Europese Commissie keurt nieuwe staatssteunrichtsnoeren voor breedband goed

Het gaat om de goedgekeurde herziene mededeling inzake staatssteun voor breedbandnetwerken (“breedbandrichtsnoeren” (C (2022) 9343 van 12 december 2022). De nieuwe richtsnoeren treden in werking op de dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie, naar verwachting begin januari 2023.

Achtergrond
De breedbandrichtsnoeren bevatten de voorwaarden waaronder staatssteun die door de lidstaten wordt verleend voor de uitrol van breedbandnetwerken en het gebruik van beschikbare breedbanddiensten als verenigbaar met de interne markt kan worden beschouwd. Deze regels beogen de lidstaten ook te helpen om de ambitieuze EU-doestellingen inzake connectiviteit te verwezenlijken tegen zo laag mogelijke kosten voor de belastingbetaler en zonder buitensporige vervalsing van de mededinging op de EU-interne markt.

De vaststelling van de herziene breedbandrichtsnoeren volgt op een in 2020 uitgevoerde evaluatie van de bestaande regels en een raadpleging van belanghebbenden over de voorgestelde herziene tekst, waaronder lidstaten, ondernemingen, belangengroepen, bedrijven, ngo's en burgers. De evaluatie houdt rekening met de ervaringen die de Commissie heeft opgedaan met de toepassing van de vorige regels in concrete zaken van de afgelopen jaren.

De bepalingen van de breedbandrichtsnoeren worden aangevuld door de algemene groepsvrijstellingsverordening (AGVV) waarin wordt vastgesteld op basis van welke verenigbaarheidsvoorwaarden de lidstaten steunmaatregelen ten uitvoer kunnen leggen zonder voorafgaande aanmelding bij de Commissie. In 2021 heeft de Commissie een wijziging van de AGVV goedgekeurd om bepaalde terugvorderingsgerelateerde steunmaatregelen te vergemakkelijken, met inbegrip van belangrijke bepalingen inzake vaste en mobiele netwerken en maatregelen om het gebruik van breedbanddiensten te stimuleren. De huidige herziening van de AGVV omvat technische aanpassingen om ervoor te zorgen dat deze in overeenstemming is met de herziene breedbandrichtsnoeren.

De herziene breedbandrichtsnoeren
De herziene breedbandrichtsnoeren moeten een actueel kader bieden om de digitale transitie van de Unie te ondersteunen en rekening te houden met technologische, regelgevende en marktontwikkelingen. De nieuwe regels weerspiegelen de huidige beleidsprioriteiten van de EU, zoals uiteengezet in de mededeling over de gigabitmaatschappij, de mededeling over de digitale toekomst van Europa, de mededeling over het digitale kompas en het recent door het Europees Parlement en de Raad aangenomen beleidsprogramma voor het digitale decennium.

De herziene richtsnoeren zijn met name gericht op de volgende elementen:

• Afstemming van de drempel voor overheidssteun voor vaste netwerken op de meest recente technologische en marktontwikkelingen. Deze wijzigingen zullen de lidstaten in staat stellen te investeren in gebieden waar de markt eindgebruikers geen downloadsnelheid van ten minste 1 Gbps en uploadsnelheid van ten minste 150 Mbps biedt en waarschijnlijk ook niet zal bieden;
• Invoering van een nieuw beoordelingskader voor de uitrol van mobiele netwerken (met inbegrip van 5G). De nieuwe richtsnoeren stellen lidstaten in staat mobiele netwerken te ondersteunen wanneer de investering anders niet door particuliere exploitanten zou zijn gedaan en niet wordt gewaarborgd door andere maatregelen;
• Toelichting hoe overheidssteun kan worden gebruikt om het gebruik van breedbanddiensten te stimuleren. Doordat introductiemaatregelen belemmeringen voor digitale connectiviteit aanpakken en de toegang tot breedbanddiensten verbeteren, beogen zij digitale inclusie en maatschappelijke veerkracht te bevorderen. De richtsnoeren noemen verenigbaarheidscriteria voor sociale en connectiviteitsvouchers die consumenten en ondernemingen aanzetten breedbanddiensten te gebruiken; 
• Vereenvoudiging van bepaalde regels om de praktische toepassing van de richtsnoeren te vergemakkelijken en de administratieve rompslomp voor bedrijven en overheden te verminderen;
• Verduidelijking van en verdere richtsnoeren over bepaalde belangrijke concepten die van belang zijn voor de beoordeling van staatssteun door de Commissie, zoals het in kaart brengen, openbare raadplegingen, selectieprocedure, wholesaletoegangsprijzen en terugvorderingsmechanismen;
• Actualisering van de criteria die worden gebruikt om het positieve effect van de steun (bijvoorbeeld een bijdrage aan digitale en groene doelstellingen van de EU) af te wegen tegen de negatieve effecten ervan op de mededinging en het handelsverkeer. 

Meer informatie:

Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Staatssteun
ECER-dossier: Digitalisering