Europese Commissie stelt richtlijn voor ter verbetering ondernemersklimaat en vermindering van administratieve lasten en bureaucratie

Het gaat om het voorstel voor een richtlijn inzake verdere uitbreiding en verbetering van het gebruik van digitale instrumenten en processen in het vennootschapsrecht (plus bijlage) (COM(2023)177 van 29 maart 2023). Tegelijk bracht de Commissie ook een Q&A uit over het voorstel. Zie voor meer informatie ook de website van de Commissie over vennootschapsrecht en corporate governance.

Het voorstel wil grensoverschrijdende activiteiten van bedrijven vergemakkelijken en de transparantie en het vertrouwen van het bedrijfsleven vergroten door meer informatie over bedrijven op EU-niveau openbaar te maken. Bureaucratie voor grensoverschrijdende bedrijven wordt verminderd en administratieve lasten bespaard dankzij een EU-bedrijfscertificaat of de toepassing van het “eenmaligheidsbeginsel”. Het voorstel draagt bij aan de verdere digitalisering van de interne markt en zal bedrijven, met name het MKB, helpen om zaken te doen in de EU.

Het voorstel zal nu eerst verder worden besproken in het Europees Parlement en de Raad. Zodra de richtlijn is aangenomen krijgen lidstaten twee jaar de tijd om deze in nationaal recht om te zetten.

Achtergrond
Omdat bedrijven centraal staan in de interne markt en een cruciale rol spelen bij het bevorderen van de economische welvaart, het concurrentievermogen van de EU en bij het verwezenlijken van de transitie van de EU naar een duurzame en digitale economie hebben bedrijven een voorspelbaar rechtskader nodig dat kan helpen bij groei en nieuwe economische en sociale uitdagingen in een steeds digitaler wordende wereld.

Het voorstel vormt de tweede stap van de digitalisering van het EU-vennootschapsrecht. De digitaliseringsrichtlijn (EU) 2019/1151 van 2019 zorgde dat vennootschapsrechtelijke procedures online kunnen worden uitgevoerd, en dat bedrijven online kunnen worden opgericht. Het voorstel van eind maart vormt een aanvulling op die richtlijn. Het beoogt de beschikbaarheid van bedrijfsinformatie te vergroten, met name op EU-niveau, en administratieve belemmeringen weg te nemen wanneer bedrijven en autoriteiten dergelijke informatie gebruiken in grensoverschrijdende situaties. In het algemeen bevordert het voorstel “standaard digitale” oplossingen bij de toegang tot of het gebruik van bedrijfsinformatie in interacties tussen bedrijven en ondernemingsregisters of autoriteiten. Ook bouwt het voort op het gebruik van vertrouwensdiensten en ervoor zorgen dat oplossingen zoals het EU-bedrijfscertificaat compatibel zijn met de komende Europese portemonnee voor digitale identiteit (zie ook dit ECER-bericht). 

Het voorstel draagt tevens bij tot de digitaliseringsdoelstellingen van de EU, (zie onder meer de mededeling Digitaal kompas 2030: de Europese aanpak voor het digitale decennium) en vergemakkelijkt de grensoverschrijdende expansie van het mkb (zie onder meer de mededeling Actualisering van de nieuwe industriestrategie van 2020).

Minder bureaucratie en administratieve lasten
Om de bureaucratie te verminderen en de administratieve lasten voor grensoverschrijdende bedrijven te verlichten, stelt het voorstel voor:

• toepassing van het “eenmaligheidsbeginsel”, zodat bedrijven niet opnieuw informatie hoeven in te dienen wanneer zij in een andere lidstaat een bijkantoor of een bedrijf oprichten. Relevante informatie kan worden uitgewisseld via het systeem van gekoppelde registers (BRIS);
• een EU-bedrijfscertificaat met basisinformatie over bedrijven, dat gratis beschikbaar zal zijn in alle EU-talen;
• een meertalig standaardmodel voor een digitale EU-volmacht, die een persoon machtigt om het bedrijf in een andere lidstaat te vertegenwoordigen;
• afschaffing van formaliteiten voor bedrijfsdocumenten, zoals de noodzaak van een apostille of een gewaarmerkte vertaling.

Meer transparantie en vertrouwen in grensoverschrijdende bedrijfsactiviteiten
Het voorstel actualiseert de bestaande EU-regels voor bedrijven (Richtlijn (EU) 2017/1132) door aanpassing aan de digitale ontwikkelingen en nieuwe uitdagingen. Door meer transparantie en vertrouwen in bedrijven beogen de voorgestelde regels:

• te zorgen dat belangrijke informatie over bedrijven (bijvoorbeeld over partnerschappen en concerns) met name op EU-niveau openbaar beschikbaar is via BRIS;
• het zoeken naar informatie over bedrijven in de EU te vergemakkelijken via BRIS en tegelijkertijd via twee andere EU-systemen die nationale registers van uiteindelijk begunstigden en insolventieregisters met elkaar verbinden;
• te zorgen dat bedrijfsgegevens in ondernemingsregisters accuraat, betrouwbaar en actueel zijn, bijvoorbeeld door te voorzien in controles van bedrijfsinformatie voordat deze in alle lidstaten in ondernemingsregisters wordt opgenomen.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Digitalisering
ECER-dossier: Ondernemingen