Europese Commissie brengt mededeling uit over culturele en taalkundige diversiteit

In haar mededeling over het Europese burgerinitiatief Minority SafePack beoordeelt de Commissie de voorstellen van de organisatoren van het burgerinitiatief en wordt uiteengezet op welke wijze bestaande en recentelijk aangenomen EU-wetgeving de verschillende aspecten van dit initiatief ondersteunt. Ook beschrijft de Commissie in haar mededeling welke vervolgmaatregelen zij wil nemen.

Het Europees burgerinitiatief  Minority SafePack , dat in 2013 van start ging, roept de EU op om actie te ondernemen om personen die tot nationale en taalkundige minderheden behoren beter te beschermen en de culturele en taalkundige diversiteit in de EU te versterken.

De organisatoren van het burgerinitiatief dienden hun initiatief op 10 januari 2020 officieel in bij de Europese Commissie. In februari 2020 ontmoetten de Commissie en de organisatoren elkaar. Tijdens een openbare hoorzitting in het Europees Parlement op 15 oktober 2020 hebben de organisatoren hun initiatief en de daarbij horende voorstellen toegelicht. Vanaf dat moment had de Commissie drie maanden de tijd om met een mededeling te komen waarin zij haar juridische en politieke conclusies over het initiatief uiteenzet. Deze mededeling volgde in januari 2021.

Mededeling van de Commissie

Inclusie en eerbiediging van de rijke culturele diversiteit van Europa is één van de prioriteiten en doelstellingen van de Europese Commissie. Sinds de start van het burgerinitiatief Minority SafePack zijn al diverse maatregelen genomen die betrekking hebben op verschillende aspecten van de voorstellen van het initiatief.

In de mededeling worden de negen afzonderlijke voorstellen uit het burgerinitiatief door de Commissie op de eigen merites beoordeeld, rekening houdend met het subsidiariteits- en het evenredigheidsbeginsel. Hoewel er geen nieuwe rechtshandelingen worden voorgesteld, zorgt de volledige uitvoering van reeds bestaande wetgeving en beleidsmaatregelen volgens de Commissie voor een krachtige ondersteuning van de doelstellingen van het initiatief.

Voorstellen in het burgerinitiatief en reactie van de Commissie

Het burgerinitiatief Minority SafePack  omvat een negental voorstellen, die in de tweede paragraaf van de mededeling worden toegelicht. Daarbij brengt de Commissie ook in kaart welke EU-regelgeving of lopende initiatieven er al zijn. De conclusies van de Europese Commissie over de verschillende voorstellen volgen in de derde paragraaf van de mededeling. De Commissie concludeert dat voor geen van de negen voorstellen nieuwe of aanvullende rechtshandelingen of wetgeving dan wel wijzigingen van bestaande wetgeving nodig zijn.

De negen voorstellen en de conclusies van de Commissie betreffen:
1. Een a anbeveling van de Raad met betrekking tot de bescherming en de bevordering van de culturele en taalkundige diversiteit binnen de EU.
In haar conclusie gaat de Commissie onder meer in op de prioritaire ambitie om een Europese onderwijsruimte tot stand te brengen en op het strategische EU-kader voor gelijkheid, integratie en participatie van de Roma.

2. Een besluit of een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot aanpassing van financieringsprogramma’s om deze toegankelijk te maken voor kleine regionale en minderheidstalen.
De Commissie gaat in haar conclusie in op de uitvoering van het Erasmus+ en Creatief Europa programma, het creëren van een loket voor aanvragers van financiering hierbij en het toezicht op projecten over taalkundige diversiteit.

3. Een besluit of een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot oprichting van een centrum voor taalkundige diversiteit dat het bewustzijn omtrent het belang van de regionale en minderheidstalen zal versterken en de diversiteit op alle niveaus zal bevorderen en dat voornamelijk zal worden gefinancierd door de EU.
De conclusie van de Commissie wijst op het in standhouden en verder ontwikkelen van de samenwerking met het Europees Centrum voor moderne talen van de Raad van Europa.

4. Een verordening tot aanpassing van de algemene regels die van toepassing zijn op de taken, de prioritaire doelstellingen en de organisatie van de structuurfondsen zodat rekening wordt gehouden met de bescherming van minderheden en de bevordering van de culturele en taalkundige diversiteit, mits de te financieren acties leiden tot de versterking van de economische, sociale en territoriale samenhang van de EU.
In haar conclusie gaat de Commissie onder meer in op het verder aanscherpen van het non-discriminatiebeginsel door de naleving van het EU-Handvest van de grondrechten in een nieuwe Verordening gemeenschappelijke bepalingen 2021-2027 op te nemen als horizontaal beginsel en horizontale randvoorwaarde voor alle beleidsterreinen en op het beschikbaar houden van fondsen van het cohesiebeleid voor sociaaleconomische integratie van etnische minderheden.

5. Een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van de verordening aangaande het programma Horizon 2020, teneinde het onderzoek te verbeteren naar de toegevoegde waarde die nationale minderheden en culturele en taalkundige diversiteit kunnen inbrengen in de maatschappelijke en economische ontwikkeling in de regio’s van de EU.
De Commissie wijst in haar conclusie op het beschikbaar houden en verder ontwikkelen van mogelijkheden om talen als onderdeel van het Europees cultureel erfgoed te beschermen in het kader van de onderzoeks- en innovatieactiviteiten van het nieuwe Horizon Europa-programma.

6. De wijziging van EU-wetgeving teneinde een nagenoeg gelijke behandeling te waarborgen tussen staatlozen en Unieburgers.
De Commissie gaat in haar conclusie in op h et rekening houden met de situatie van staatlozen en EU burgers die tot een nationale minderheid behoren, en in het bijzonder met de noodzaak deze mensen via betere werkgelegenheid, onderwijs en sociale kansen beter in de maatschappij te integreren alsmede op het voor de programmeringsperiode 2021-2027 ondersteunen van initiatieven met het nieuwe fonds voor asiel, migratie en integratie, het ESF+ en het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling.

7. Een verordening van het Europees Parlement en de Raad ter invoering van een uniform auteursrecht, waardoor de gehele EU als een interne markt op het gebied van auteursrechten kan worden beschouwd.
De Commissie wijst in haar conclusie op h et opstarten van een dialoog tussen Europese Commissie en belanghebbenden in de audiovisuele sector over de evaluatie van de gevolgen van een uitbreiding van de voorschriften inzake geoblocking naar onlinediensten die toegang tot auteursrechtelijk beschermde inhoud bieden.

8. Een wijziging van Richtlijn 2010/13/EU van het Europees Parlement en de Raad van 10 maart 2010 betreffende de coördinatie van bepaalde wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in de lidstaten inzake het aanbieden van audiovisuele mediadiensten, om de vrije verlening van diensten en de ontvangst van audiovisuele inhoud te verzekeren in regio’s waar nationale minderheden wonen.
Volgens de Commissie zorgt de onlangs herziene richtlijn audiovisuele mediadiensten ervoor dat aanbieders van video op aanvraag actief bijdragen aan de doelstelling om de culturele diversiteit in de EU te bevorderen. Het aanbieden van een nationale catalogus aan de kijkers bevordert de verspreiding en beschikbaarheid van Europese producties in de hele EU. De Commissie zal regelmatig controleren of de voorschriften inzake de bevordering van Europese producties worden toegepast.

9. Een verordening of een besluit van de Raad om per categorie van projecten die nationale minderheden en hun cultuur bevorderen, een uitzondering te maken wat betreft de procedure waarin artikel 108, lid 2, EU-Werkingsverdrag (opheffen of wijzigen van een staatssteunmaatregel) voorziet.
De Commissie concludeert dat bestaande regels de lidstaten voldoende mogelijkheden bieden om projecten te ondersteunen die de rechten en de cultuur van personen die tot nationale minderheden behoren, te bevorderen. De Commissie zal richtsnoeren blijven verstrekken indien de lidstaten problemen ondervinden wanneer zij hun voorgenomen maatregelen ter bevordering van de rechten en de cultuur van personen die tot nationale minderheden behoren, verenigbaar willen maken met de bestaande staatssteunregels.

Meer informatie:

Persbericht van de Europese Commissie