Verordening bescherming Europese ambachtelijke en industriële producten in werking getreden

Het gaat om de op 16 november 2023 in werking getreden Verordening betreffende bescherming van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten ((EU) 2023/2411). Zie voor meer informatie over bescherming van geografische aanduidingen ook deze Commissie-website. De verordening betreft een van de belangrijkste voorstellen van het actieplan inzake intellectuele eigendom van de Europese Commissie uit november 2020. Het voorstel komt voort uit de oproep van producenten, regionale overheden, het Europees Parlement, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's, aan de Europese Commissie om een regelgevingskader voor de bescherming van ambachtelijke en industriële producten tot stand te brengen.

Inhoud verordening
Verordening 2023/2411 beoogt onder meer:

• Uniforme EU-wijde bescherming: namen van ambachtelijke en industriële producten die aan de vereisten voor bescherming van de verordening voldoen, zullen voortaan op EU-niveau worden beschermd door middel van één registratie die het gehele grondgebied van de EU bestrijkt. Voorheen moesten producenten van producten - om inbreuken te bestrijden- hun geografische aanduiding in elke EU-lidstaat apart registreren, indien een dergelijke registratie mogelijk was. De verordening maakt het mogelijk dat ambachtelijke en industriële producenten nu bescherming krijgen in alle 27 EU-lidstaten met slechts één registratie van de geografische aanduiding.
• Onderzoek en registratie: dit gebeurt in twee fasen: de producenten moeten hun aanvragen voor geografische aanduidingen eerst indienen bij de aangewezen autoriteit van hun lidstaat. Indien die de aanvraag goedkeurt, stuurt zij die ter verdere beoordeling en goedkeuring door naar het Bureau voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (EUIPO). Een rechtstreekse aanvraagprocedure bij EUIPO zal ook mogelijk zijn voor lidstaten die een ontheffing van de Commissie krijgen, indien zij geen nationale evaluatieprocedure hebben of geen geïnteresseerde producenten hebben. De Commissie behoudt de mogelijkheid om in bepaalde gevallen een besluit te nemen over een aanvraag voor een geografische aanduiding.
• In het oog springende etikettering van geografische aanduidingen: ambachtelijke en industriële producenten krijgen de mogelijkheid om hun beschermde geografische aanduidingen onder de aandacht te brengen door op hun producten een kenmerkend logo aan te brengen. Deze etikettering stelt de consument in staat om ambachtelijke en industriële producten met specifieke kenmerken die verband houden met hun geografische oorsprong te identificeren en helpt hen geïnformeerde keuzes te maken bij de aankoop van deze producten.
• Handhaving en kwaliteitscontrole: producenten zullen zelf kunnen verklaren dat hun producten aan de productspecificaties voldoen. Overheidsinstanties zullen controles moeten uitvoeren van producten op de markt met de geregistreerde geografische aanduiding om misbruik te voorkomen, zowel online als offline, met inbegrip van internetdomeinnamen. Ook is voorzien in een afschrikkend systeem met boetes voor inbreuken.
• Internationale kansen: de verordening zal de internationalisering van Europese ambachtelijke en industriële producten vergemakkelijken door te voorzien in bescherming van geografische aanduidingen voor EU-producenten op de markten van derde landen die partij zijn bij de Akte van Genève van de Wereldorganisatie voor de intellectuele eigendom (WIPO) (zie ook dit ECER-bericht), en in het kader van bilaterale handelsovereenkomsten. Dit betekent dat de ambachtelijke en industriële producenten in de EU in staat zullen zijn om internationale bescherming te vragen voor de namen van hun producten, waardoor hun mondiale concurrentievermogen wordt versterkt. Producenten uit derde landen zullen in het kader van deze nieuwe EU-regeling ook bescherming kunnen vragen voor hun bekende ambachtelijke en industriële producten die aan de EU-voorschriften voldoen.
• Regionale voordelen: met de nieuwe verordening wordt de ontwikkeling van Europese plattelandsregio's en andere regio's ondersteund door producenten, met name kleine en middelgrote ondernemingen, te stimuleren om te investeren in nieuwe authentieke producten en nichemarkten te creëren. De nieuwe verordening draagt ook bij aan het behoud van unieke vaardigheden die anders zouden kunnen verdwijnen, met name in de plattelandsregio's en minder ontwikkelde regio's van Europa. De regio's zullen ook profiteren van de reputatie van de geografische aanduidingen. Dit zal zorgen voor economische diversificatie in EU-regio's waar ambachtelijke en industriële producten sterk geïntegreerd zijn. Vaardigheden, banen en traditionele knowhow worden beschermd en tegelijk wordt het toerisme en het economisch herstel van die regio’s gestimuleerd

Hoe verder?

De lidstaten, het EUIPO, de Commissie en belanghebbenden hebben twee jaar de tijd om zich voor te bereiden op de volledige toepassing van het nieuwe systeem, dat gepland is voor december 2025. De bestaande nationale geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten zullen één jaar na de datum van toepassing van de verordening ophouden te bestaan.

Meer informatie:
Persbericht Europese Commissie
ECER-dossier: Intellectuele eigendom
ECER-dossier: Handelspolitiek
ECER-bericht: Verordening over de bescherming van geografische aanduidingen voor ambachtelijke en industriële producten in het EU-publicatieblad verschenen (27 oktober 2023)