Raad neemt een Pact voor Onderzoek en Innovatie aan en geeft met conclusies richting aan de Europese Onderzoeksruimte

Het gaat om een  aanbeveling van de Raad van de Europese Unie over “Een Pact voor onderzoek en innovatie in Europa”  (hierna: Pact voor O&I). Daarnaast werden de  conclusies van de Raad over de toekomstige governance van de Europese Onderzoeksruimte (EOR) aangenomen.

Achtergrond
De Europese Onderzoeksruimte (EN) werd in 2000 opgericht. De EOR beoogt de Europese onderzoeks- en innovatiesystemen beter te integreren en de samenwerking tussen de Europese Unie, de lidstaten en belanghebbenden te versterken.

Door nieuwe ambities van de EU, zoals voor de groene en digitale transitie en door de gevolgen van de coronapandemie voor de economie en de samenleving, wordt er inmiddels meer van de EOR verwacht. In de mededeling van de Commissie  “Een nieuwe EOR voor onderzoek en innovatie”  van september 2020 werd een nieuwe visie uiteengezet, die in december 2020 werd bekrachtigd door  de conclusies van de Raad over de nieuwe EOR . Met de oprichting van het EOR-transitieforum, een groep van deskundigen van de Commissie en de lidstaten, zijn de gezamenlijke werkzaamheden begin 2020 van start gegaan.

Naar aanleiding van  het voorstel van de Commissie  van juli 2021 voor een Pact voor O&I (zie ECER-bericht ) worden in het pact prioritaire gebieden voor gezamenlijk optreden in de Europese Onderzoeksruimte vastgesteld, wordt de ambitie voor investeringen en hervormingen uiteengezet en wordt de basis gelegd voor een vereenvoudigd beleidscoördinatie- en monitoringproces op het niveau van de EU en de lidstaten om hun hervormings- en investeringsbenaderingen te delen en de uitwisseling van beste praktijken te bevorderen.

De aanneming van het Pact voor O&I en van de conclusies van de Raad van vandaag, met inbegrip van de eerste EOR-beleidsagenda, zijn essentiële stappen om die visie in de praktijk te brengen. Voor zowel het pact als de conclusies van de Raad zijn de werkzaamheden in het EOR-transitieforum en de betrokkenheid van belanghebbenden van groot belang geweest.

Inhoud van het Pact en de Raadsconclusies
In het Pact voor O&I worden gemeenschappelijke waarden en beginselen voor onderzoek en innovatie in Europa vastgelegd. Denk daarbij aan de vrijheid van wetenschappelijk onderzoek en vrij verkeer van onderzoekers en kennis. Ook schetst het Pact 16 prioritaire gebieden voor gemeenschappelijke actie, variërend van het bevorderen van  EU-open wetenschap  (EN) voor een snellere uitwisseling van kennis en gegevens tot het versterken van het leiderschap en de excellentie op wetenschappelijk gebied van de Europese Unie, inclusief betrokkenheid van alle Europese regio's en burgers.

In de conclusies van de Raad is de eerste  beleidsagenda van de Europese Onderzoeksruimte  (EN) opgenomen. In deze agenda zijn 20 vrijwillige acties voor de komende drie jaar uiteengezet. Die acties omvatten onder meer het bevorderen van aantrekkelijke en duurzame onderzoeksloopbanen, het dichter bij de burger brengen van de wetenschap en het verbeteren van de EU-brede toegang tot excellentie.

Het pact en de conclusies vormen een belangrijke mijlpaal bij de totstandbrenging van de in de mededeling van 2020 aangekondigde nieuwe Europese Onderzoeksruimte voor onderzoek en innovatie .

Het Pact voor O&I getuigt van de Europese ambitie voor hervormingen ter ondersteuning van onderzoek en innovatie en legt de basis voor een vereenvoudigde coördinatie met de lidstaten en een geactualiseerd monitoringmechanisme om de geboekte vooruitgang te evalueren.
De nieuwe governance voor de EOR verbetert de huidige structuur en maakt  nauwere samenwerking en coördinatie van het beleid in de EU en haar lidstaten mogelijk. Begin 2022 zal het EOR-forum worden opgericht in de vorm van een deskundigengroep van de Commissie, bestaande uit vertegenwoordigers van de Commissie en de lidstaten. Binnen dat forum zullen lidstaten en Commissie de uitvoering van de EOR-acties gezamenlijk ontwerpen en coördineren, actualisering van de EOR-beleidsagenda voorbereiden en zorgen dat de met Horizon Europa geassocieerde landen, relevante derde landen en belanghebbenden bij het proces worden betrokken. Medio 2022 wordt een nieuw EOR-monitoringsysteem opgericht, dat een scorebord, een dashboard en een online beleidsplatform zal omvatten.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier : onderzoek en technologie