Europese Commissie keurt Nederlandse steunregeling goed voor kleine energie-intensieve ondernemingen

Contentverzamelaar

Europese Commissie keurt Nederlandse steunregeling goed voor kleine energie-intensieve ondernemingen

Met de goedgekeurde regeling kan Nederland de liquiditeitstekorten aanpakken waarmee met name kleinere energie-intensieve ondernemingen momenteel worden geconfronteerd als gevolg van de crisis door de oorlog in Oekraïne.

De Europese Commissie heeft groen licht gegeven voor een Nederlandse regeling ter waarde van 1,4 miljard euro ter ondersteuning van energie-intensieve kleine en middelgrote ondernemingen die vanwege de Russische oorlog tegen Oekraïne met hogere energiekosten geconfronteerd worden. De regeling werd goedgekeurd in het kader van het tijdelijk crisis- en transitiekader voor staatssteun (TCTF), dat begin maart 2023 (zie ook dit ECER-bericht) door de Commissie werd goedgekeurd ter bevordering van steunmaatregelen in sectoren die van cruciaal belang zijn om de groene transitie te versnellen en de afhankelijkheid van brandstoffen te verminderen.

De niet-vertrouwelijke versie van het goedkeuringsbesluit komt binnenkort onder zaaknummer SA.106377 beschikbaar in het staatssteunregister op de website van DG Concurrentie van de Commissie.

Meer informatie over het tijdelijk crisis- en transitiekader en andere maatregelen van de Commissie om de economische gevolgen van de Russische oorlog tegen Oekraïne in te perken en de transitie naar een nettonuleconomie te bevorderen, zijn hier op de website van de Commissie te vinden.

Achtergrond
Het TCTF regelt de volgende vormen van steun die door de lidstaten kan worden toegekend:

  • Beperkte steunbedragen voor ondernemingen die door de huidige crisis of door de daaropvolgende sancties en tegenmaatregelen worden getroffen (tot 250 000 euro in de landbouw, 300 000 euro in de visserij en aquacultuur, en tot 2 miljoen euro in alle andere sectoren);
  • Liquiditeitssteun in de vorm van staatsgaranties en gesubsidieerde leningen;
  • Steun ter compensatie van de hoge energieprijzen; 
  • Maatregelen om de uitrol van hernieuwbare energie te versnellen;
  • Maatregelen om industriële processen koolstofvrij te maken; 
  • Maatregelen ter ondersteuning van de beperking van de vraag naar elektriciteit overeenkomstig Verordening (EU) 2022/1854;
  • Nieuwe maatregelen om investeringen te versnellen in sectoren die van belang zijn voor de transitie naar een klimaatneutrale economie.

Entiteiten die aan sancties onderworpen zijn en door Rusland worden gecontroleerd, worden van deze maatregelen uitgesloten.

Maatregelen die van bijzonder belang zijn om de groene transitie te versnellen en de afhankelijkheid van brandstoffen te verminderen, zijn tot en met 31 december 2025 van kracht. Het gaat met name om maatregelen om de uitrol van hernieuwbare energie en energieopslag te versnellen, om het koolstofvrij maken van industriële processen te vergemakkelijken en om investeringen in belangrijke sectoren voor de transitie naar een nettonuleconomie verder te versnellen.

De overige bepalingen van het tijdelijk crisiskader die bedoeld zijn als een meer onmiddellijke crisisrespons (beperkte steunbedragen, liquiditeitssteun in de vorm van staatswaarborgen en gesubsidieerde leningen, steun ter compensatie van hoge energieprijzen, maatregelen om de vermindering van de elektriciteitsvraag te ondersteunen), en die meer verbonden zijn met de onmiddellijke crisissituatie, blijven tot en met 31 december 2023 van toepassing. Omwille van rechtszekerheid zal de Commissie in een later stadium beoordelen of een mogelijke verlenging noodzakelijk is.

Het TCTF vormt een aanvulling op de vele mogelijkheden die lidstaten hebben om maatregelen uit te werken die aansluiten bij de bestaande EU-staatssteunregels. Op grond van de EU-staatssteunregels kunnen de lidstaten bijvoorbeeld ondernemingen helpen die met liquiditeitstekorten kampen en dringend reddingssteun nodig hebben. Daarnaast biedt artikel 107, lid 2, punt b), van het EU-Werkingsverdrag de lidstaten de mogelijkheid om ondernemingen te compenseren voor schade die rechtstreeks het gevolg is van een buitengewone gebeurtenis, zoals door de huidige crisis veroorzaakt.

De goedgekeurde Nederlandse steunmaatregel
Nederland heeft binnen het TCTF bij de Commissie een steunregeling ter waarde van 1,4 miljard euro aangemeld voor energie-intensieve kleine en middelgrote ondernemingen die vanwege de Russische oorlog tegen Oekraïne met hogere energiekosten geconfronteerd worden.

Op grond van de Nederlandse regeling krijgt steun de vorm van beperkte steunbedragen als rechtstreekse subsidies. Het doel van de regeling is om een deel van de gestegen kosten van aardgas en elektriciteit te compenseren en de gevolgen ervan te beperken voor bedrijven die die kosten momenteel niet kunnen betalen.

De regeling wordt opengesteld voor kleine en middelgrote ondernemingen in verschillende sectoren die in Nederland actief zijn en waarvan de aankoop van aardgas en elektriciteit ten minste 7 procent van hun jaaromzet voor het jaar 2022 bedraagt. Kredietinstellingen en andere financiële instellingen zijn van de regeling uitgesloten. Iedere potentiële begunstigde krijgt recht op een steunbedrag van 50 procent van de in aanmerking komende kosten, met een maximum van 160 000 euro.

De Commissie oordeelt dat de aangemelde Nederlandse maatregel in overeenstemming is met de voorwaarden van het TCTF. Meer in het bijzonder i) bedraagt de steun niet meer dan 250 000 euro per onderneming actief in de primaire landbouwproductie, 300 000 euro per onderneming actief in de visserij- en aquacultuursector en 2 miljoen euro per onderneming actief in alle andere sectoren; en ii) wordt de steun vóór 31 december 2023 verleend. Ook concludeert de Commissie dat de Nederlandse regeling noodzakelijk, passend en evenredig is om een ernstige verstoring in de economie van een lidstaat aan te pakken en in overeenstemming is met artikel 107, lid 3, punt b), EU-Werkingsverdrag en de voorwaarden van het TCTF.

Daarom geeft de Commissie, op grond van de EU-staatssteunregels, toestemming voor de Nederlandse steunmaatregel.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Staatssteun