Europese Commissie presenteert aanvullende maatregelen om de verspreiding van het Covid-19-virus te beperken
Nieuwsbericht | 06-11-2020
Dit alles volgt uit de mededeling van de Commissie van 28 oktober 2020 over aanvullende Covid-19-responsmaatregelen .
In de mededeling van de Commissie over aanvullende maatregelen wordt uiteengezet welke stappen nodig zijn om de respons van de EU ten aanzien van de opleving van het Covid-19-virus te verbeteren. Het gaat om de volgende stappen:
1. Verbetering van de informatievoorziening om besluitvorming met kennis van zaken mogelijk te maken
Nauwkeurige, volledige en tijdige informatie over epidemiologische gegevens, maar ook over tests en contacttracering is van essentieel belang om na te kunnen gaan hoe het Covid-19-virus zich op regionaal en nationaal niveau verspreidt. Om de uitwisseling van gegevens op EU-niveau te verbeteren roept de Commissie de lidstaten op om alle relevante gegevens te verstrekken aan het Europees centrum voor ziektepreventie en –bestrijding (ECDC) en de Commissie.
2. Invoering van doeltreffendere en snellere tests
Testen is een doorslaggevend instrument om de verspreiding van het Covid-19-virus te vertragen. Om een gemeenschappelijke aanpak van het gebruik van doeltreffende tests te bevorderen heeft de Commissie een aanbeveling inzake Covid-19-teststrategieën vastgesteld. De aanbeveling bevat de belangrijkste elementen die in aanmerking moeten worden genomen bij nationale, regionale of lokale teststrategieën. Het gaat onder meer om aanbevelingen over welke testgroepen prioriteit moeten krijgen en aanbevelingen over wanneer snelle antigeentests wenselijk kunnen zijn.
De lidstaten worden ook opgeroepen om voor medio november nationale teststrategieën in te dienen bij de Commissie. Daarnaast moeten reizigers de mogelijkheid krijgen om na aankomst in een lidstaat te worden getest wanneer lidstaten voorafgaande tests voor inkomende reizigers verplicht stellen, maar er geen testcapaciteit voor asymptomatische reizigers beschikbaar is in het land van oorsprong. De wederzijdse erkenning van tests, ongeacht het type, is tevens van essentieel belang.
3. Volledige gebruikmaking van grensoverschrijdende contacttracering- en waarschuwingsapps
Contacttracering- en waarschuwingsapps dragen volgens de Commissie bij aan het voorkomen van een opeenvolging van besmettingen met het Covid-19-virus. Tot nu toe hebben de lidstaten 19 nationale contacttracering- en waarschuwingsapps ontwikkeld, die meer dan 52 miljoen keer zijn gedownload.
De Commissie heeft onlangs een oplossing gelanceerd voor het koppelen van nationale apps in de hele EU via een Europese federatieve gatewaydienst. Drie nationale Covid-19-apps uit Duitsland, Ierland en Italie zijn voor het eerst op 19 oktober, de datum dat het systeem online kwam, gekoppeld. De komende weken zullen nog meer apps worden gekoppeld. Concreet houdt dit in dat bijvoorbeeld iemand met een Duitse app een waarschuwing kan krijgen als deze persoon contact heeft gehad met iemand die een positieve Covid-19-tesuitslag heeft gemeld via een Italiaanse app.
De lidstaten worden in de mededeling van de Commissie ook verzocht om doeltreffende en compatibele apps op te zetten en hun communicatie-inspanningen op te voeren om het gebruik ervan te bevorderen.
4. Doeltreffende vaccinatie
De ontwikkeling en het gebruik van veilige en doeltreffende vaccins zijn van groot belang om snel een einde te maken aan de Covid-19-crisis. In het kader van de EU-strategie voor Covid-19-vaccins (juni 2020) onderhandelt de Commissie over overeenkomsten met vaccinproducenten. Deze vaccinproducenten moeten vaccins beschikbaar stellen aan Europeanen en de rest van de wereld zodra zij veilig en doeltreffend zijn gebleken.
Op het moment dat de vaccins beschikbaar komen moeten zij snel worden gedistribueerd en optimaal worden ingezet. De Commissie heeft op 15 oktober 2020 in een mededeling uiteengezet welke stappen door de lidstaten moeten worden genomen om volledig voorbereid te zijn. Daarbij gaat het onder meer om de ontwikkeling van nationale vaccinatiestrategieën.
De Commissie zal een gemeenschappelijk rapportagekader opzetten en een platform lanceren om de doeltreffendheid van de nationale vaccinatiestrategieën te monitoren. Om best practices te kunnen delen zullen de conclusies van de eerste evaluatie van de nationale vaccinatieprogramma’s in november 2020 worden gepresenteerd.
5. Doeltreffende communicatie met de burgers
Communicatie is essentieel voor een goede uitvoering van de volksgezondheidsmaatregelen die de verspreiding van het Covid-19-virus proberen in te dammen. Het succes van de volksgezondheidsmaatregelen hangt namelijk af van de naleving van de gezondheidsaanbevelingen door de bevolking.
Alle lidstaten worden opgeroepen om hun communicatiecampagnes te hervatten die valse, misleidende en gevaarlijke informatie proberen tegen te gaan en het risico van ‘pandemiemoeheid’ proberen te keren. Met name ten aanzien van vaccinatie moeten overheidsinstanties meer doen om verkeerde informatie aan te pakken en het vertrouwen van het publiek in vaccinatie te versterken. Wantrouwen jegens vaccinatie is niet nodig, omdat de Covid-19-crisis volgens de Commissie geen afbreuk doet aan de veiligheid of doeltreffendheid van het robuuste Europese systeem voor de toelating van vaccins.
6. Veiligstelling van essentiële benodigdheden
Sinds het begin van de Covid-19-uitbraak heeft de EU fabrikanten ondersteund om de beschikbaarheid van essentiële geneesmiddelen en medische apparatuur te waarborgen. De Commissie heeft het initiatief genomen tot een nieuwe gezamenlijke aanbesteding van medische apparatuur voor vaccinatie.
Verder heeft de Commissie op 28 oktober 2020 besloten tot een uitbreiding van de tijdelijke schorsing van douanerechten en btw op ingevoerde medische apparatuur uit niet-EU-landen (klik hier voor het besluit). De Commissie stelt ook voor om ziekenhuizen en artsen geen btw te laten betalen over vaccins en testkits die worden gebruikt in de strijd tegen het Covid-19-virus (klik hier voor het voorstel)
7 Veilig reizen makkelijker maken
De Commissie roept de lidstaten op om de aanbeveling van de Raad van 13 oktober 2020 voor een gemeenschappelijke en gecoördineerde aanpak voor de beperkingen van het vrije verkeer volledig toe te passen. Met de aanbeveling wordt getracht tot meer coördinatie te komen tussen lidstaten die het vrij verkeer willen beperken om redenen van volksgezondheid. De lidstaten worden in de aanbeveling verzocht om alle resterende maatregelen voor controles aan de binnengrenzen van het Schengengebied in verband met de Covid-19-uitbraak op te heffen.
Het EU-agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart en het Europees centrum voor ziektepreventie- en bestrijding (ECDC) werken aan een testprotocol voor reizigers. Dit protocol moet door volksgezondheidsautoriteiten, luchtvaartmaatschappijen en luchthavens worden gebruikt om de veilige aankomst van passagiers te bevorderen. De Commissie zal in dit kader ook samen met de lidstaten en de agentschappen aan een gemeenschappelijke aanpak van quarantainepraktijken werken. Deze gemeenschappelijke aanpak wordt in november 2020 gepresenteerd.
Traceringsformulieren voor passagiers helpen de lidstaten bij het verrichten van risicobeoordelingen bij de aankomst van passagiers. Daarnaast wordt het traceren van contacten door middel van traceringsformulieren gemakkelijker. Binnenkort wordt ook een proefproject gelanceerd waarmee de lidstaten zich kunnen voorbereiden op de lancering en het gebruik van een gemeenschappelijk digitaal EU-traceringsformulier voor passagiers.
Daarnaast moet het Re-open EU-platform tijdige en accurate informatie bieden over gezondheidsmaatregelen en reisbeperkingen in alle lidstaten en enkele partnerlanden. De Commissie roept de lidstaten op om nauwkeurige en actuele informatie te verstrekken aan het Re-open platform. Het Re-open EU-platform moet een éénloketsysteem worden, waarin alle informatie over gezondheidsmaatregelen en reisbeperkingen in de EU is opgenomen. Momenteel wordt gewerkt aan een mobiele Re-open EU-app, die de komende weken wordt gelanceerd.
De Commissie heeft ook richtsnoeren vastgesteld die de lidstaten moet helpen om de in juni 2020 vastgestelde aanbeveling van de Raad betreffende de tijdelijke beperking van niet-essentiële reizen naar de EU consequent uit te kunnen voeren. Deze richtsnoeren zijn een leidraad voor de uitvoering van de aanbeveling met betrekking tot personen die als essentieel worden beschouwd en derhalve van de reisbeperkingen zijn vrijgesteld. Het gaat onder meer om onderdanen van derde landen die langdurig-ingezetene in de EU zijn (zie het ECER-dossier over langdurig ingezetenen). In de richtsnoeren verzoekt de Commissie de lidstaten nogmaals om de hereniging van personen met duurzame relaties te vergemakkelijken en geeft zij voorbeelden van bewijsstukken die voor dit doel kunnen worden gebruikt.
8 Uitbreiding van de green lanes
Sinds maart 2020 heeft de toepassing van green lanes bijgedragen tot het behoud van de levering van goederen over de weg binnen de EU. Green lanes zijn belangrijke binnengrensovergangen waar de controles en medische screenings niet langer dan 15 minuten mogen duren. De Commissie stelt nu voor om de “green lane”-aanpak ook uit te breiden tot het goederenvervoer per spoor, over het water en door de lucht.
Meer informatie:
