C-040/04, Yonemoto, arrest van 8 september 2005

Signaleringsfiche
Arrest van het Hof van Justitie van 8 september 2005 in de zaak C-40/04, Syuichi Yonemoto

Betrokken departementen
SZW, VWS

Sleutelwoorden
Machines - Richtlijn 98/37/EG - Aan importeur op te leggen verplichtingen met betrekking tot machines met CE-markering en EG-verklaring van overeenstemming

Beleidsrelevantie
Dit arrest geeft duidelijkheid over welke verplichtingen voor wie voortvloeien uit de Machinerichtlijn en welke ruimte lidstaten hebben om sancties te stellen op niet-naleving.

Samenvatting van feiten, redenering en dictum
Na een ongeval met een in meerdere opzichten gevaarlijk gebleken machine, waarbij een werknemer ernstig gewond is geraakt, werd de importeur, die de machine uit een andere lidstaat had ingevoerd, strafrechtelijk vervolgd en veroordeeld tot een boete. De importeur heeft in hoger beroep betwist dat hij verplicht kan worden een machine die in een andere lidstaat is voorzien van een CE-markering, een verklaring van overeenstemming en instructies voor gebruik en onderhoud, in het land waarin die machine wordt geïmporteerd opnieuw moet laten onderzoeken.

In de richtlijn is bepaald dat machines die voorzien zijn van een CE-markering en vergezeld gaan van een EG-verklaring geacht worden in overeenstemming met de richtlijn te zijn. De fabrikant of de in de gemeenschap gevestigde gevolmachtigde moet een machine voorzien van de CE-markering en de EG-verklaring. Als een machine niet in overeenstemming is met de richtlijn, kan een lidstaat passende maatregelen nemen tegen de aanbrenger van de CE-markering, d.w.z. de fabrikant.

De importeur, als deze geen gevolmachtigde is, kan dus niet verplicht worden erop toe te zien dat een machine aan de fundamentele veiligheids- en gezondheidseisen van de richtlijn voldoet. Van de importeur kan wel het volgende worden geëist: (1) zorgdragen voor een vertaling van de gebruiksaanwijzing en van de EG-verklaring van overeenstemming in de taal van het land waar de machine wordt gebruikt (2) nagaan of de machine is voorzien van een CE-markering en andere voorgeschreven merktekens die noodzakelijke aanwijzingen geven voor een veilig gebruik en (3) verstrekken van alle nuttige informatie aan de autoriteiten om te voorkomen dat ongevallen zich herhalen.

Het opleggen van sancties bij niet-naleving is in de richtlijn niet verplicht gesteld. De aan de lidstaten toekomende vrijheid om vorm en middelen te kiezen om het nuttig effect van een richtlijn te verzekeren brengt wel de verplichting mee om passende (d.w.z. doeltreffende, evenredige en afschrikkende) maatregelen te nemen tegen niet-naleving. In de keuze van de maatregelen zijn de lidstaten vrij, zodat een lidstaat bevoegd is om strafrechtelijke sancties te stellen op niet-naleving, als dit de meest geschikte manier wordt geacht.

Eerste inventarisatie van de mogelijke effecten
Het arrest heeft geen gevolgen voor het Warenwetbesluit machines waarin de Machinerichtlijn is omgezet. Het arrest kan wel de handhavingspraktijk ondersteunen, niet alleen in het kader van het Warenwetbesluit machines, maar ook in het kader van andere Warenwetbesluiten.

Voorstel voor behandeling
De ICER zendt dit fiche en het arrest ter kennisname aan de ministers van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De ICER adviseert het arrest mee te nemen in de volgende druk van 101 Praktijkvragen over de implementatie van EG-besluiten. Een vervolgfiche wordt niet gemaakt.