatie over:
De EU-aanbestedingsrichtlijnen bepalen welke aanbestedingsprocedures een aanbestedende dienst kan toepassen. Bij iedere procedure is aangegeven hoe deze moet worden aangekondigd, welke uitsluitingsgronden gelden, en welke geschiktheidseisen, selectiecriteria en gunningcriteria een opdrachtgever mag hanteren.
ICER-adviezen:
ICER-fiches over arresten:
