Europese Commissie start onderzoek tegen poortwachters wegens niet naleving DMA

Op 25 maart 2024 heeft de Europese Commissie in het kader van de Digitale marktenverordening (Verordening 2022/1925, Digital Markets Act (DMA)) de onderzoeken ingesteld naar de niet-naleving van de regels. Het gaat om Alphabet voor het sturen in Google Play en het zelfverwijzen bij Google Search, de regels van Apple voor het sturen in de App Store en het keuzescherm voor Safari en het "betalen of toestemming-model" van Meta.

Ook is de Commissie een onderzoek gestart naar de nieuwe vergoedingenstructuur van Apple voor alternatieve app-winkels en de rangschikkingspraktijken van Amazon op zijn marktplaats. De Commissie heeft de poortwachters opgedragen bepaalde documenten te bewaren om toezicht te houden op effectieve implementatie en naleving van hun plichten.

De Commissie geeft aan de op 25 maart ingeleide procedure binnen een jaar te willen afronden. In geval van een geconstateerde inbreuk kan de Commissie boetes opleggen tot 10 procent van de totale wereldwijde omzet van de onderneming, welke kunnen oplopen tot 20 procent in geval van herhaalde inbreuk.

De stuurregels van Alphabet en Apple
De Commissie heeft een procedure ingeleid om na te gaan of de maatregelen die Alphabet en Apple hebben genomen met betrekking tot hun verplichtingen inzake app stores, in strijd zijn met de DMA. Volgens artikel 5, lid 4, van de DMA moeten poortwachters app-ontwikkelaars toestaan om consumenten gratis naar aanbiedingen buiten de app-winkels van de poortwachters te "sturen".

De Commissie vreest dat de maatregelen van Alphabet en Apple niet volledig in overeenstemming zijn met de DMA omdat zij verschillende beperkingen opleggen. Bijvoorbeeld de mogelijkheden van ontwikkelaars om vrijelijk aanbiedingen te communiceren en promoten en rechtstreeks contracten af te sluiten, onder meer door diverse kosten te berekenen.

Maatregelen van Alphabet om zelfverwijzing te voorkomen
De Commissie heeft een procedure tegen Alphabet ingeleid om na te gaan of Alphabet's weergave van Google-zoekresultaten kan leiden tot zelfverwijzing met betrekking tot Google's verticale zoekdiensten (bijvoorbeeld Google Shopping, Google Flights en Google Hotels) ten opzichte van soortgelijke rivaliserende diensten.

De Commissie vreest dat de maatregelen die Alphabet heeft genomen er niet voor zullen zorgen dat diensten van derden die op de pagina met zoekresultaten van Google worden weergegeven, op een eerlijke en niet-discriminerende manier worden behandeld in vergelijking met de eigen diensten van Alphabet, zoals artikel 6, lid 5, van de DMA vereist.

Naleving door Apple van de keuzeverplichtingen van de gebruiker
De Commissie heeft een procedure tegen Apple ingeleid met betrekking tot de maatregelen die Apple heeft genomen om te voldoen aan de verplichtingen om i) eindgebruikers makkelijk softwareapplicaties op iOS te laten verwijderen, ii) standaardinstellingen op iOS makkelijk te wijzigen en iii) gebruikers keuzeschermen te bieden waarmee zij makkelijk een alternatieve standaarddienst, zoals een browser of zoekmachine, op hun iPhone kunnen selecteren.

De Commissie vreest dat de maatregelen van Apple gebruikers verhinderen om daadwerkelijk hun keuze van diensten binnen het Apple ecosysteem uit te oefenen, wat in strijd is met artikel 6, lid 3, van de DMA.

Meta's "betalen of toestemming"-model
Tot slot heeft de Commissie een procedure ingeleid tegen Meta om te onderzoeken of het onlangs geïntroduceerde "betalen of toestemming geven"-model voor gebruikers in de EU in overeenstemming is met artikel 5, lid 2, van de DMA, op grond waarvan poortwachters toestemming moeten vragen aan gebruikers wanneer zij van plan zijn hun persoonsgegevens te combineren of kruiselings te gebruiken voor verschillende kernplatformdiensten.

De Commissie vreest dat de keuze die wordt opgelegd door het "betalen of toestemming"-model van Meta geen echt alternatief biedt voor het geval gebruikers geen toestemming geven. De doelstelling om de accumulatie van persoonsgegevens door gatekeepers te voorkomen wordt zo niet bereikt. 

Andere maatregelen
De Commissie onderneemt ook andere onderzoeksstappen om feiten en informatie te verzamelen om te verduidelijken of:

- Amazon mogelijk de voorkeur geeft aan producten van zijn eigen merk in de Amazon Store in strijd met artikel 6, lid 5, van de DMA, en
- de nieuwe vergoedingenstructuur en andere voorwaarden van Apple voor alternatieve app stores en de distributie van apps vanaf het web mogelijk het doel van de plichten op grond van artikel 6, lid 4 DMA ondermijnen.

De Commissie heeft vijf bewaarbevelen uitgevaardigd, gericht aan Alphabet, Amazon, Apple, Meta en Microsoft, waarin hen wordt gevraagd documenten te bewaren die kunnen worden gebruikt om hun naleving van de verplichtingen uit hoofde van de DMA te beoordelen, om beschikbaar bewijsmateriaal te bewaren en een effectieve handhaving te garanderen.

De Commissie heeft Meta een verlenging van 6 maanden toegekend om te voldoen aan de interoperabiliteitsverplichting (artikel 7 DMA) voor Facebook Messenger. Het besluit is gebaseerd op artikel 7, lid 3, DMA en volgt op een met redenen omkleed verzoek van Meta. Facebook Messenger blijft onderworpen aan alle andere DMA verplichtingen.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Digitalisering